“Ngọc Sơn - Đêm huyền bí” là sự kết hợp giữa kiến trúc cổ kính của Di tích Quốc gia đặc biệt đền Ngọc Sơn và các nghi lễ, truyền thuyết dân gian được lưu truyền tại di tích. Chương trình sử dụng âm thanh, ánh sáng, công nghệ trình chiếu hiện đại để truyền tải đến du khách những giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam theo một cách mới mẻ nhất.
“Ngọc Sơn - Đêm huyền bí” được chia làm năm chủ đề chính, tương ứng với các khu vực kiến trúc riêng biệt của di tích đền Ngọc Sơn. Bao gồm: Lễ ban chữ thánh hiền - tại khu vực Tháp Bút; nghi thức đón linh khí của trời đất - tại khu vực cầu Thê Húc và Đắc Nguyệt Lâu; truyền thuyết Vua Lê Lợi trả gươm - tại khu vực mặt hồ phía trước Đình Trấn Ba; nghi lễ cầu An - trong khu vực đền chính; tham quan phòng trưng bày tiêu bản Rùa Hồ Gươm và vãn cảnh đền.
Du khách khi tham gia chương trình trải nghiệm, sẽ được nhập vai vào các nghi lễ văn hóa dân gian truyền thống của người Việt, ngay chính tại nơi mà tiền nhân đã thực hiện các nghi lễ này - Di tích Quốc gia đặc biệt đền Ngọc Sơn.
Tại lễ ra mắt, Giám đốc Ban quản lý Di tích Danh thắng Hà Nội Nguyễn Doãn Văn cho biết: Di tích Quốc gia đặc biệt đền Ngọc Sơn và hồ Hoàn Kiếm là viên ngọc giữa lòng Thủ đô, biểu tượng thiêng liêng cho tinh thần hiếu học, tinh thần thượng võ, ý chí quật cường bảo vệ Tổ quốc. Chương trình "Ngọc Sơn - Đêm huyền bí" sẽ là sự trải nghiệm thú vị, không kém phần huyền bí, đặc biệt là với thế hệ trẻ và du khách nước ngoài. Ban Quản lý Di tích Danh thắng Hà Nội hy vọng với chương trình trải nghiệm này, Di tích Quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn không còn là “tài nguyên” mà đã trở thành sản phẩm của công nghiệp văn hóa, đủ sức thu hút nhiều đối tượng du khách cả trong và ngoài nước.
Chương trình trải nghiệm "Ngọc Sơn - Đêm huyền bí" tổ chức từ tối thứ 2 đến tối thứ 5 hàng tuần, với thời lượng 60 phút. Mỗi chương trình đón khoảng 60 - 70 khách và bắt đầu phục vụ khách từ tháng 2/2024.
Năm 2022, Thành ủy Hà Nội ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU về Phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, với mục tiêu phát huy tối đa những tiềm năng, thế mạnh, giá trị văn hóa mang bản sắc của Thủ đô ngàn năm văn hiến, đưa những giá trị đó thành nguồn lực phát triển của kinh tế xã hội Thủ đô. Từ Nghị quyết 09-NQ/TU, Ban Quản lý Di tích Danh thắng Hà Nội đã xây dựng chương trình trải nghiệm “Ngọc Sơn - Đêm huyền bí” để khai thác, phát huy giá trị di sản tạo nên sản phẩm văn hóa hấp dẫn khách du lịch, góp phần tạo động lực phát triển kinh tế, xã hội Thủ đô, góp phần hoàn thành mục tiêu sản phẩm công nghiệp văn hóa đóng góp khoảng 5% GRDP của thành phố vào năm 2025, 8% GRDP của thành phố vào năm 2030 như Nghị quyết số 09-NQ/TU đã đề ra.
Đây cũng là chương trình trải nghiệm đêm nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố, sự giúp đỡ của các nhà khoa học, các nghệ sĩ để tạo nên một sản phẩm du lịch văn hóa đặc sắc.