Theo trang The Guardian (Anh), biến thể mới mang tên B.1.1.529 có tới 32 đột biến trong protein gai, bộ phận giúp virus SARS-CoV-2 xâm nhập tế bào con người và chính là mục tiêu mà hầu hết các loại vaccine nhắm đến để tạo ra hệ miễn dịch chống lại COVID-19. Các đột biến ở protein gai có thể ảnh hưởng đến khả năng truyền bệnh và lây lan của virus, nhưng cũng khiến các tế bào miễn dịch khó tấn công lại mầm bệnh hơn.
Biến thể này lần đầu tiên được phát hiện ở Botswana. Đến nay, mới có 10 ca bệnh được phát hiện nhiễm biến chủng B.1.1.529 sau khi giải trình tự gien. Trong đó, có 3 trường hợp ở Botswana, 6 trường hợp ở Nam Phi và một ca ở Hong Kong (Trung Quốc) là du khách trở về từ Nam Phi. Tuy nhiên, biến thể này đã khiến một số nhà nghiên cứu vô cùng lo ngại vì một số đột biến của nó có thể khiến virus “né” được hệ miễn dịch.
Các trường hợp nhiễm biến thể B.1.1.529 đầu tiên đã được ghi nhận ở Botswana vào ngày 11/11. Ba ngày sau đó, Nam Phi ghi nhận trường hợp đầu tiên. Trường hợp ở Hong Kong là một người đàn ông 36 tuổi có kết quả xét nghiệm PCR âm tính trước khi bay từ Hong Kong đến Nam Phi. Người này có kết quả âm tính với virus SARS-CoV-2 khi trở về Hong Kong, nhưng lại có kết quả dương tính vào ngày 13/11 trong thời gian cách ly.
Tiến sĩ Tom Peacock, một nhà virus học tại Đại học Hoàng gia London, đã đăng thông tin chi tiết về biến thể mới trên một trang web chia sẻ bộ gien, ông lưu ý rằng “lượng đột biến vô cùng cao của B.1.1.529 cho thấy nó có thể thực sự đáng lo ngại”. Ông Peacock cũng nhấn mạnh rằng cần phải theo dõi sát sao biến thể này vì số lượng đột biến khủng khiếp của nó.
Tiến sĩ Meera Chand, giới chức y tế tại Cơ quan An ninh Y tế Anh, cũng cho biết sẽ giám sát chặt chẽ biến thể này cùng các cơ quan khoa học trên toàn cầu. Bà cho rằng: “Bản chất của virus là đột biến liên tục và ngẫu nhiên. Không có gì lạ khi xuất hiện một số nhỏ các trường hợp phát sinh và xuất hiện một tập hợp đột biến mới. Bất kỳ biến thể nào có dấu hiệu lây lan cũng đều được theo dõi ngay lập tức”.
Các nhà khoa học sẽ theo dõi biến thể mới để tìm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nó đang phát triển và lây lan rộng rãi hơn. Một số nhà virus học ở Nam Phi đang vô cùng lo lắng khi phát hiện các trường hợp nhiễm biến thể này gia tăng ở Gauteng, nơi B.1.1.529 lần đầu được phát hiện.
Ravi Gupta, Giáo sư vi sinh lâm sàng tại Đại học Cambridge, cho biết ông đã phát hiện ra rằng 2 trong số các đột biến trên B.1.1.529 làm tăng khả năng lây nhiễm và giảm khả năng nhận biết kháng thể.
“Nó chắc chắn là một mối lo ngại lớn dựa trên các đột biến hiện tại. Tuy nhiên, một đặc tính phổ biến của virus mà chúng ta chưa biết về B.1.1.529 là khả năng lây nhiễm của nó. Đặc tính né hệ miễn dịch chỉ là một trong những đặc tính của biến thể này”, ông nói.
Giáo sư Francois Balloux, Giám đốc Viện Di truyền tại Đại học UCL, cho biết số lượng lớn các đột biến trong biến thể này dường như đã được tích lũy từ một “đợt bùng phát nhỏ lẻ”. Điều này cho thấy B.1.1.529 có thể đã phát triển trong một đợt lây nhiễm mãn tính ở bệnh nhân có hệ thống miễn dịch suy yếu, có thể là bệnh nhân HIV/Aids chưa được điều trị.
“Rất khó để dự đoán B.1.1.529 có thể lây truyền thế nào trong giai đoạn này. Hiện tại, nó cần được theo dõi và phân tích chặt chẽ, nhưng không có lý do gì để lo ngại quá mức, trừ khi nó bắt đầu tăng tần suất trong tương lai gần”, ông Balloux nhấn mạnh.