Máy bay 737 MAX 8 của Air China (giữa) và máy bay Boeing 787 của China Southern Airlines tại sân bay Bắc Kinh, Trung Quốc. Ảnh: AFP/TTXVN
Trung Quốc đang thúc ép Ấn Độ khởi động lại các chuyến bay chở khách trực tiếp sau 4 năm tạm dừng, nhưng New Delhi đang phản đối khi tranh chấp biên giới tiếp tục đè nặng lên mối quan hệ giữa hai quốc gia đông dân nhất thế giới, hãng tin Reuters ngày 22/6 dẫn lời các quan chức Ấn Độ cho biết.
Quan hệ Ấn Độ - Trung Quốc trở nên căng thẳng kể từ cuộc đối đầu quân sự lớn nhất trong nhiều thập kỷ ở biên giới tranh chấp trên dãy Himalaya khiến 20 binh sĩ Ấn Độ và ít nhất 4 binh sĩ Trung Quốc thiệt mạng vào tháng 6/2020. Hàng nghìn binh sĩ mỗi bên vẫn được triển khai dọc biên giới.
Kể từ cuộc đụng độ, Ấn Độ đã hạn chế cho phép đầu tư từ các công ty Trung Quốc, cấm hàng trăm ứng dụng phổ biến và cắt đứt các tuyến chở khách, mặc dù các chuyến bay chở hàng trực tiếp vẫn hoạt động giữa hai "gã khổng lồ" châu Á.
Các chuyến bay trực tiếp sẽ mang lại lợi ích cho cả hai nền kinh tế, nhưng rủi ro sẽ cao hơn đối với Trung Quốc, nơi sự phục hồi du lịch nước ngoài sau đại dịch COVID-19 đang bị chậm lại, trong khi ngành hàng không của Ấn Độ bùng nổ.
Nhiều lần trong khoảng một năm qua, chính phủ và các hãng hàng không Trung Quốc đã yêu cầu cơ quan hàng không dân dụng Ấn Độ thiết lập lại các đường bay thẳng, hai nguồn tin liên quan đến vấn đề này nói với Reuters, trong đó một người nói rằng Trung Quốc coi đây là một "vấn đề lớn".
Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói với Reuters trong một tuyên bố vào tuần trước: “Chúng tôi hy vọng phía Ấn Độ sẽ hợp tác với Trung Quốc để sớm nối lại các chuyến bay thẳng”.
Tuy nhiên, một quan chức cấp cao của Ấn Độ nói: “Trừ khi có hòa bình và ổn định ở biên giới, phần còn lại của mối quan hệ không thể tiến triển”.
Các hãng hàng không Ấn Độ đang tổ chức các cuộc thảo luận với chính quyền ở New Delhi, trong khi các hãng hàng không Trung Quốc đang đàm phán với chính phủ của họ về việc nối lại các đường bay thẳng, Giám đốc điều hành Pieter Elbers của Indigo, hãng hàng không lớn nhất Ấn Độ, nói với Reuters.
Bắc Kinh đã nhiều lần phản đối việc Ấn Độ tăng cường giám sát các doanh nghiệp Trung Quốc kể từ năm 2020. Gã khổng lồ điện thoại thông minh Trung Quốc Xiaomi đã nói với Chính phủ Ấn Độ trong năm nay rằng các biện pháp "xây dựng niềm tin" là cần thiết vì các nhà cung cấp linh kiện đang cảnh giác về việc thành lập cơ sở ở Ấn Độ, với lý do các vấn đề về tuân thủ và thị thực.
Dữ liệu từ công ty phân tích hàng không Cirium cho thấy, các chuyến bay thẳng Ấn Độ-Trung Quốc đạt đỉnh điểm vào tháng 12/2019, với tổng số 539 chuyến bay theo lịch trình của các hãng như IndiGo, Air India, China Southern, China Eastern, Air China và Shandong Airlines.
Các hãng hàng không Trung Quốc đã lên lịch thực hiện 371 chuyến bay trong số đó, nhiều hơn gấp đôi so với 168 chuyến của các hãng hàng không Ấn Độ.
Các chuyến bay bị dừng 4 tháng sau đó khi đại dịch COVID-19 bùng phát. Ngoại trừ một số chuyến bay hồi hương do đại dịch, các chuyến bay này vẫn chưa được nối lại mặc dù Ấn Độ đã dỡ bỏ các hạn chế về COVID-19 đối với các tuyến hàng không quốc tế một năm sau đó và Trung Quốc đã dỡ bỏ tất cả các biện pháp đi lại vào đầu năm 2023.