Đằng sau việc Triều Tiên trừng phạt Jang Song Thaek

Ngày 9/12, CHDCND Triều Tiên đã thừa nhận việc thanh trừng ông Jang Song Thaek - người chú rể đầy ảnh hưởng của nhà lãnh đạo trẻ tuổi Kim Jong Un - với cáo buộc tham nhũng, sử dụng ma túy, đánh bạc và một loạt hành vi "chống phá nhà nước". Động thái này được cho là đã đặt dấu chấm hết đối với sự nghiệp của nhân vật có quyền lực lớn thứ hai ở Triều Tiên.

Như vậy, ông Kim Jong Un giờ sẽ điều hành đất nước mà không cần có sự trợ giúp của nhân vật vốn từ lâu được coi là người thầy, người cố vấn đầy kinh nghiệm khi nhà lãnh đạo trẻ lên nắm quyền sau cái chết của người cha Kim Jong Il cách đây hai năm. Việc thanh trừng Jang Song Thaek, được phương tiện truyền thông nhà nước đề cập chi tiết trong một bản tin dài, là sự kiện mới nhất và đáng chú ý nhất trong hàng loạt vụ cải tổ nhân sự mà ông Kim Jong Un đã thực hiện với một nỗ lực rõ ràng nhằm tăng cường quyền lực của mình.


Một số nhà phân tích coi việc gạt bỏ Jang Song Thaek là dấu hiệu cho thấy ông Kim Jong Un ngày càng tự tin, song cũng có lo ngại từ phía Seoul rằng động thái này của chính phủ Triều Tiên - mà nhiều người coi là đi đầu trong việc theo đuổi mô hình cải cách kinh tế kiểu Trung Quốc - có thể gây nên sự bất ổn nguy hiểm hoặc dẫn tới một tính toán sai lầm hay một vụ tấn công nhằm vào Hàn Quốc.

Trước đó, các quan chức tình báo Hàn Quốc nói rằng việc Triều Tiên thanh trừng ông Jang Song Thaek là chắc chắn bởi hai trợ lý của ông Jang Song Thaek đã bị tử hình hồi tháng trước vì tội tham nhũng. Các hình ảnh của ông Jang Song Thaek trong một bộ phim tài liệu mới đây của Triều Tiên đã bị xóa hết.

Ông Jang Song Thaek - chồng của Kim Kyong Hui, em gái nhà lãnh đạo Kim Jong Il - theo truyền thông nhà nước đưa tin là đã "lạm dụng quyền lực", "dính líu vào các sai phạm và tham nhũng", sử dụng ma túy và vung tiền tại các sòng bạc trong khi đi điều trị ở nước ngoài. Bản tin cũng nêu rằng ông này đã có "các mối quan hệ không phù hợp với một vài phụ nữ và đã tổ chức tiệc tùng tại các phòng riêng ở các nhà hàng hạng sang". Bản tin nêu rõ Triều Tiên là "một nhà nước chuyên chính dân chủ nhân dân" và cho biết "ông Jang Song Thaek đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động kinh tế của quốc gia và việc cải thiện điều kiện sống của người dân".

Quyết định tước bỏ mọi chức vụ của ông Jang Song Thaek và khai trừ ông này khỏi đảng cầm quyền đã được đưa ra tại cuộc họp Bộ Chính trị Trung ương Đảng Lao động Triều Tiên ngày 8/12. Bản tin cũng nói rằng những người ủng hộ ông Jang Song Thaek cũng sẽ bị thanh trừng, mặc dù không tiết lộ chi tiết.

Ông Jang Song Thaek từng giữ hàng loạt chức vụ cấp cao, và ông cũng là thành viên trong Ủy ban Quốc phòng - cơ quan điều hành cao nhất trong chính phủ. Ông này là quan chức hàng đầu về chính sách kinh tế phụ trách việc thu hút đầu tư nước ngoài, năm 2012 đã tới Trung Quốc để thảo luận việc thiết lập các đặc khu kinh tế. Ông từng chỉ đạo việc phát triển nền công nghiệp thể thao - dự án "con cưng" của Kim Jong Un. Có tin cho biết ông Jang Song Thaek đã vài lần bị cách chức song sau đó lại được phục chức. Tuy nhiên, qua các cáo buộc hiện tại đối với ông Jang Song Thaek có thể thấy lần này diễn biến có phần nghiêm trọng hơn.

Trong giới phân tích có hai luồng ý kiến khác nhau về tác động của vụ thanh trừng này đối với tương lai của Triều Tiên. Một số nhà phân tích cho rằng động thái này cho thấy sự đối phó yếu ớt của Kim Jong Un trước những người thách thức, song những người khác lại cho rằng nó chứng tỏ sức mạnh đang lên của nhà lãnh đạo trẻ.

Bruce Klingner, chuyên gia về châu Á thuộc nhóm cố vấn Heritage Foundation ở Washington, nói: "Tôi cho rằng điều này cho thấy ông Kim Jong Un đang rất tự chủ và tự tin khi gạt bỏ các quan chức thậm chí ở cấp cao nhất". Tuy nhiên, ông cũng nói thêm rằng: "Chẳng có lý do gì để cho rằng sẽ có sự thay đổi trong chính sách của Triều Tiên sau động thái thanh trừng mới nhất này".


TTK(theo AP)