Bầu cử Mỹ 2020: Khúc cua quan trọng ‘Tiểu Siêu Thứ Ba’

Tiến trình bầu cử sơ bộ tại Mỹ nổi bật với ngày “Siêu Thứ Ba” 3/3 khi tổng cộng 15 bang và vùng lãnh thổ đồng loạt bỏ phiếu, quyết định 1.357 phiếu đại biểu (hơn 34%) tại Đại hội Đảng toàn quốc của Đảng Dân chủ để bầu ứng cử viên tổng thống. Tuy nhiên, tiến trình này còn những ngày “Tiểu Siêu Thứ Ba” (hay Siêu Thứ Ba 2.0) quan trọng khác như ngày 10/3 và 28/4.

Ứng cử viên Joe Biden hồi sinh mạnh mẽ

Vào thời điểm tháng 2/2020 khi chiến dịch bầu cử sơ bộ bắt đầu, cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có màn khởi động khá thất vọng. Ông giành được vỏn vẹn 1 chiến thắng trong tháng đầu tiên này. Trước cuộc bầu cử sơ bộ tại tiểu bang Nam Carolina, thậm chí có người còn nghĩ rằng ông Biden có thể sớm từ bỏ nỗ lực vào Nhà Trắng.

Tuy nhiên, chiến thắng áp đảo tại Nam Carolina ngày 29/2 đã giúp ông Biden có thêm 39 phiếu đại biểu, qua đó nâng tổng số phiếu đại biểu lên 54 và vươn lên vị trí thứ hai sau Thượng nghị sĩ bang Vermont, Bernie Sander. Quan trọng nhất, thắng lợi kịp thời tại Nam Carolina đã làm hồi sinh cuộc đua và tạo tiền đề để ông Joe Biden giành những thắng lợi liên tiếp trong ngày bầu cử sơ bộ quan trọng nhất – Siêu Thứ Ba ngày 3/3 vừa qua.

Dù để Thượng nghị sĩ Sanders giành thắng lợi tại 4 bang, trong đó có bang nhiều phiếu đại biểu nhất California (415 phiếu), song ngày bầu cử “Siêu Thứ Ba” rõ ràng đã chứng kiến màn trình diễn rực sáng, sự hồi sinh mạnh mẽ của ứng cử viên Biden. Ông Biden thắng tại 10/14 bang, giành thêm 616 phiếu đại biểu trong riêng ngày bầu cử mang tính bước ngoặt 3/3 (so với 514 phiếu của đối thủ Sanders). Đặc biệt, ông đã đánh bại ứng cử viên Sanders tại chính những bang Thượng nghị sĩ này từng chiến thắng trước cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton trong cuộc bầu cử sơ bộ năm 2016, như Minnesota.
 

Sau ngày Siêu Thứ Ba, cựu Phó Tổng thống Biden đã vươn lên mạnh mẽ và trở thành ứng cử viên hàng đầu đại diện cho đảng Dân chủ ra tranh cử với Tổng thống Mỹ Donald Trump bên phía đảng Cộng hòa. Tới ngày 10/3, ông Biden đã giành tổng cộng 670 phiếu đại biểu. Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Sanders hiện có 574 phiếu đại biểu. Với việc “chia nhau” chiến thắng tại 14/15 tiểu bang bầu cử ngày Siêu Thứ Ba, ông Biden và Sanders đã thiết lập cuộc đua song mã hướng tới mục tiêu đạt 1.991 phiếu đại biểu – con số tối thiểu theo luật định để được trao tấm vé ứng cử viên tổng thống của đảng.

Bước ngoặt “Tiểu Siêu Thứ Ba”

Ngày bầu cử Tiểu Siêu Thứ Ba chứng kiến cử tri tại 6 bang tham gia bỏ phiếu gồm Michigan (125 phiếu đại biểu), Washington (89 đại biểu), Missouri (68 đại biểu), Mississippi (36 đại biểu), Idaho (20 đại biểu) và Bắc Dakota (14 đại biểu). Mặc dù kết quả ngày 10/3 chỉ quyết định 352 số phiếu đại biểu, song cuộc bầu cử vẫn được đánh giá là “khúc cua” mang tính quyết định của Những Chú lừa (biệt danh đảng Dân chủ).

Ứng cử viên nào có màn trình diễn ấn tượng hơn trong ngày bầu cử này, không chỉ gia tăng số phiếu đại biểu, mà còn là tín hiệu thu hút lá phiếu cử tri 1 tuần sau đó khi bầu cử sơ bộ diễn ra tại 4 bang miền Nam quan trọng với tổng cộng 577 đại biểu được phân bổ, bao gồm Florida (219 phiếu đại biểu), Illinois (155), Ohio (136) và Arizona (67 phiếu).

Trong ngày Tiểu Siêu Thứ Ba, cuộc đua nóng nhất diễn ra tại Michigan, một phần vì đây là bang có số đại biểu đông đảo (125), một phần nữa bởi lịch sử các cuộc bầu cử sơ bộ gần đây cho thấy ứng cử viên giành thắng lợi tại Michigan thường sẽ giành chiến thắng tại hầu hết các bang miền Trung Tây còn lại như Ohio, Illinois, Wisconsin hay Indiana. Ngoài ra, Michigan còn có truyền thống là bang “chiến địa” trong các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Do vậy, ứng cử viên Sanders hay Biden đều dồn sức giành chiến thắng tại đây nhằm chuyển thông điệp tới cử tri rằng mình là người xứng đáng nhất đại diện cho đảng Dân chủ ra đấu với Tổng thống Trump.

Hiện ứng cử viên Joe Biden đang có phần chiếm ưu thế tại bang “chiến địa” Michigan. Sau cuộc bầu cử Siêu Thứ Ba ngày 3/3, ba ứng cử viên nặng ký của đảng Dân chủ là Pete Buttigieg, Amy Klobuchar và Mike Bloomberg đều tuyên bố chấm dứt chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2020 và quay sang ủng hộ cựu Phó Tổng thống Biden. Ngay trước thềm ngày bỏ phiếu 10/3, ông Biden tiếp tục đón nhận sự khích lệ lớn khi hàng loạt chính khách Dân chủ nổi tiếng lên tiếng ủng hộ, trong đó có các Thượng nghị sĩ Cory Booker, Kamala Harris và nhất là Thống đốc Michigan Gretchen Whitmer.

Theo trang usatoday, ứng cử viên Biden đang hướng tới một chiến thắng mang tính hạ đo ván (knock-out) đối thủ Sanders tại Michigan. Hầu hết các cuộc thăm dò dư luận đều cho thấy ưu thế áp đảo của cựu Phó Tổng thống Mỹ. Theo thăm dò của EPIC-MRA, ông Biden hiện dẫn trước ông Sanders ở Michigan với khoảng cách cách biệt 51%-27%. Kết quả thăm dò của Swayable thậm chí còn cho kết quả cách biệt hơn 62%-28%.

Về tổng thể, kết quả thăm dò dư luận của CNN/SSRS tại 6 bang tiến hành bỏ phiếu ngày Tiểu Siêu Thứ Ba cho thấy ông Biden nhận được 52%, so với 36% của ông Sanders. Còn theo kết quả thăm dò ngay trước thềm bỏ phiếu của Reuters/Ipsos, ông Biden đang dẫn trước với khoảng cách khó san lấp và nếu không có bất ngờ ông sẽ giành chiến thắng tại 4 bang Michigan, Missouri, Mississippi và Idaho, trong khi ông Sanders thắng tại bang Bắc Dakota và có thể là Washington (nơi hai ứng viên đang bám rất sát nhau).

Các cuộc thăm dò cũng làm rõ cơ cấu cử tri của hai ứng cử viên, trong khi ông Biden có sự ủng hộ của cử tri Dân chủ truyền thống, cử tri cao tuổi và cộng đồng người Mỹ gốc Phi, thì Thượng nghị sĩ Sanders được sự ủng hộ của nhóm cử tri trẻ, gốc Latinh và cử tri thuộc tầng lớp lao động da trắng.

Tuy nhiên, giới quan sát nhận định Thượng nghị sĩ Sanders vẫn có nhiều lý do để hy vọng. Nếu như tiếp tục thể hiện tốt tại các bang Bờ Tây và giành chiến thắng tại Washington, đồng thời không thua quá cách biệt trước ông Biden tại Michigan và Missouri, ứng cử viên Sanders hoàn toàn có quyền hy vọng vào một cuộc bứt tốc và “lội ngược dòng” vào ngày bầu cử 17/3. Ngay tại Michigan, chính ông Sanders 4 năm trước từng thực hiện một cuộc “lật đổ” khó tin trước bà Hillary Clinton để giành chiến thắng, dù hầu hết các cuộc thăm dò dư luận trước đó đều cho kết quả bất lợi.

Tuy nhiên, trong trường hợp cựu Thượng nghị sĩ Sanders không giành được kết quả như ý và để Phó Tổng thống Biden chiến thắng liên tiếp như ngày 3/3 vừa qua, và đặc biệt là để thua ở bang Washington (89 phiếu đại biểu), nhiều khả năng chặng đua sắp tới của đảng Dân chủ người ta sẽ chứng kiến cảnh ông Biden “một mình một ngựa” băng băng về đích. Thậm chí, chủ nhân tấm vé ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ sẽ lộ diện ngay trong tháng 4 tới.