Du khách tới Đà Nẵng những ngày tháng 3/2023 hết sức ngạc nhiên, khi tới một số di tích, thay vì xem các hiện vật, văn bản như cách tham quan truyền thống, mỗi người quét mã QR và được tận mắt chứng kiến những thước phim sinh động giới thiệu cặn kẽ, chi tiết từng đặc điểm của di tích, như có một “người thuyết minh” hiểu biết, tận tình phục vụ riêng.

Đây là một trong số những ứng dụng công nghệ đã được thanh niên Đà Nẵng sử dụng, để triển khai chuyển đổi số phục vụ du lịch.

 

Xuất phát từ thực tế nhiều di tích chưa có hướng dẫn viên chuyên nghiệp cũng như chưa nhiều thông tin phục vụ nhu cầu tìm hiểu của du khách, Đoàn thanh niên của một số phường trên địa bàn TP Đà Nẵng đã quyết định số hoá di tích và gắn mã QR tại di tích. Để chuẩn bị dữ liệu, các đoàn viên, tình nguyện viên đã dành nhiều tháng trời thu thập tư liệu, quay phim, chụp ảnh… đưa vào các ứng dụng số hoá.

Anh Nguyễn Mạnh Dũng, Bí thư Thành Đoàn Đà Nẵng cho biết, việc đồng loạt triển khai số hóa địa chỉ đỏ sẽ thúc đẩy quảng bá, giới thiệu về các địa danh văn hóa, lịch sử trên địa bàn. Việc này cũng giúp tiết kiệm kinh phí trong việc tuyên truyền, quảng bá văn hoá, du lịch địa phương; thể hiện tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo chuyển đổi số trong mọi mặt đời sống của đoàn viên thanh niên. Sau khi hoàn thành việc số hóa, Thành Đoàn Đà Nẵng dự kiến xây dựng bản đồ số kết nối các địa chỉ đỏ trên địa bàn thành phố, và công cuộc này sẽ không chỉ kéo dài trong Tháng Thanh niên, mà triển khai sâu rộng để thay đổi từ nhận thức tới thói quen, hành động, lan tỏa từ phong trào của thanh niên sang mọi tầng lớp trong xã hội, thực hiện thành công công cuộc chuyển đổi số Quốc gia.

Tại Đà Nẵng, bên cạnh việc tập huấn, trang bị kiến thức, nâng cao kỹ năng cho đoàn viên thanh niên trong chuyển đổi số, tuổi trẻ thành phố cũng tích cực hỗ trợ người dân trong các hoạt động như: đăng ký dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4; hướng dẫn đăng ký tham gia các sàn thương mại điện tử, các nội dung tài chính số; quảng bá sản phẩm, dịch vụ trên các trang thông tin điện tử, mạng xã hội, chữ ký số… Đến nay, toàn thành phố có 2.500 Tổ công nghệ số cộng đồng với 14.000 thành viên, trong đó, nòng cốt là đoàn viên thanh niên và nhân viên doanh nghiệp công nghệ số.

Theo anh Nguyễn Mạnh Dũng, các cấp bộ Đoàn cũng chủ động số hóa các quy trình, nghiệp vụ công tác Đoàn, các hồ sơ công việc tại Thành đoàn và Đoàn cơ sở được xử lý trên môi trường số, công tác báo cáo, hồ sơ dữ liệu điện tử được tạo, lưu giữ, chia sẻ trên môi trường số.

 

Đà Nẵng là một địa phương tiêu biểu đã triển khai nhanh chóng công cuộc chuyển đổi số trong đoàn viên thanh niên. Trên quy mô toàn quốc, chỉ riêng trong Tháng Thanh niên 2023 có hai ngày cao điểm, chủ trương chuyển đổi số được triển khai đồng loạt tới 100% Đoàn cơ sở. Đó là ngày cao điểm tình nguyện hỗ trợ người dân thực hiện dịch vụ công trực tuyến (ngày 18/3) và ngày Đoàn viên (ngày 26/3).

Trong Tháng Thanh niên năm 2023, Thành Đoàn Đà Nẵng phát động công trình thanh niên “Số hóa địa chỉ đỏ trên địa bàn thành phố Đà Nẵng”, đặt mục tiêu đến tháng 7/2023 sẽ hoàn thành việc số hóa 86 địa chỉ đỏ, gồm: 2 di tích Quốc gia đặc biệt, 17 di tích cấp Quốc gia và 67 di tích cấp thành phố. Với cách làm này, Thành Đoàn mong muốn quảng bá văn hoá, đưa thông tin đến gần với du khách hơn.

 

Tại Hà Nội, hưởng ứng ngày cao điểm tình nguyện hỗ trợ người dân thực hiện dịch vụ công trực tuyến, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trẻ tại các quận, huyện trên địa bàn Thủ đô đã ra quân hỗ trợ người dân thực hiện dịch vụ công trực tuyến, giải quyết hồ sơ hành chính. Nhiều đội hình tình nguyện đã ra quân hỗ trợ người dân như: Đội hình hỗ trợ thủ tục hành chính tại bộ phận “một cửa” UBND phường Đồng Xuân và Đội hình hỗ trợ chuyển đổi số, hướng dẫn nhân dân cài đặt ứng dụng VNeID và thanh toán không tiền mặt.

Các bạn trẻ cũng ra quân hỗ trợ tiểu thương tại chợ Đồng Xuân lập mã QR cửa hàng; lập mã QR thanh toán không tiền mặt và tuyên truyền về du lịch xanh tại khu vực. Đội hình tuyên truyền văn hóa lịch sử Thăng Long - Hà Nội tại đình Nam Hương - 75 Hàng Trống trực tiếp hướng dẫn du lịch, quét mã QR tìm hiểu về di tích, phát các video clip tuyên truyền về di tích trên địa bàn phường.

Theo chị Trần Kim Huyền, Bí thư Quận đoàn Hoàn Kiếm (Hà Nội) để thực hiện ngày này, đoàn viên, thanh niên của quận đến tận các tổ dân phố để hướng dẫn người dân ngay tại nhà. Đó là người già, người chưa biết sử dụng thiết bị truy cập phần mềm dịch vụ công trực tuyến để kê khai nộp hồ sơ hành chính. Trường hợp gặp khó khăn do không thạo máy móc, có phản ánh qua tổ trưởng tổ dân phố… sẽ được đoàn viên đến trực tiếp hướng dẫn, phổ biến kỹ năng.

 

Còn tại TP Hồ Chí Minh, vừa qua, nhiều tình nguyện viên am hiểu lĩnh vực công nghệ đã đến chợ tạm để giúp đỡ người dân chuyển đổi số. Thanh niên hướng dẫn những tiểu thương cài app thanh toán cũng như làm miễn phí bảng quét mã QR nhận tiền bằng hình thức trực tuyến. Với những trường hợp tiểu thương nói chưa có tài khoản ngân hàng nên không biết phải làm sao để chuyển đổi số, các tình nguyện viên cho biết sẽ kết nối với ngân hàng hướng dẫn cách mở tài khoản miễn phí để có thể giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt. Qua đó có thể trải nghiệm, tiếp cận các phương thức thanh toán hiện đại.

Anh Đoàn Kim Thành, Giám đốc Trung tâm phát triển khoa học và công nghệ trẻ, Thành đoàn TP Hồ Chí Minh cho biết, chuyển đổi số là hoạt động nhằm phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo, đem kiến thức khoa học, kỹ thuật và công nghệ của các trí thức, nhà khoa học trẻ góp phần xây dựng và phát triển thành phố. Chương trình chuyển đổi số sẽ tập trung vào nhiều hoạt động. Trong đó có thành lập  các đội hình chuyển đổi số hỗ trợ cho các đơn vị, chuyển giao các phần mềm quản lý công việc, văn phòng điện tử. Các bạn sẽ hỗ trợ việc cải cách hành chính, số hóa dữ liệu, hướng dẫn sử dụng các dịch vụ công trực tuyến, tập huấn kiến thức nâng cao năng lực số cho thanh niên, phòng ngừa tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Tháng Thanh niên 2023 diễn ra với chủ đề “Thanh niên tiên phong trong chuyển đổi số”. Trong 3 tuần qua, nhiều hoạt động, những nỗ lực trong hiện thực hóa kế hoạch số của thanh niên đã được triển khai rộng khắp trên toàn quốc.

 

Trao đổi về những nỗ lực của thanh niên toàn quốc tham gia chuyển đổi số, anh Nguyễn Ngọc Lương, Bí thư thường trực Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cho biết, với chủ đề “Tuổi trẻ tiên phong chuyển đổi số”, Tháng Thanh niên đã và đang được triển khai với nhiều nội dung thiết thực thể hiện tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo của đoàn viên, thanh niên trên các lĩnh vực.

Trong đó, các cấp bộ Đoàn đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong các hoạt động. Điển hình như, Ban Bí thư Trung ương Đoàn tổ chức hội nghị nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022 - 2027 trong hai ngày 4 - 5/3, với hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến. Điểm cầu chính tại trụ sở cơ quan Trung ương Đoàn, hội nghị đã thu hút gần 11.000 điểm cầu địa phương tại trụ sở Đoàn cấp tỉnh, cấp huyện, cấp cơ sở, với 713.085 cán bộ, đoàn viên tham gia trực tiếp tại các điểm cầu.

Diễn đàn “Tiếng nói tuổi trẻ - Hành động của Đoàn” tổ chức ngày 17/3 kết nối tới hơn 11.000 điểm cầu trong và ngoài nước; hơn 9,2 triệu lượt tiếp cận trên các nền tảng trực tuyến, hơn 3.543 câu hỏi gửi về.

Qua 3 tuần triển khai, tổ chức Đoàn các cấp trên toàn quốc đã thực hiện được 123.507 hoạt động chuyển đổi số với hơn 2,6 triệu người được tiếp cận, thụ hưởng các hoạt động chuyển đổi số do Đoàn, Hội tổ chức. Các cấp bộ Đoàn đã triển khai thực hiện gần 16.000 công trình, phần việc thanh niên các cấp với tổng trị giá gần 185,4 tỷ đồng.

 

Trong quá trình chuyển đổi số, thanh niên cả nước đã được sự hỗ trợ hiệu quả của tổ chức Đoàn, bên cạnh các hoạt động nâng cao nhận thức và xây dựng một môi trường số cũng như cơ sở vật chất.

Chị Nguyễn Thị Châu Anh, Chủ tịch Hội sinh viên Trường Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh cho biết, Đoàn trường đã chủ động xây dựng kế hoạch, lộ trình trang bị kiến thức về chuyển đổi số, kỹ năng số, văn hoá số cho cán bộ Đoàn, Hội và đoàn viên, sinh viên trong toàn trường. Phương thức tổ chức các hoạt động của tổ chức Đoàn, Hội cũng thay đổi theo hướng số hóa, từ công tác tuyên truyền; phát triển kênh thông tin Đoàn - Hội, đẩy mạnh quy trình làm việc với các cơ sở Đoàn - Hội thông qua các công cụ, nền tảng trực tuyến; khai thác hiệu quả dữ liệu các trang mạng xã hội để chuyển đổi hình thức, cách tiếp cận đoàn viên, sinh viên trên không gian mạng. “Dịp hè tình nguyện năm nay, chúng tôi sẽ triển khai đội hình tình nguyện “Kỹ năng số”, giúp hỗ trợ trang bị kỹ năng số cho học sinh THCS, THPT trên địa bàn TP Hồ Chí Minh”- chị Châu Anh chia sẻ.

Tuy nhiên, chị Châu Anh trăn trở và kỳ vọng tổ chức Đoàn sẽ sớm có lộ trình bài bản, giải pháp cụ thể để hỗ trợ trang bị kiến thức về chuyển đổi số, kỹ năng số trên nền của văn hoá số cho đối tượng đoàn viên, thanh niên. Đặc biệt, cùng với trường học, tổ chức Đoàn cần có giải pháp để đánh giá năng lực số trong đoàn viên, thanh niên, sinh viên một cách hiệu quả, từ đó có những bước đi phù hợp trên lộ trình đã đề ra.

Bí thư Đoàn Trường đại học Sư phạm kỹ thuật TP Hồ Chí Minh Lê Xuân Thân chia sẻ, hiện trong hệ thống Đoàn trường đã và đang rất tích cực trong thực hiện chuyển đổi số, từ hội họp, hình thức hoạt động, lưu trữ dữ liệu và phát hành văn bản…

Tuy nhiên, anh Thân mong muốn Thành Đoàn TP Hồ Chí Minh cần cụ thể hóa các mục tiêu trọng tâm, phần việc cụ thể trong nội dung chuyển đổi số là gì. Trong từng lĩnh vực cần chỉ rõ chuyển đổi số như thế nào. Chẳng hạn, trong công tác học tập, sử dụng ứng dụng nào, công cụ nào được xem là chuyển đổi số. Triển khai hoạt động, thanh toán trực tuyến bằng gì mới là chuyển đổi số.

Chị Võ Tuyết Ngân, Uỷ viên Ban Chấp hành Tỉnh Đoàn Cà Mau, Bí thư Đoàn trường Cao đẳng Cộng đồng Cà Mau mong muốn, thanh niên địa phương sẽ có điều kiện tiếp cận với môi trường số để từ đó hình thành ý thức, trách nhiệm chuyển đổi số.  

Tại nơi chị Ngân làm việc, sinh viên chưa có nhiều thiết bị hiện đại để học tập và kết nối trực tuyến. Trong khi, muốn chuyển đổi số thành công, sinh viên cần có môi trường số (hệ thống kết nối các thiết bị, phần mềm; được tham gia các diễn đàn, triển lãm, cuộc thi về công nghệ...) để tăng cơ hội tương tác và thực hiện các tác vụ trực tuyến một cách thuận tiện.

“Một môi trường số tốt, lành mạnh cũng cần có các quy định, tiêu chuẩn đảm bảo an toàn và bảo mật thông tin cho thanh niên trên không gian mạng”, chị Ngân cho biết.

Anh Nguyễn Hải Đăng, Đoàn Thanh niên báo Nhân Dân đề xuất, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nên hỗ trợ Đoàn Thanh niên cơ sở, Đoàn Thanh niên cấp huyện trong việc xây dựng những chương trình bồi dưỡng kiến thức chuyên môn kết hợp với kiến thức về gọi vốn khởi nghiệp, kiến thức pháp luật, đặc biệt là các quy định về luật doanh nghiệp liên quan đến khởi nghiệp sáng tạo, vấn đề về luật thuế.

Bên cạnh đó, Đoàn Thanh niên cũng cần trở thành một tổ chức hỗ trợ ý tưởng sáng tạo khoa học nói chung, khoa học công nghệ nói riêng bằng cách trở thành kênh kêu gọi các nguồn quỹ xã hội hóa, kết hợp những nguồn lực của cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp trong việc hiện thực hóa các ý tưởng sáng tạo. Phải bằng những việc làm như thế, trên tinh thần quyết tâm, quyết liệt, thanh niên Việt Nam mới không bỏ lỡ cơ hội phát triển vàng như bây giờ.

Anh Nguyễn Văn Thiên Vũ, CEO Công ty cổ phần  thiết bị bay Agridrone Việt Nam, gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2022 bày tỏ mong muốn Chính phủ sẽ có nhiều hơn nữa các chính sách thúc đẩy bồi dưỡng, đào tạo nguồn nhân lực trẻ để chuẩn bị nguồn lực dồi dào nhằm phục vụ cho công cuộc chuyển đổi số quốc gia, trong đó ưu tiên lĩnh vực nông nghiệp.

Việc ứng dụng công nghệ 4.0 vào nông nghiệp là cấp thiết để nâng tầm nông sản Việt Nam trên thị trường thế giới. Để thực hiện được điều đó, không thể không kể đến vai trò của lực lượng thanh niên nông thôn. Thực tế, điều kiện và cơ hội tiếp cận, trải nghiệm, thực hành chuyển đổi của thanh niên nông thôn vẫn còn nhiều hạn chế.

Anh Vũ mong các chính sách của Chính phủ có thể tạo cầu nối giữa các công ty startup nông nghiệp, các chuyên gia công nghệ nông nghiệp; các cấp bộ Đoàn, Hội phối kết hợp tổ chức tập huấn các chương trình nâng cao năng lực phát triển nông thôn, tiên phong trong ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất nông nghiệp. Từ đó, nâng cao năng suất cũng như năng lực truy xuất nguồn gốc nông sản Việt, góp phần xây dựng một nền tảng vững chắc, thiết thực cho lực lượng thanh niên.

 

Có thể nói nâng cao năng lực số cho thanh niên đang là vấn đề cấp thiết Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Anh Nguyễn Thiên Tú, Giám đốc Trung tâm Phát triển Khoa học công nghệ và tài năng trẻ, cho hay, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đang tích cực tham mưu các bộ ngành về đề án xây dựng đề án “Nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên Việt Nam giai đoạn 2023 - 2030” trình Thủ tướng Chính phủ.

Đề án nêu: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với vai trò là “trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên”, đoàn luôn tạo môi trường giúp thanh niên phát huy vai trò xung kích, trở thành lực lượng nòng cốt trong các phong trào lớn trong lịch sử đất nước, lịch sử dân tộc và tham gia tích cực trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế. Ngày nay, chuyển đổi số không chỉ đặt ra thách thức trong nghề nghiệp, việc làm mà còn trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Đại dịch COVID-19 là một liều thuốc thử hữu hiệu cho khả năng thích ứng của thanh thiếu niên Việt Nam đối với những thay đổi chưa từng có trong thời gian vừa qua. Trong hoàn cảnh đó, những hạn chế của thanh thiếu niên Việt Nam về năng lực số tiếp tục bộc lộ rõ hơn.

Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã chỉ ra một số hạn chế cơ bản của thanh niên Việt Nam như:

Đối với năng lực sử dụng thiết bị, phần mềm: Thanh thiếu niên, đặc biệt tại các địa phương còn khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số có kỹ năng sử dụng máy tính và các ứng dụng còn ở mức thấp, chủ yếu phục vụ nhu cầu đơn giản: đọc tin, tham gia mạng xã hội, giải trí,… cá biệt một số thanh thiếu niên còn gặp trở ngại khi sử dụng các ứng dụng có sẵn để học tập trực tuyến.

Đối với năng lực khai thác dữ liệu, thông tin: một bộ phận không nhỏ thanh thiếu niên chưa có khả năng nhận diện thông tin giả, sai lệch, xấu độc, chưa hình thành được “màng lọc” cần thiết khi tiếp nhận các thông tin đa dạng, đa chiều trên môi trường số, dẫn đến việc chia sẻ nhiều nội dung vi phạm pháp luật, không phù chuẩn mực đạo đức, gây ảnh hưởng tiêu cực tới cộng đồng. Xâm phạm bản quyền trên internet là hiện tượng khá phổ biến trong thanh niên.

Đối với năng lực giao tiếp, hợp tác ở mức thấp, biểu hiện thông qua việc ứng xử kém văn minh trên internet; thiếu kiến thức, kỹ năng đảm bảo an toàn, an ninh mạng và tự phòng vệ trên môi trường internet;

Đối với năng lực học tập, lao động, phát triển còn chưa cao. Kỹ năng sử dụng dữ liệu, công cụ số, ứng dụng công nghệ thông tin và học tập, phát triển bản thân còn hạn chế, chủ yếu phục vụ nhu cầu giải trí, thậm chí là dành cho các hoạt động vô bổ, có hại cho sức khỏe thể chất và tâm thần. Một bộ phận không nhỏ thanh niên chưa có các kỹ năng công nghệ thông tin cần thiết để làm việc, giải quyết các vấn đề thực tiễn trong đời sống.

Đối với năng lực đổi mới, sáng tạo: chưa có nhiều sản phẩm sáng tạo của thanh thiếu niên có tính ứng dụng cao trong thực tiễn, có khả năng thương mại hóa tạo ra giá trị rộng rãi cho cộng đồng. Nhiều sản phẩm số (video clip, tranh, ảnh,…) trên mạng xã hội được “sáng tạo” một cách lệch lạc, thuần túy nhằm mục đích thương mại hoặc thể hiện “cái tôi” cá nhân lệch chuẩn gây ảnh hưởng không nhỏ tới những người trẻ, cộng đồng xã hội khi tiếp cận những sản phẩm này.

 

 

Theo anh Nguyễn Thiên Tú, những tồn tại, hạn chế nêu trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân, cụ thể như: Nhận thức của thanh thiếu niên, cán bộ Đoàn, Hội, Đội và cấp ủy, chính quyền ở nhiều nơi đối với việc nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên còn chưa đầy đủ. Công tác đào tạo, bồi dưỡng, phổ cập, nâng cao trình độ công nghệ thông tin  cho cán bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên, thiếu nhi ở nhiều địa phương, đơn vị chưa được tổ chức bài bản, thường xuyên; các nội dung chuẩn hóa công nghệ thông tin áp dụng đại trà tại Việt Nam chỉ dừng lại ở những tác vụ kỹ thuật thuần tuý, mà chưa thể hiện được tính chất tích hợp trong các năng lực tổng quát phục vụ các mục tiêu học tập, nhận thức hay tương tác với môi trường giáo dục và xã hội xung quanh. Các công trình nghiên cứu chuyên biệt về năng lực số, xây dựng khung năng lực số chủ yếu tập trung vào đối tượng học sinh, sinh viên. Hạ tầng công nghệ thông tin trong trường học, trong hệ thống Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp còn thiếu và lạc hậu; cơ hội tiếp cận với internet tốc độ cao và đấu tranh phòng chống an toàn, an ninh mạng ở thanh thiếu niên nhiều địa phương còn hạn chế.

Trong thời gian qua, nhận thức được tầm quan trọng trong việc trang bị kiến thức, kỹ năng số cho thanh thiếu niên, các cấp bộ Đoàn đã tích cực tuyên truyền nâng cao nhận thức, tổ chức nhiều sân chơi, hoạt động nhằm hỗ trợ thanh thiếu niên nâng cao năng lực số. Triển khai nhiều công cụ trực tuyến, ứng dụng công nghệ số để tạo ra những website, ứng dụng di động, diễn đàn, các hội thảo, giao lưu trực tuyến; hình thành, quản lý những nhóm, hội, kênh truyền thông trên mạng xã hội,… để hạn chế thông tin giả, tin xấu, độc, cung cấp thông tin chính thống. Tổ chức bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng xử lý, sàng lọc thông tin trên không gian mạng; hướng dẫn thanh thiếu niên sử dụng các dữ liệu, thông tin một cách hợp pháp, phù hợp với chuẩn mực đạo đức để phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu, giải trí.

Trung ương Đoàn đã triển khai nhiều hoạt động trên nền tảng số, tăng cường các cuộc thi trực tuyến, sử dụng công cụ số để tăng tính hiệu quả của các hoạt động. Đặc biệt, thời gian qua khi dịch bệnh COVID-19 diễn ra phức tạp, tổ chức Đoàn các cấp đã ứng dụng các công cụ số (ứng dụng họp trực tuyến, dạy học trực tuyến, ứng dụng quản lý tác nghiệp, phần mềm thi trực tuyến, mạng xã hội...) để điều hành, quản lý, triển khai các hoạt động. Bằng cách tận dụng các công cụ số để kết nối, chia sẻ kiến thức. Bên cạnh đó, tổ chức nhiều hoạt động động nâng cao năng lực sáng tạo, giải quyết vấn đề trong thực tiễn, hỗ trợ thanh niên ứng dụng công nghệ thông tin trong sản xuất, kinh doanh, quảng bá sản phẩm, dịch vụ; hỗ trợ hình thành các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo của thanh niên...

Tuy nhiên, các hoạt động này cần tiếp tục được triển khai mạnh mẽ hơn nữa, chú trọng cả bề rộng lẫn chiều sâu với sự tham gia của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Từ đó góp phần khắc phục tồn tại hạn chế, nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên Việt Nam.   

Anh Bùi Quang Huy,  Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nhận định: “Có thể thấy nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên trong thời đại công nghệ số là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, là nền tảng quan trọng góp phần thực hiện thành công chuyển đổi số quốc gia, là yếu tố then chốt góp phần xây dựng, phát triển đất nước trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và hội nhập quốc tế”.

 

“Trong chuyển đổi số quốc gia, người trẻ chứ không ai khác phải nhận sứ mệnh đi đầu, nòng cốt. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phải đóng vai trò tổ chức cho lực lượng đông đảo thanh niên thực hiện sứ mệnh quan trọng đó, mà trước hết là cần nâng cao nhận thức về chuyển đổi số; nâng cao năng lực số cho đoàn viên, thanh niên phải là giải pháp bao trùm, xuyên suốt trong công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu niên giai đoạn 2022 - 2030. Hiện Trung ương Đoàn đã xây dựng đề án “Nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên Việt Nam giai đoạn 2022 - 2030” với mục tiêu hỗ trợ thanh thiếu niên nâng cao nhận thức, thái độ; trang bị kiến thức, kỹ năng phục vụ giao tiếp xã hội, học tập, nghiên cứu, giải trí, làm việc, khởi nghiệp sáng tạo... trong môi trường số. Chúng ta kỳ vọng đề án được triển khai sẽ góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trẻ trong tương lai, tăng năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia”, anh Bùi Quang Huy cho biết.

 

Trước lo lắng về việc thanh niên nông thôn, vùng sâu, vùng xa sẽ gặp khó khăn trong công tác chuyển đổi số, anh Bùi Quang Huy khẳng định: “Chuyển đổi số mở ra cơ hội bình đẳng cho tất cả thanh niên ở các địa phương. Thậm chí đó là cơ hội để thanh niên các tỉnh khó khăn vươn lên, thay đổi thứ hạng trên bản đồ về phong trào thanh niên cả nước. Tuy nhiên để hỗ trợ họ và thanh niên cả nước, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã đặt ra nhiều nhiệm vụ và giải pháp. Trong đó, đầu tiên là tuyên truyền nâng cao nhận thức về chuyển đổi số, năng lực số. Chúng tôi sẽ xây dựng bộ tài liệu về năng lực số cần thiết cho cán bộ Đoàn, Hội và đoàn viên thanh niên nhằm cung cấp những thông tin, kiến thức liên quan tới chuyển đổi số, kinh tế số, xã hội số…”.

Clip thanh niên sáng tạo, chủ động trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia:

Đại hội Đảng lần thứ XIII đã xác định khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc với những mục tiêu rất cụ thể. Thực hiện mục tiêu đó, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã chọn việc khơi dậy khát vọng trong thanh niên là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, xuyên suốt và phải tập trung thực hiện với quyết tâm cao nhất trong nhiệm kỳ mới.

Theo đó, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh sẽ tổ chức hoạt động nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên như: tổ chức các khóa học, lớp bồi dưỡng nhằm hướng dẫn kỹ năng, nâng cao trình độ sử dụng máy tính, ứng dụng các phần mềm phổ biến, hữu ích phục vụ học tập, nghiên cứu và làm việc.

“Đặc biệt, chúng ta sẽ tổ chức đưa các đội hình trí thức trẻ, sinh viên tình nguyện có chuyên môn, phát huy các đội hình chuyển đổi số cộng đồng để hướng dẫn kỹ năng sử dụng máy tính, thiết bị thông minh, ứng dụng phần mềm và khai thác internet an toàn, hiệu quả cho người dân, thanh thiếu niên các vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nhằm góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng trong cả nước”, anh Bùi Quang Huy nhấn mạnh.

Cùng với đó, tổ chức Đoàn sẽ nâng cao năng lực khai thác dữ liệu, thông tin cho thanh thiếu niên bằng việc tổ chức các khóa học, lớp bồi dưỡng nhằm nâng cao kỹ năng nhận diện, phương pháp tìm kiếm, khai thác, chia sẻ một cách hiệu quả, đúng pháp luật các dữ liệu, thông tin trong và ngoài nước, trên thư viện số, trên môi trường số. Hỗ trợ thanh thiếu niên về kỹ năng tạo lập, phát triển, chia sẻ các các dữ liệu, thông tin mới, hữu ích trên môi trường số.

Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Bộ Thông tin và Truyền thông đã có chương trình phối hợp giai đoạn 2022 - 2026. Chương trình này được triển khai nhằm thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mỗi cơ quan; phát huy vai trò, thế mạnh và nguồn lực sẵn có của Bộ Thông tin và Truyền thông và Trung ương Đoàn; nâng cao nhận thức cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên về ứng dụng công nghệ thông tin, truyền thông trong đời sống, trong phát triển kinh tế - xã hội và thúc đẩy chuyển đổi số trong đoàn viên, thanh thiếu niên, cộng đồng xã hội.

Đồng thời, chuyển sinh hoạt của Đoàn Thanh niên lên môi trường số; tuyên truyền, hướng nghiệp, khuyến khích thanh thiếu niên tích cực tham gia đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, trình độ, hiểu biết về công nghệ thông tin, chuyển đổi số nhằm nâng cao năng lực số. Từ đó, góp phần phát triển nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ thông tin, thúc đẩy thanh niên Việt Nam trở thành lực lượng tiên phong, đi đầu trong hiện thực hóa khát vọng Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.

Chương trình phối hợp được xây dựng với 6 nhóm nội dung cụ thể bao gồm: Phối hợp trong công tác thông tin, tuyên truyền; phối hợp triển khai các hoạt động nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên Việt Nam; phối hợp quản lý báo chí, xuất bản, thúc đẩy văn hóa đọc trong thanh thiếu nhi; phối hợp thúc đẩy phát triển lĩnh vực bưu chính, viễn thông; phối hợp thúc đẩy thực hiện chuyển đổi số; phối hợp nâng cao năng lực công dân toàn cầu và thúc đẩy hội nhập quốc tế.

Bài: Lê Vân
Hình ảnh: TTXVN, CTV
Trình bày: Tuệ Thy

 

26/03/2023 06:20