'Hoàng Việt nhất thống dư địa chí' giành giải A giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 5

Đến dự Lễ trao giải có Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa và Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam.

Giải A duy nhất giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 5 "Hoàng Việt nhất thống dư địa chí" của tác giả Lê Quang Định; Dịch giả: Phan Đăng; Nhà xuất bản Thế giới; Đơn vị liên kết: Công ty Cổ phần Sách Thái Hà được xem là bộ địa chí đầu tiên của triều Nguyễn. Bộ sách được viết từ rất sớm, khi hoàng đế Gia Long vừa đăng quang, đang trong thời gian tổ chức và ổn định triều chính sau mấy thế kỷ nhân dân phải trải qua nạn binh đao, cát cứ. Mặt khác, diện mạo đất nước đương thời đã hoàn toàn đổi khác, biên cương được mở rộng phía Bắc từ Tuyên - Lạng, phía Nam đến Hà Tiên, như Nguyễn Gia Cát rất đỗi tự hào trong Lời tựa của sách: “Tất cả ba mươi mốt trấn - dinh - đạo lớn nhỏ đều theo về với thanh giáo, đất đai rộng rãi bao la đó, thực mà nói, từ xưa đến nay chưa bao giờ có được.

Sự ra đời của "Hoàng Việt nhất thống dư địa chí" có ý nghĩa rất lớn đối với công cuộc xây dựng đất nước, xây dựng triều đại của nhà Nguyễn. Lãnh thổ dài rộng từ Nam chí Bắc được chép trong đó là một biểu thị về sự hùng mạnh của Việt Nam vào đầu thế kỷ XIX.

Bốn mảng sách Chính trị, kinh tế; Khoa học tự nhiên và công nghệ; Văn hóa, văn học và nghệ thuật; Thiếu nhi đều không có giải A. Đây là mùa trao giải thứ 5 liên tiếp, nhưng năm nay không có cuốn sách, bộ sách nào được trao giải đặc biệt.

Clip các chuyên gia nhận xét về giá trị của bộ sách đạt giải A và Giải thưởng Sách Việt Nam lần thứ 5:

Như vậy, đến nay vẫn chưa có mùa giải nào Ban tổ chức tìm được cuốn sách, bộ sách đạt yêu cầu để trao giải đặc biệt và chưa có mùa giải nào có đủ 5 giải A cho 5 mảng sách.

Tại Lễ trao giải, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chia sẻ: “Hôm nay, tôi thật sự xúc động vì đây không đơn thuần là lễ trao Giải thưởng Sách quốc gia, mà còn là dịp để bày tỏ lòng biết ơn tới những người đã trực tiếp, gián tiếp làm nên những tác phẩm góp phần bồi đắp tâm hồn người Việt. Chúng ta mong rằng toàn ngành xuất bản kế thừa truyền thống 70 năm sẽ tiếp tục cho ra đời những tác phẩm hay và đẹp hơn nữa. Đấy chính là chúng ta đang bồi đắp di sản văn hóa của dân tộc chúng ta suốt mấy nghìn năm chúng ta.

Cũng mong rằng sau 5 năm, chúng ta đã rút ra được những bài học kinh nghiệm dù là bước đầu rất nhưng rất quý báu để làm sao cho giải thưởng Sách Quốc gia ngày càng có uy tín và là cái đích đến cho không chỉ có nhà xuất bản trong nước mà còn hy vọng sẽ có những tác phẩm được viết, được xuất bản ở nước ngoài sẽ tham gia giải thưởng sách Việt Nam. Đó là một chặng đường đi còn rất dài và cần nhiều nỗ lực. Trên hết chúng ta mong rằng cùng với các biện pháp các giải pháp (như Quyết định Ngày Sách và Văn hóa đọc Quốc gia), chúng ta sẽ cùng nhau làm sao cho tất cả mọi người Việt Nam ham học, ham đọc hơn nữa. Chúng ta không thể phát triển đất nước nếu thiếu tri thức, nếu không có tâm hồn truyền thống anh hùng nhưng rất nhân văn của người Việt Nam. Và ngành xuất bản có một vị trí không thể thiếu và ngày càng quan trọng”.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá, Giải thưởng Sách quốc gia có một vị trí không thể thay thế và ngày càng quan trọng, đóng góp vào sự phát triển của văn hóa, lan tỏa tri thức.

“Sau khi được trao giải, một tác phẩm sách của Việt Nam đã được dịch ra nhiều thứ tiếng và có mặt ở nhiều nước trên thế giới. Có lẽ từ trước tới nay hiếm khi tìm ra được một tác phẩm văn học hay một cuốn sách nào phổ biến nhất thế giới nhanh như vậy. Đó không chỉ là thành công của nội dung của cuốn sách, không chỉ là giá trị giải thưởng sách mà còn là nỗ lực của tất cả chúng ta trong việc ứng dụng công nghệ để phổ biến các giá trị văn hóa nói chung trong đó có sách” - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.

Các cuốn sách, bộ sách đoạt giải được đánh giá là những tác phẩm giàu tính sáng tạo, mang tinh thần nhân văn sâu sắc, những công trình nghiên cứu khoa học hết sức công phu, nghiêm túc, có nhiều giá trị khoa học, xã hội và thực tiễn cao.

Là giải thưởng uy tín của ngành xuất bản, tôn vinh giá trị và người làm sách trong cả nước, Giải thưởng Sách Quốc gia cũng là cơ hội để các nhà xuất bản nhìn lại những thành quả lao động trong suốt một năm; bạn đọc cả nước có thêm kênh thông tin để cùng tìm kiếm sự đồng cảm sâu sắc qua cách chấm giải thưởng có sự tương đồng với chính người đọc. Sau 5 lần tổ chức, Giải thưởng ngày càng được dư luận, xã hội quan tâm, chú ý, có tác động đến giới xuất bản cùng độc giả. Sau mỗi mùa giải, Hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia đều họp lại để ghi nhận những góp ý với tinh thần xây dựng, tìm cách hoàn thiện quy chế, nâng tầm giải thưởng qua các năm.

Tham dự giải thưởng Sách Quốc gia năm nay có 48 nhà xuất bản tham gia (tăng 1 nhà xuất bản so với giải lần thứ 4) với 298 tên sách và bộ sách, bao gồm 386 cuốn (tăng 14 tên sách và bộ sách, 21 cuốn sách).

Theo đánh giá của ông Hoàng Vĩnh Bảo, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia, các cuốn sách, bộ sách đạt giải được đánh giá là những tác phẩm giàu tính sáng tạo, mang tinh thần nhân văn sâu sắc, những công trình nghiên cứu khoa học hết sức công phu, nghiêm túc, có giá trị khoa học, xã hội và thực tiễn cao.

Điểm mới của giải thưởng năm nay là hội đồng đã công bố danh sách các tác phẩm được đề cử tranh giải ngay sau khi họp Chung khảo, bởi hội đồng mong nhận được những góp ý từ cộng đồng, để kiểm định giải được công tâm, trao giải được chính xác hơn nữa.

Cũng theo ông Hoàng Vĩnh Bảo, mặc dù ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 nhưng các đơn vị xuất bản, tác giả đã nỗ lực hoàn thành nhiều cuốn sách, bộ sách giá trị và tham gia giải thưởng tích cực.

Clip TS. Nguyễn Anh Vũ - Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Văn học chia sẻ về tác phẩm “Nậm Ngặt mây trắng”:

Ông Hoàng Phong Hà - Phó chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam - đánh giá: Năm 2022 là năm thứ 5 thực hiện Giải thưởng Sách Quốc gia nên quy trình xét ngày càng bài bản hơn, đảm bảo chặt chẽ, khách quan, minh bạch. Các thành viên hội đồng có trách nhiệm trên nhiều lĩnh vực chuyên môn cùng trao đổi, thảo luận, đánh giá, nhận xét công khai, minh bạch... khẳng định uy tín của giải thưởng.

Lễ trao giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ năm là sự kiện quan trọng để nhìn lại hành trình 70 năm đầy gian khó nhưng đáng tự hào của ngành Xuất bản, In và Phát hành sách Việt Nam. Và cũng là sự kiện nhằm khẳng định vị thế của ngành xuất bản.

Giải thưởng Sách Quốc gia là sự kiện luôn được quan tâm sâu rộng, cần thiết, quan trọng để động viên, khích lệ các đơn vị xuất bản, các tác giả và tất cả những ai đã và đang đóng góp tâm huyết và công sức cho sách và văn hoá đọc. Giải thưởng Sách Quốc gia Việt Nam đã lan xa khỏi Việt Nam.