Tên lửa đạn đạo liên lục địa Topol-M của Nga. Ảnh: Sputnik
Trong bài phát biểu thường niên trước quốc hội vào ngày 31/3, Tổng thống Alexander Lukashenko đã cân nhắc khả năng Belarus sẽ tiếp nhận vũ khí hạt nhân chiến lược của Nga. Tuyên bố này được đưa ra sau khi Moskva đã công bố kế hoạch triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật tới Belarus.
"Tôi và (Tổng thống Nga Vladimir) Putin có thể quyết định và triển khai vũ khí hạt nhân chiến lược ở đây, nếu cần", ông Lukashenko nói với các nhà lập pháp, đồng thời cho biết thêm rằng động thái này sẽ thể hiện sự sẵn sàng bảo vệ "chủ quyền và độc lập" của hai quốc gia.
"Chúng tôi sẽ không dừng lại để bảo vệ quốc gia của chúng ta, nhà nước, người dân của chúng ta", nhà lãnh đạo Belarus nói, đồng thời cho biết thêm rằng động thái này có thể sẽ đóng vai trò ngăn chặn hiệu quả bất kỳ động thái thù địch nào của Mỹ và các đồng minh. Tổng thống Belarus bày tỏ hy vọng rằng việc triển khai vũ khí hạt nhân chiến lược tới đất nước của ông sẽ "làm tỉnh táo tất cả những con diều hâu bay trên đầm nước suốt một thời gian dài."
Lukashenko cũng cho biết ông đã ra lệnh cho quân đội khôi phục các cơ sở được sử dụng để cất giữ tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Topol và từng là địa điểm phóng tiềm năng của loại tên lửa này vào thời Liên Xô. Theo vị tổng thống, Belarus vẫn duy trì tất cả các cơ sở mà ông gọi là "cấu trúc kỹ thuật phức tạp".
Nga hiện đang sử dụng tên lửa đạn đạo liên lục địa Topol-M và Yars - phiên bản nâng cấp của tên lửa Topol do Liên Xô sản xuất và được phát triển từ những năm 1980. Các tên lửa loại này có thể được đặt trong silo hoặc đặt trên các bệ phóng di động có bánh xe tự hành. Một số phiên bản di động của tên lửa Topol ban đầu đã được triển khai tới Belarus trong thời kỳ Liên Xô.
Tổng thống Belarus trước đây đã nhiều lần ủng hộ việc triển khai vũ khí hạt nhân của Nga tới đất nước của ông, viện dẫn mối đe dọa từ phương Tây. Vào tháng 10/2022, ông Lukashenko chỉ ra các cuộc đàm phán "chia sẻ hạt nhân" giữa Washington và Warsaw, cảnh báo rằng vũ khí hạt nhân của Mỹ có thể được bố trí ở Ba Lan, nơi giáp biên giới với Belarus.
Tuần trước, Tổng thống Putin tuyên bố triển khai vũ khí chiến thuật của Nga tới Belarus, nói rằng một cơ sở đặc biệt dành cho vũ khí này sẽ sẵn sàng vào ngày 1/7. Moskva giải thích quyết định của mình được đưa ra sau khi London công bố kế hoạch cung cấp cho Kiev đạn uranium nghèo.
Nga chỉ trích hành động của Anh là dấu hiệu của "sự liều lĩnh tuyệt đối, vô trách nhiệm và không bị trừng phạt" từ phía London và Washington.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky đã phản đối quyết định triển khai vũ khí hạt nhân tới Belarus của Moskva, coi quyết định này có liên quan đến một số "thất bại" trong cuộc gặp giữa ông Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi đầu tháng 3.
Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập Cận Bình khi đó đã ký hơn chục văn bản về tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực từ thương mại và công nghiệp đến khoa học và quân sự. Sau đó, Moskva xác nhận rằng hai quốc gia đang trong giai đoạn cuối cùng của việc đạt được một thỏa thuận lớn về khí đốt, trong khi Bắc Kinh nói rằng họ hướng tới hợp tác quốc phòng chặt chẽ hơn với Moskva.