Nhận định trên được các chuyên gia kinh tế đưa ra tại một sự kiện của tổ chức tư vấn Đức vào ngày 15/1.
Tại hội nghị Dự báo Trung Quốc lần thứ 6 do Viện Nghiên cứu Trung Quốc Mercator (Merics) tổ chức, các chuyên gia nhận định rằng những khó khăn trong nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có thể tạo áp lực, khiến các nhà sản xuất Trung Quốc phải xuất khẩu lượng hàng tồn kho sang châu Âu với mức giá rẻ.
Tuy nhiên, các thành viên tham dự hội nghị trực tuyến vẫn tin rằng Mỹ sẽ tiếp tục là đồng minh của châu Âu, bất chấp mọi ẩn số xung quanh chính sách đối ngoại dưới thời Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Diễn giả hội nghị Julia Friedlander, Tổng giám đốc của Atlantik-Brucke, một tổ chức vận động cho quan hệ Đức - Mỹ, cho rằng Trung Quốc đang đặt ra thách thức cạnh tranh lâu dài và chiến lược, với tham vọng vượt qua châu Âu. Theo bà, Trung Quốc đang nỗ lực mạnh mẽ để trở nên vượt trội hơn châu Âu trong các ngành công nghiệp chủ chốt, đặc biệt là trong lĩnh vực xe điện và công nghệ cao.
Bà Elena Suarez Sanchez, cố vấn cấp cao của BusinessEurope, cảnh báo Trung Quốc đang đối mặt với tình trạng dư thừa năng suất trong năm nay, dẫn đến việc một số hàng xuất khẩu của nước này có thể bị đổ dồn sang EU, nơi khó có thể tiêu thụ hết.
Theo số liệu hải quan từ cả hai phía, kim ngạch thương mại giữa Trung Quốc và EU năm ngoái đạt 762 tỷ USD vào năm ngoái, chỉ tăng 1,6% so với năm 2023.
Cả Trung Quốc và châu Âu đều là những nhà sản xuất và tiêu thụ xe điện lớn. Việc Trung Quốc ồ ạt xuất khẩu xe điện sang châu Âu đã khiến EU tiến hành điều tra chống trợ cấp và vào tháng 10/2024, áp thuế lên tới 35,3% đối với các nhà xuất khẩu Trung Quốc.
Phản ứng trước động thái này, Bắc Kinh gọi đây là động thái “cạnh tranh không lành mạnh” và đã nộp đơn khiếu nại lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), đồng thời áp thuế đối với rượu mạnh nhập khẩu từ châu Âu. Bắc Kinh cũng đang xem xét việc tăng thuế đối với các loại xe động cơ lớn của châu Âu.
EU hiện cũng đang tiến hành các cuộc điều tra riêng đối với pin mặt trời và tàu hỏa từ Trung Quốc.
Ông Matt Turpin, nghiên cứu viên thỉnh giảng tại Viện Hoover ở Mỹ, đề xuất rằng Trung Quốc nên thúc đẩy tiêu dùng nội địa bằng cách “trao quyền kiểm soát” kinh tế cho người dân. Ông cho rằng nếu không có thay đổi này, nền kinh tế toàn cầu có thể gặp rủi ro, và mối quan hệ giữa EU và Trung Quốc sẽ càng trở nên căng thẳng.
Bà Suarez tại BusinessEurope nhận định rằng Mỹ sẽ tiếp tục là một trong những đồng minh quan trọng của EU. Bà cũng cảnh báo rằng cả hai phía đều đối mặt với thách thức lớn từ Trung Quốc.
Bà Suarez cũng cho biết nhiệm kỳ thứ hai của ôngTrump đi kèm với nhiều ẩn số, đặc biệt là trong việc định hình chính sách đối ngoại của ông.
Kết quả khảo sát do Merics công bố cho thấy 2/3 trong số 843 chuyên gia từ 58 quốc gia dự đoán rằng tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc vào năm 2025 sẽ dưới 5%. Hơn 40% số người tham gia khảo sát cho rằng các vấn đề trong lĩnh vực bất động sản nội địa là rủi ro lớn nhất mà Trung Quốc đang đối mặt.
Trước những thách thức tiềm ẩn này, chuyên gia Friedlander khuyến nghị 27 quốc gia thành viên EU nên hợp tác chặt chẽ hơn với Brussels.
Trong khi đó, 70% số người trả lời khảo sát tin rằng Trung Quốc sẽ hướng chính sách đối ngoại năm 2025 của mình vào việc tăng cường hợp tác với các đối tác ngoài phương Tây, và sẽ tìm cách phát triển quan hệ gần gũi hơn với Hungary, một thành viên EU có thái độ thân thiện với Trung Quốc trong lĩnh vực kinh tế.