Năm 2020, tại lễ trao giải thưởng Lương Định Của có 56 gương mặt nhà nông trẻ tiêu biểu trên toàn quốc đã đóng góp hiệu quả vào quá trình phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới (NTM).

Niềm vui nhân lên gấp bội khi anh thanh niên dân tộc Tày Lưu Lập Đức (thị trấn Liên Nghĩa, huyện Đức Trọng, Lâm Đồng) vinh dự được chọn trở thành một trong 10 cá nhân được đón nhận Bằng khen của Thủ tướng.

 

“Gia đình tôi nhiều đời làm nông nghiệp, bố mẹ tôi là những người nông dân chân chất thế nên khi biết tôi có được vinh dự nhận Bằng khen của người đứng đầu Chính phủ, ai trong gia đình cũng hạnh phúc, với tôi đó là điều thực sự ngoài sức tưởng tượng" - Đức cười hồn hậu.

Theo nghiệp của bố mẹ, Đức cũng là một nông dân chân chất giống như cách anh nói về những người dân vùng quê nổi tiếng với việc trồng rau, củ, quả Đức Trọng. Khác chăng, tinh thần dám nghĩ, dám làm của một người trẻ đã giúp anh trở thành một người tiên phong kết nối các hộ liên kết thành chuỗi, sản xuất nông sản theo những tiêu chuẩn khắt khe về kỹ thuật, chất lượng. Sau 5 năm khởi nghiệp, Công ty TNHH AGRI Đức Tiến cung cấp trên 20 tấn nông sản/ngày ra thị trường cho các siêu thị lớn bậc nhất cả nước. Doanh thu đạt 15 tỷ đồng/năm, lợi nhuận đạt 2,5 tỷ đồng/năm, tạo thu nhập ổn định cho các hộ liên kết sản xuất với thu nhập 10 triệu/sào/tháng. Người thanh niên không đi lên một mình, anh tiến lên bằng chuỗi những giá trị mà anh tạo lập cho cộng đồng, cho quê hương.

 

 

Nếu như trước đây quan niệm làm giàu là phải lên thành phố, phải rời quê thì nay, những thanh niên trẻ tại nông thôn đang dần thay đổi lối mòn ấy bằng cách khởi nghiệp trên chính mảnh đất quê hương, với những cách làm đổi mới sáng tạo, tư duy mới. Video chia sẻ về những thanh niên nông thôn nuôi khát vọng lớn:

 

Mang sức trẻ nhiều hoài bão sau thời gian học tập trên ghế nhà trường trở về quê hương, cô gái ở vùng đất sen hồng (thị xã Hồng Ngự, Đồng Tháp) Đoàn Ngọc Minh Thùy đã là gương sáng trong xây dựng những sản phẩm OCOP (Chương trình mỗi xã một sản phẩm). Tận dụng những nông sản phẩm địa phương, Minh Thùy nghiên cứu trên 60 loại tinh dầu, cho ra mắt thị trường hơn một nửa trong số đó. Trong đó đáng chú ý 5 loại tinh dầu đặc trưng của quê hương Đồng Tháp được UBND tỉnh công nhận sản phẩm OCOP 4 sao như: tinh dầu bưởi Cao Lãnh, tinh dầu bạc hà Sa Đéc, Tinh dầu tràm gió Tràm Chim, tinh dầu sả chanh Sa Đéc, tinh dầu quýt Lai Vung.

Trở về quê hương (xã Thuận Thới, huyện Trà Ôn, Vĩnh Long), thạc sĩ công nghệ sinh học Nguyễn Văn Thảo trở thành người tiên phong triển khai hình chăn nuôi trùn quế ở quê nhà. Không chỉ sản xuất, anh còn mạnh dạn thành lập Hợp tác xã, nghiên cứu tạo ra nhiều mô hình sáng kiến từ nuôi trùn quế cho người dân sử dụng, nổi bật là sử dụng trùn xử lý vỏ ca cao, cây khóm. Sau này, người kỹ sư chân đất còn thuần được giống trùn phù hợp với khí hậu biển và chuyển giao nuôi trên quần đảo Trường Sa phục vụ trồng rau, phủ xanh nơi biển đảo máu thịt của Tổ quốc.

Gần 10 năm thanh niên làm đầu tàu xung kích trong xây dựng NTM, phát triển kinh tế, khởi nghiệp của thanh niên đã góp phần xây dựng NTM bền vững.

Theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách xã hội, Đoàn thanh niên triển khai rất hiệu quả công tác hỗ trợ thanh niên vay vốn phát triển kinh tế. Tính đến hết tháng 6/2019, dư nợ của Đoàn thanh niên qua Chương trình ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội đạt trên 26.500 tỷ đồng, với hơn 2 triệu đoàn viên, thanh niên đã được vay vốn để phát triển sản xuất, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, xóa đói giảm nghèo, đi học.

 

Làng quê trở thành bệ đỡ cho các dự án khởi nghiệp của người trẻ, những lao động thanh niên, trong đó có cả người khuyết tật được tư vấn, hướng nghiệp, đào tạo nghề đang vươn lên phát triển kinh tế, thoát nghèo. Nhiều bạn trẻ mới chỉ ngoài 30 tuổi, nhưng đã trở thành tỷ phú, được suy tôn, là những nhân tố để khẳng định thanh niên nông thôn hoàn toàn có thể làm giàu bằng nghề nông tại quê hương.

 

 

Từ xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn, xây dựng đời sống văn hoá cho đến giữ gìn an ninh, trật tự cho những miền quê đang vươn mình thành NTM - nơi đâu, nhiệm vụ nào cũng mang dấu ấn thanh niên.

Việc xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn được Đoàn thanh niên các cấp chú trọng, thực hiện ngay từ những ngày đầu triển khai phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng NTM”. Trung ương Đoàn đã huy động nguồn lực từ các doanh nghiệp, lực lượng vũ trang, các đoàn trực thuộc tham gia xây dựng NTM, tập trung vào xây dựng đường giao thông nông thôn, nhà văn hóa thôn ở các tỉnh chỉ đạo điểm.

 

Các địa phương đã huy động đông đảo đoàn viên, thanh niên tham gia xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng thiết yếu trên địa bàn xã, nhất là đối với những xã nghèo, xã đặc biệt khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội, tăng hưởng thụ trực tiếp cho thanh niên và cư dân nông thôn. Trong đó, nhiều hoạt động đã mang tính rộng khắp và thu hút đông đảo thanh niên tham gia hưởng ứng, được xã hội đồng tình, ghi nhận, đánh giá cao, như: xây dựng đường giao thông nông thôn; cầu giao thông nông thôn; thắp sáng đường giao thông nông thôn, với mô hình “Thắp sáng đường quê”, nhà văn hóa thôn; thực hiện các công trình đoạn đường thanh niên; nạo vét kênh mương, thủy lợi nội đồng; hỗ trợ nhân dân xây dựng, nhân ái, trường học, các công trình cấp và chứa nước, công trình vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi; hỗ trợ các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn xây dựng Nhà khăn quàng đỏ; xây dựng sân chơi cho thanh thiếu nhi; vận động nhân dân làm cột cờ, hàng rào xanh …

Theo đánh giá của Ban Chấp hành Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, sau gần 10 năm, Đoàn thanh niên các cấp đã làm mới gần 11.000 km đường giao thông nông thôn; thắp sáng gần 95.000 km đường giao thông nông thôn; trồng hoa, cây xanh tại gần 4.500 tuyến đường; xây mới hơn 2.100 cầu nông thôn; xóa hơn 12.500 nhà tạm, nhà dột nát; xây mới gần 1.100 nhà văn hóa; tu sửa hơn 7.500 nhà văn hóa thôn.

 

Những chương trình bảo vệ môi trường như “Vì một Việt Nam xanh”, “Đường hoa thanh niên”, “Con đường bích họa”, ra quân làm sạch bờ biển đã trở thành những cái tên quen thuộc, thu hút được tất cả các lứa tuổi tham gia. Nhiều mô hình lúc đầu được xây dựng ở một vài đơn vị, sau đó được triển khai rộng khắp trong toàn Đoàn và trở thành nét tiêu biểu của Đoàn thanh niên như: “Con đường bích họa”, “Đường hoa thanh niên”, “Tuyến đường thanh niên kiểu mẫu”, “Giữ sạch cánh đồng quê hương”, “Hàng cây thanh niên” …

Trước, trong và sau bão lũ, hạn hán, thiên tai, dịch hại, các đoàn viên, thanh niên lại là người hướng dẫn nhân dân về cách xử lý các tình huống trước, trong và sau bão lũ; gia cố đê bao; hỗ trợ nhân dân di dời nhà cửa, gia súc, vật nuôi tránh bão, lũ; tổ chức dọn vệ sinh môi trường, khắc phục hậu quả thiên tai...

Đặc biệt trước tình hình hạn hán, xâm nhập mặn khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên, Đồng bằng Sông Cửu Long, các tỉnh, thành đoàn đã tổ chức phát động đoàn viên, thanh niên tham gia chống hạn hán và xâm nhập mặn; tổ chức Chương trình “Nước ngọt nghĩa tình” hỗ trợ đồng bào vùng ngập mặn; đắp đập ngăn mặn; đào, lắp đường ống dẫn nước ngọt; thành lập các đội “Thanh niên xung kích phòng chống, khắc phục hạn mặn” …  

Những hoạt động trên của các tổ chức đoàn là những cách làm sáng tạo, hiệu quả của tuổi trẻ cả nước trong phong trào chung tay xây dựng NTM. Ở mỗi vùng quê, cùng với sự cải thiện về kinh tế, môi trường sống, đời sống văn hóa - xã hội cũng dần được tăng cường, mở ra những miền quê đáng sống.

Phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng NTM” được triển khai rộng khắp, trở thành phong trào sôi động của tuổi trẻ cả nước, thu hút đông đảo thanh niên và nhân dân tham gia, đồng chí Nguyễn Anh Tuấn, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam đánh giá: Phong trào đã làm thay đổi nhận thức của đa số đoàn viên, thanh niên và nhân dân. Từ chỗ số đông còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại đã chuyển sang chủ động, tự tin tham gia tích cực vào xây dựng NTM.

 

Song song với việc huy động thanh niên tích cực tham gia phong trào Tuổi trẻ chung tay xây dựng NTM”, tổ chức Đoàn các cấp cũng rất nỗ lực tạo mọi điều kiện để thanh niên nông thôn được nâng cao trình độ, cập nhật các tiến bộ khoa học công nghệ, phát huy trong lập thân, lập nghiệp, làm giàu đẹp cho quê hương.

Các cấp bộ Đoàn đã tổ chức được 26.929 hoạt động chuyển giao khoa học kỹ thuật. Cấp Trung ương, đã tổ chức tập huấn cho 3.000 đoàn viên, thanh niên là các thành viên trong Ban quản trị, Ban chủ nhiệm, Ban kiểm soát, kế toán, xã viên làm công tác chuyên môn nghiệp vụ của hợp tác xã, thành viên tổ hợp tác; tổ chức 45 hội nghị tập huấn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật cho hơn 5.000 đoàn viên, thanh niên có mô hình phát triển kinh tế; tổ chức 3 chương trình đào tạo cho doanh nghiệp.

Thành đoàn Hải Phòng tổ chức 766 lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, cho hơn 49.700 lượt đoàn viên thanh niên nông thôn tham gia. Tỉnh đoàn Bắc Kạn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật cho 160.610 lượt đoàn viên thanh niên. Thành đoàn TP Hồ Chí Minh tổ chức 133 lớp Quản trị doanh nghiệp, 139 lớp khởi sự doanh nghiệp.

Các diễn đàn, hội thảo, ngày hội hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp quy mô lớn liên tục được các tỉnh, thành đoàn tổ chức, gây tiếng vang như: Ngày hội “Bến Tre - Đồng Khởi khởi nghiệp năm 2017”, Ngày hội “Khởi nghiệp sáng tạo ABCD Mekong năm 2018” của Tỉnh đoàn Bến Tre; diễn đàn “Kinh tế trang trại - Cơ hội và thách thức với thanh niên nông thôn miền núi Bắc Kạn”; Ngày hội Khởi nghiệp Star up Day của Thành đoàn TP Hồ Chí Minh; Ngày hội Thanh niên thủ đô Khởi nghiệp, Diễn đàn “Cùng thanh niên Thủ đô khởi nghiệp” của Thành đoàn Hà Nội...

 

Để hỗ trợ thanh niên vay vốn phát triển kinh tế, các tỉnh, thành đoàn TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Nghệ An, Thanh Hóa, Bình Định, Đồng Tháp, Bến Tre đã xây dựng được các quỹ khởi nghiệp “Quỹ đồng hành cùng thanh niên lập nghiệp”; “Quỹ hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp” lên tới hàng tỷ đồng để tăng nguồn vốn vay cho thanh niên.

Nâng cao chất lượng đoàn viên, một số mô hình sinh hoạt Đoàn phù hợp với địa bàn khu vực nông thôn đã xuất hiện, như: mô hình “Sinh hoạt chi đoàn liên kết 3 chi”, mô hình “Sinh hoạt chi đoàn liên kết 5 chi”, mô hình “Bốn đảm bảo”, mô hình “Chi đoàn NTM”, thành lập các câu lạc bộ “Bí thư chi đoàn ấp”, câu lạc bộ “Thanh niên lao động nhập cư” nâng cao hơn nhận thức và tinh thần tự rèn luyện của đoàn viên.

 

Từ sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, người nông dân chuyển dần sang sản xuất hàng hóa; từ sản xuất đơn lẻ, sang mở rộng liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn với xây dựng thương hiệu, tạo điều kiện thuận lợi cho tiêu thụ sản phẩm. Ứng dụng khoa học - công nghệ hiện đại và dần hình thành những mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao; phát triển sản xuất đã gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, nâng cao thu nhập cho thanh niên.

Số hộ nghèo do thanh niên làm chủ giảm nhanh, điều kiện sống cả về vật chất và tinh thần của phần lớn thanh niên và cư dân nông thôn từng bước được cải thiện. Vai trò, vị thế của tổ chức Đoàn được phát huy và nâng cao, tạo niềm tin trong cộng đồng về năng lực và nhiệt huyết của những người trẻ, luôn khát khao vươn lên và cống hiến; tô thắm thêm truyền thống vẻ vang và niềm tự hào về thế hệ trẻ Việt Nam trong giai đoạn cách mạng mới.

 

Bài: Lê Sơn
Ảnh, clip: TTXVN, VNews
Trình bày: Tuệ Thy

26/03/2021 06:40