Trong cuộc chiến chống dịch COVID-19 đầy cam go, không phân biệt tuổi tác, giới tính; những nữ nhân viên y tế cũng phải dũng cảm “băng mình” vào điểm nóng, bất kể ngày đêm với mong muốn sớm đẩy lùi dịch bệnh.

Nhận nhiệm vụ là lên đường

Bỏ qua những rào cản về sức khoẻ, yếu mềm của người phụ nữ, những nữ cán bộ y tế trong cuộc chiến phòng chống dịch COVID-19 cũng rất kiên cường, dũng cảm, xả thân bất chấp mọi hoàn cảnh.

Ở nơi tuyến đầu dịch bệnh, những “bóng hồng” ấy vẫn miệt mài cống hiến, hi sinh nhiều lợi ích cá nhân vì sự bình yên của cộng đồng. Sự nỗ lực ấy đã mang đến những chiến công oanh liệt khi từng đợt dịch bệnh nhanh chóng được kiểm soát, từng ổ dịch được dập tắt.

Tôi may mắn được gặp BS. Nguyễn Thị Hải Yến, Khoa phòng chống bệnh truyền nhiễm (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội) trong buổi lễ vinh danh các nữ cán bộ y tế có đóng góp xuất sắc trong phòng chống dịch COVID-19. Nhìn nữ bác sĩ trẻ dịu dàng trong bộ áo dài với nụ cười hiền lành ít ai hình dung ra những ngày tháng qua, chị là một “chiến sĩ” đi đầu, xông pha ở những nơi “nóng” nhất của dịch COVID-19, vào thẳng các ổ dịch để làm công việc điều tra, lấy mẫu xét nghiệm, khoanh vùng dập dịch...

Nhắc đến những ngày chống dịch COVID-19, BS. Hải Yến không giấu nổi những xúc động khi nhớ lại những ngày “trực chiến” tại ổ dịch Trúc Bạch, ổ dịch COVID-19 đầu tiên của Hà Nội. Có lẽ trong giờ phút ấy chị đã phải gạt đi mọi lo lắng, yếu đuối để có thể vững vàng hoàn thành nhiệm vụ với vai trò là đội phó đội đáp ứng nhanh phòng dịch của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội.

BS. Hải Yến cho biết: “Những ngày tham gia dập ổ dịch đầu tiên của Hà Nội tại số 125 phố Trúc Bạch (phường Trúc Bạch, quận Tây Hồ, Hà Nội) có lẽ là những ngày tháng tôi không thể nào quên trong cuộc đời mình. Khi xuất hiện ca bệnh đầu tiên của Hà Nội (bệnh nhân số 17), tại Trúc Bạch, tôi cũng là một trong những cán bộ y tế đầu tiên bước chân vào ổ dịch cùng với đội phản ứng nhanh phòng dịch của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội. Tôi vẫn nhớ, chúng tôi nhận nhiệm vụ và lên đường ngay khi có thông tin bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2, không suy nghĩ, đắn đo, chỉ biết sẵn sàng chuẩn bị từ đồ bảo hộ, thiết bị lấy mẫu xét nghiệm đến tất cả các đồ dùng liên quan đến khoanh vùng, điều tra dịch tễ ổ dịch… và chúng tôi lên đường”.

Khi BS. Nguyễn Thị Hải Yến và đội phòng dịch đến nơi thì bệnh nhân đã được đưa đi cách ly, theo dõi tại bệnh viện. Khi ấy, chỉ còn người nhà bệnh nhân và những người tiếp xúc gần với bệnh nhân vẫn đang ở đó.

“Hôm đó khoảng 18 giờ, chúng tôi xuống đến nơi và người đầu tiên tôi gặp là lái xe của bệnh nhân số 17 (sau đó người này cũng có kết quả xét nghiệm mắc COVID-19) cùng những người khác. Chúng tôi đã khẩn trương bắt tay vào điều tra lên danh sách những người tiếp xúc trực tiếp. Lúc đó, nhìn thấy người lái xe của bệnh nhân số 17 không đeo khẩu trang, tôi phải ra hiệu cho đồng nghiệp đưa khẩu trang cho người này đeo để tránh nguy cơ lây nhiễm và tiếp tục làm công việc của mình. Vì là ổ dịch đầu tiên nên chúng tôi cũng muốn khai thác kỹ, triệt để, tránh bỏ sót các nguy cơ dù lúc đó vừa làm trong lòng tôi cũng âu lo nhận thấy mình đang ở nơi nguy hiểm nhất mà sau lưng còn con nhỏ và mẹ già ở nhà. Ngay trong đêm đó, khi có kết quả xét nghiệm, chạy mẫu các trường hợp tiếp xúc đã có thêm bệnh nhân dương tính với virus SARS-CoV-2 khiến chúng tôi thực sự rất lo lắng vì chưa biết mức độ an toàn với mình sẽ như thế nào, mặc dù đã tuân thủ phòng hộ rất cẩn thận”, BS. Hải Yến nhớ lại.

Sau khi xử lý ổ dịch, phun khử khuẩn, lấy mẫu xác định danh sách F1 đội phản ứng nhanh đã lập tức khoanh vùng và gọi xe cấp cứu 115 để đưa những người tiếp xúc gần đi cách ly. Khi xong công việc ở ổ dịch cũng đã khoảng 22 giờ đêm, BS. Hải Yến cùng đội phòng dịch quay lại cơ quan để họp báo cáo tình hình, xin chỉ đạo triển khai các biện pháp tiếp theo.

Họp đến gần 3 giờ sáng, chị Hải Yến mới được tạm nghỉ để sáng sớm tiếp tục xuống ổ dịch, giúp người dân khoanh vùng, lấy mẫu toàn bộ khu vực nhà dân ở dãy phố Trúc Bạch, thiết lập khoanh vùng ổ dịch, cách ly trong 14 ngày.

“Nhờ xử lý kịp thời, chỉ sau ít ngày bệnh dịch được khống chế, những người xung quanh sau đó đều có kết quả âm tính. Ổ dịch được kiểm soát nhanh chóng khiến tôi cũng như đồng nghiệp cảm thấy nhẹ nhõm, may mắn bởi sau những nỗ lực của mình mọi chuyện đều đã ổn”, BS. Hải Yến nhớ lại.

Tâm thế làm việc bình tĩnh khi bước chân vào ổ dịch đầu tiên của Hà Nội với BS. Hải Yến có lẽ bởi do đã được “tôi luyện” khi trước đó chị đã từng đi hỗ trợ các ổ dịch khác, lấy mẫu, tiếp xúc với các ca nghi nhiễm. Đặc biệt, là các cán bộ y tế của Trung tâm đã được tập huấn, hướng dẫn kỹ các kỹ năng phòng hộ, các kiến thức về phòng chống dịch, điều tra ca bệnh. Bởi vậy, đối với đợt dịch sau này cũng như khi làm nhiệm vụ tại các ổ dịch khác, BS. Hải Yến luôn tự tin vượt qua và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Sau ổ dịch đầu tiên ở Trúc Bạch, Hà Nội bước vào giai đoạn cao điểm chống dịch, BS. Hải Yến lại tiếp tục những ngày lăn lộn với nhiệm vụ xử lý, điều tra các ổ dịch phát sinh tiếp theo như: Ổ dịch tại 200 Nguyễn Sơn (Long Biên, Hà Nội), ổ dịch tại Hạ Lôi... Và đan xen với các nhiệm vụ khác như: Lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc ở sân bay, điều tra dịch tễ, truy vết các ca liên quan đến các ca bệnh. Ở bất cứ đâu, khi nào Hà Nội có thông tin về những người tiếp xúc gần với các ca dương tính với COVID-19 là ở đó có BS. Hải Yến cùng đội phản ứng nhanh sẵn sàng xuống điều tra lấy mẫu, chuyển người dân đi cách ly.

Với công việc thường xuyên là phòng chống dịch bệnh, đặc biệt là dịch COVID-19, y sĩ Nguyễn Thị Xuyến, Phó trưởng khoa Kiểm soát bệnh tật, Trung tâm y tế huyện Thanh Oai (Hà Nội) có lẽ vất vả nhất. Là nữ nhân viên y tế đã có nhiều năm kinh nghiệm làm công tác phòng dịch, chị hiểu sự nguy hiểm của dịch COVID-19 hơn ai hết.

Ngay từ đầu năm 2020, khi dịch COVID-19 xuất hiện, y sỹ Nguyễn Thị Xuyến đã tham gia giám sát tại cộng đồng, hỗ trợ các quận, huyện thực hiện lấy mẫu xét nghiệm tại các khu cách ly tập trung ở Xuân Mai, tăng cường cho phòng dịch tại sân bay Nội Bài, ổ dịch Mê Linh khi các địa phương có ca bệnh.

Dù đã lăn lộn ở tâm dịch nhiều nhưng đến đợt dịch thứ 2, khi Hà Nội xuất hiện ca bệnh COVID-19 thực sự là những ngày vất vả với chị cũng như các cán bộ, nhân viên y tế.

Khi Hà Nội “nóng” lên ổ dịch tại Bệnh viện Bạch Mai, trong các mẫu xét nghiệm các trường hợp liên quan tại Thanh Oai đã phát hiện 2 trường hợp dương tính với virus SARS-CoV-2 tại toà HH01-C, Khu đô thị Thanh Hà. Từ đây, y sĩ Nguyễn Thị Xuyến cùng đồng nghiệp bắt đầu lao vào một “cuộc chiến” thực sự.

Là Đội trưởng đội cơ động đáp ứng nhanh phòng chống dịch, đêm 30/3, y sỹ Nguyễn Thị Xuyến nhận lệnh lập tức nhập cuộc, thông báo với gia đình và gọi điện chỉ đạo đội phản ứng nhanh tức khắc lên đường.

“Đêm 30/3, khi nhận được kết quả có bệnh nhân dương tính với virus SARS-CoV-2 từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội báo về, ngay lập tức, tôi đã cùng đội phản ứng sẵn sàng mọi phương tiện xuống ngay ổ dịch, điều tra dịch tễ hai ca bệnh này, xử lý ổ dịch ngay trong đêm”, chị Nguyễn Thị Xuyến nhớ lại.

Chị Xuyến kể: “Việc đầu tiên khi xuống đến địa bàn xã Cự Khê, huyện Thanh Oai, chúng tôi làm việc với trạm y tế và Ban quản lý khu chung cư Thanh Hà để đến toà nhà nơi có 2 bệnh nhân dương tính với virus SARS-CoV-2. Khi chúng tôi đến nơi, quản lý chung cư đã chốt hết các cửa ra vào của tòa nhà và chỉ để 1 cửa kiểm soát không cho những người sống trong toà nhà ra ngoài để phục vụ điều tra dịch tễ. Đã chuẩn bị đầy đủ đồ bảo hộ, chúng tôi bắt tay ngay vào điều tra thông tin những người ra vào, gặp trực tiếp người bệnh, thu thập thông tin lịch trình di chuyển của người bệnh trong những ngày gần đó, khử khuẩn toà nhà và khẩn trương gọi xe, thu xếp vận chuyển người bệnh đi cách ly ngay trong đêm”.

Sau khi "trắng đêm" hoàn thành điều tra, xử lý ổ dịch, y sỹ Nguyễn Thị Xuyến cùng đội phản ứng nhanh về đến cơ quan thì trời cũng đã sáng. Chỉ kịp nghỉ ngơi ít phút, 7 giờ sáng, đội phản ứng nhanh lại cùng lực lượng hỗ trợ của Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hà Nội tiếp tục công việc đến ổ dịch điều tra dịch tễ toàn bộ người dân trong toà chung cư này, thu thập thông tin từng hộ và đã sàng lọc được 12 trường hợp F1 lập tức đưa đi cách ly. Điểm lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc cũng được thành lập ngay tại khu chung cư này để lấy mẫu cho tất cả các trường hợp liên quan.

“Suốt 3 ngày liên tục, chúng tôi trắng đêm làm việc, ròng rã cho đến khi mọi công việc đã xong xuôi, về đến cơ quan, chúng tôi gần như kiệt sức, cảm giác chân không đi nổi, phải huy động đội dự phòng thay ca”, chị Xuyến kể lại.

Công việc phòng dịch là vậy, phải tranh thủ cả đêm vì công việc cách ly, khoanh vùng phải rất khẩn trương, nếu không sẽ khó truy vết người bệnh, hoặc để người nghi ngờ di chuyển sẽ rất khó tìm… Nhờ quyết liệt thực hiện các biện pháp khoanh vùng, cách ly nhanh chóng, triệt để, rất may sau đó những trường hợp liên quan đến 2 ca bệnh COVID-19 đều cho kết quả âm tính, được điều trị khỏi, xuất viện.

Nhân viên y tế là nữ càng phải mạnh mẽ hơn

Nhiệm vụ phòng chống dịch không chỉ là tinh thần trách nhiệm cao mà nhân viên y tế còn phải làm việc bất kể ngày đêm, bất kể thời tiết mưa nắng ở môi trường có nguy cơ. Dù là phái yếu, sức khoẻ có hạn nhưng các nữ y, bác sĩ đã thực sự can đảm trong công việc, ở họ có một ý chí vững vàng, dù đối mặt với biết bao thử thách, gian khổ nơi tâm dịch.

Với BS. Nguyễn Thị Hải Yến, khó khăn nhất không phải là những ngày vật lộn với những căng thẳng ở các ổ dịch, mà là cố gắng vượt qua nỗi nhớ con khi đi xa làm nhiệm vụ, lo lắng cho người thân khi tham gia công tác phòng dịch.

“Khi bắt đầu nhận nhiệm vụ xông vào ổ dịch COVID-19, tôi cũng khá lo lắng vì con còn nhỏ và mẹ tôi đã cao tuổi ở nhà khi mình tiếp xúc trực tiếp với các ca bệnh, nhất là giai đoạn đầu khi mọi thứ về COVID-19 vẫn chưa thực sự rõ ràng. Tôi vẫn nhớ hôm vào làm ổ dịch đầu tiên, nửa đêm, tôi chỉ kịp gọi điện về cho gia đình nhắn rằng vài ngày tới sẽ không về nhà để tập trung vào công việc ở cơ quan. Khi đó mọi người ở nhà đã khá hoang mang, hỏi thăm tình hình, tôi phải cố gắng cứng rắn để trấn an gia đình, để mọi người không quá lo lắng và tôi cũng không quên nhắc nhở mọi người thực hiện các biện pháp phòng dịch. Thực sự, lúc đó tôi cũng rất hoang mang vì với bản thân mình không sao nhưng chẳng may trong lúc làm việc chỉ sơ ý là có nguy cơ lây nhiễm”, BS. Hải Yến chia sẻ.

Giai đoạn đầu, trong đợt cao điểm, BS. Hải Yến phải xa nhà cả tuần, có khi là vài ngày và những lần ấy thường chị chỉ kịp báo cho người nhà qua những cuộc điện thoại vội vàng. Có lần chị nhờ người thân chuẩn bị cho vài bộ quần áo, tư trang và gửi xe ôm đến cơ quan chứ đâu được về. Những ngày xa nhà đột xuất, nhớ con nhỏ, nhưng công việc cứ cuốn chị vào và chị chỉ biết nói chuyện với con qua những cuộc điện thoại gọi về trong chớp nhoáng để động viên tinh thần gia đình. Giai đoạn sau, với kinh nghiệm có được và tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp bảo hộ, chị đã tự tin hơn, chị vẫn đi - về từ vùng dịch mà vẫn thăm được gia đình.

Cho đến nay, BS. Hải Yến không thể nhớ được đã tham gia bao nhiêu ngày, đi đến những đâu để khoanh vùng dập dịch COVID-19. Nhưng những ngày tháng tham gia vào nhiệm vụ đặc biệt ấy đã cho chị những trưởng thành, vững vàng hơn. Và với chị, nữ nhân viên y tế dù còn nhiều thiệt thòi nhưng càng mạnh mẽ và cứng rắn hơn.

Video y sỹ Nguyễn Thị Xuyến chia sẻ về áp lực công việc phòng dịch:

“Với cán bộ y tế làm công tác phòng dịch, việc đi sớm về muộn là chuyện bình thường. Công việc của chúng tôi vất vả quanh năm vì dịch bệnh luôn nối tiếp theo mùa, đó còn chưa kể nguy hiểm như dịch COVID-19 vừa qua. Với đặc thù đó, cán bộ y tế là nữ vất vả hơn nam giới rất nhiều vì thời gian cho công việc lớn, lại còn là phụ nữ với thiên chức chăm sóc cho gia đình. May mắn nhất với tôi là được chồng, con và gia đình chia sẻ nên có thể yên tâm công tác, nhất là trong đợt dịch vừa qua. Trong cơ quan tôi, tỷ lệ nữ lại chiếm tới 70% nhân lực, vì vậy đa số công việc chúng tôi phải gánh vác, lượng công việc đều phải như nhau, ít có sự ưu tiên”, y sỹ Nguyễn Thị Xuyến chia sẻ.

Cũng theo y sỹ Nguyễn Thị Xuyến, trong đội phản ứng nhanh của chị cũng có nhiều chị em con còn nhỏ, những ngày đi chống dịch nhiều đêm không được về nhà dù đang nuôi con thơ, hay có hôm nửa đêm cũng phải để con ở nhà cho chồng để lên đường. Những lúc như vậy với người phụ nữ là cả một sự đấu tranh rất lớn. Mặc dù nhân lực đa số là nữ, nhưng với vai trò lãnh đạo, y sỹ Nguyễn Thị Xuyến thường “gánh vác” đỡ đần chị em, để những người bận bịu con nhỏ có nhiều thời gian hơn cho gia đình.

“Ở độ tuổi của tôi sức khoẻ cũng đã giảm sút, nhất là làm công tác phòng dịch, phụ nữ chúng tôi sẽ phải cố gắng hơn rất nhiều. Những ngày nắng nóng phải đi lại nhiều, những chiến dịch làm việc xuyên đêm, chúng tôi cũng rất mệt mỏi. Đặc biệt, nữ cán bộ thường ít có thời gian chăm sóc cho bản thân, làn da, sắc đẹp. Nhất là việc tiếp xúc với hóa chất, các chất khử khuẩn, diệt muỗi… ít nhiều cũng có hại cho da.  Sau mỗi mùa dịch sốt xuất huyết, tôi tự nhận thấy da dẻ của mình đều xám lại, thậm chí sạm đen hơn, lại không có thời gian chăm lo cho sắc đẹp nên đây cũng là một thiệt thòi”, y sỹ Nguyễn Thị Xuyến tâm sự.

Bài, clip: Tạ Nguyên
Ảnh: NVCC
Trình bày: Tạ Nguyên

19/10/2020 06:46