Khách lựa chọn hàng hóa tại siêu thị Vinmart. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
Bình quân 10 tháng năm 2020, CPI tăng 3,71% so với cùng kỳ năm 2019; trong đó, CPI khu vực thành thị tăng 3,29%, khu vực nông thôn tăng 4,13% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát cơ bản 10 tháng năm 2020 tăng 2,52% so với cùng kỳ năm 2019.
Tổng cục Thống kê cho biết, so với tháng trước, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính, có 6 nhóm hàng tăng giá: đồ uống và thuốc lá tăng 0,08%; may mặc, mũ nón và giầy dép tăng 0,06%; nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,29%... Có 4 nhóm hàng giảm giá gồm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm 0,13%, giao thông giảm 0,08%, bưu chính viễn thông giảm 0,03%; văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,18%. Nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình có mức giá ổn định.
Bà Đỗ Thị Ngọc, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá cho hay, các nguyên nhân làm tăng CPI tháng 10/2020 là trong tháng, có 9 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện tăng học phí năm học mới 2020-2021 theo lộ trình của Nghị định số 86/2015/NĐ-CP ngày 02/10/2015 của Chính phủ. Theo đó, chỉ số giá nhóm dịch vụ giáo dục tăng 1,52% so với tháng trước làm CPI chung tăng 0,08%.
Bên cạnh đó, cũng do ảnh hưởng từ bão số 6, số 7 và số 8, các tỉnh miền Trung hứng chịu 3 đợt lũ liên tiếp vượt qua đợt lũ lịch sử năm 1979 và năm 1999. Mưa lũ đã ảnh hưởng nghiêm trọng về con người và tài sản. Theo đó, thiệt hại đến hoa màu làm cho giá rau tươi chung cả nước tháng 10/2020 tăng 1,86% so với tháng trước, tác động đến CPI chung tăng 0,04%.
Từ ngày 01/10/2020 giá gas trong nước điều chỉnh tăng 6.000 đồng/bình 12 kg, tăng 1,77% so với tháng 9/2020 tác động đến CPI chung tăng 0,03%, do giá gas thế giới tăng 17,5 USD/tấn lên mức 377,5 USD/tấn.
Bên cạnh các nguyên nhân làm tăng CPI, có một số nguyên nhân kiềm chế CPI tháng 10/2020 như: giá thịt lợn giảm 2,84% so với tháng trước (giảm từ 2.000 – 3.200 đồng/kg) do nguồn cung trong nước tăng làm cho giá lợn hơi trong nước giảm.
Giá xăng, dầu được điều chỉnh giảm ngày 26/9/2020 với giá xăng A95 giảm 50 đồng/lít, giá dầu diezen giảm 390 đồng/lít. Điều chỉnh tăng ngày 12/10/2020 với giá xăng A95 tăng 140 đồng/lít, giá xăng E5 tăng 50 đồng/lít. Điều chỉnh ngày 27/10/2020 với giá xăng A95 giảm 180 đồng/lít, giá xăng E5 giảm 160 đồng/lít, giá dầu diezen tăng 90 đồng/lít. Bình quân tháng 10/2020 giá xăng dầu giảm 0,18% so với tháng trước làm giảm CPI chung khoảng 0,01%.
Cũng trong tháng 10, giá vàng trong nước biến động theo giá vàng thế giới. Giá vàng thế giới diễn biến thất thường do nhiều luồng thông tin trái chiều trước thềm bầu cử Tổng thống Mỹ và dịch COVID-19 trên thế giới vẫn diễn biến phức tạp.
Bình quân đến ngày 25/10/2020 giá vàng thế giới ở mức 1.910,4 USD/ounce giảm 1,05% so với tháng trước do các ngân hàng trung ương trên thế giới bán vàng ra. Bình quân tháng 10/2020 giá vàng trong nước giảm 1,1% so với tháng trước, giá vàng dao động quanh mức 5,37 triệu đồng/chỉ vàng SJC.
Chỉ số giá USD tăng 0,07%. Giá USD tăng sau cuộc tranh luận tổng thống cuối cùng giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và ông Joe Biden ứng cử viên Tổng thống của Đảng Dân chủ Mỹ, trước cuộc bầu cử ngày 3/11/2020. Thêm vào đó, chưa chắc chắn về khả năng thông qua gói kích thích kinh tế thứ 2 của Quốc hội Mỹ.
Trong nước, lượng dự trữ ngoại tệ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam luôn đảm bảo đáp ứng nhu cầu về ngoại tệ của các doanh nghiệp nhập khẩu, tỷ giá giữa VND và USD tháng 10/2020 tăng 0,07% so với tháng trước, giá USD bình quân ở thị trường tự do tháng này ở quanh mức 23.275 VND/USD.
Tổng cục Thống kê chỉ ra, lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tháng 10 năm 2020 tăng 0,07% so với tháng trước, tăng 1,88% so với cùng kỳ; 10 tháng năm 2020 so với cùng kỳ tăng 2,52%.
Bình quân 10 tháng năm 2020 lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản. Điều này phản ánh biến động giá chủ yếu do giá lương thực, thực phẩm, giá xăng dầu tăng. Lạm phát cơ bản so cùng kỳ giảm dần từ mức 3,25% trong tháng 01/2020 về mức 1,88% trong tháng 10/2020. Điều này phản ánh kết quả của điều hành chính sách tiền tệ trong 10 tháng đầu năm.