Kỷ niệm 30 năm hoàn thành đường dây 500kV Bắc - Nam mạch 1: Viết tiếp bản hùng ca

Để kỷ niệm 30 năm (27/5/1994 - 27/5/2024) ngày đóng điện vận hành công trình đường dây 500kV Bắc Nam mạch 1 - một kỳ tích của Việt Nam trong những năm 90 của thế kỷ XX, cả hệ thống chính trị đã và đang đồng hành cùng Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) chạy đua nước rút, huy động tổng lực triển khai xây dựng Dự án trọng điểm đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối.

Dự án phấn đấu sẽ về đích vào cuối tháng 6/2024 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Kỳ tích của ngành điện

Chú thích ảnh
Công nhân Công ty Truyền tải Điện 2 sử dụng thiết bị camera nhiệt để phát hiện các điểm phát nhiệt trên lưới điện, phòng ngừa sự cố tại trạm biến áp 500kV Thạnh Mỹ (tỉnh Quảng Nam). Ảnh: Ngọc Hà/TTXVN

Ngày 27/5/1994, tại Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia (A0), Thủ tướng Võ Văn Kiệt ra lệnh đóng điện đường dây 500kV Bắc - Nam mạch 1. Đây là công trình giúp thống nhất hệ thống điện 3 miền đất nước, trở thành bước ngoặt quan trọng thể hiện tầm nhìn thời đại của Đảng, Nhà nước về chiến lược phát triển kinh tế và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia cũng như thể hiện bản lĩnh, trí tuệ và sức sáng tạo của con người Việt Nam trong thời kỳ đổi mới.

Công trình được coi là kỳ tích của ngành điện Việt Nam những năm 90 của thế kỷ XX bởi đã xác lập những kỷ lục chưa từng có như: quy mô xây dựng công trình rất lớn, tới gần 1.500 km; công nghệ phức tạp; vừa thiết kế vừa thi công chỉ vỏn vẹn 2 năm.

Thời điểm đó, Thủ tướng Võ Văn Kiệt từng trăn trở: "Việc xây dựng các công trình điện rất tốn kém, khó khăn nhưng nhất định phải làm bằng được vì sự nghiệp đổi mới đất nước, vì ấm no, hạnh phúc của nhân dân".

Với tầm nhìn của người đứng đầu Chính phủ, Thủ tướng Võ Văn Kiệt hiểu rằng việc xây dựng Đường dây 500kV sẽ kết nối các vùng miền trong cả nước, tạo điều kiện phát triển vùng miền núi, góp phần thu hẹp khoảng cách giữa các vùng miền.

"Trong tương lai không thể không có một chiến lược như xương sống của quốc gia để có thể điều hòa giữa các miền và đặc biệt lúc bấy giờ tỷ trọng thủy điện lại là lớn nhất, cho nên cơ cấu của điện có sự không hợp lý. Nhưng bởi vì đất nước mình dài, cho nên có những vùng thừa nước và có vùng lại nắng hạn liên tiếp, mình phần lớn là thủy điện cho nên muốn có sự điều hòa để đảm bảo cho yêu cầu phát triển kinh tế, phát triển sản xuất và đời sống của dân thì không thể không xây dựng đường dây 500kV, điều hòa phân phối nhu cầu của cả nước một cách tương đối đồng đều. Không những thế, lúc miền Nam đánh Mỹ, miền Bắc còn chi viện sức người sức của cho miền Nam đánh Mỹ, giờ miền Bắc thừa điện, miền Trung, miền Nam thiếu điện mà lại bán điện miền Bắc thì không hợp lý".

Với suy nghĩ đó, Thủ tướng hạ quyết tâm xây dựng Đường dây 500kV và sẵn sàng chịu mọi trách nhiệm. Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã đặt ra yêu cầu phải hoàn thành bằng được trong khoảng thời gian chỉ bằng 1/4 thời gian mà các nước trên thế giới vẫn làm…

Với những quyết định lịch sử táo bạo, đột phá và chính xác, đặc biệt là dấu ấn của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt, công trình đường dây 500kV Bắc - Nam mạch 1 đã được xây dựng và trở thành một dấu son của ngành điện lực Việt Nam.

Đối với ngành điện, đây là công trình đánh dấu sự chuyển hóa từ trạng thái "lạc hậu" sang trạng thái văn minh: Hiện đại hóa ngành điện, thống nhất ngành điện, điều hòa hệ thống truyền tải từ Bắc vào Nam, nối liền hệ thống điện trong cả nước, giải quyết được bài toán của cả nước cũng như ngành điện trăn trở suốt bao năm qua.

Việc xây dựng đưa vào vận hành đường dây 500kV đã góp phần điều hòa công suất, khắc phục tình trạng thiếu điện, cung cấp điện ổn định cho các địa phương, đặc biệt là ở miền Trung và miền Nam. Công trình mang lại lợi ích kinh tế vượt trội so với các công trình điện lớn khác, là công trình đầu tiên và duy nhất trong ngành điện thu hồi vốn nhanh nhất, tính đến thời điểm đó.

Trong vòng chưa đầy 3 năm đã thu hồi được tổng số vốn đầu tư hơn 500 triệu USD, trong khi dự kiến ban đầu là mất 5 - 10 năm. Hệ thống truyền tải điện 500 kV tạo điều kiện khai thác các nhà máy điện với hiệu quả kinh tế toàn hệ thống cao hơn hẳn so với các hệ thống truyền tải điện miền riêng biệt trước đây. Tổng chi phí nhiên liệu đã giảm rõ rệt so với giai đoạn chưa có hệ thống hợp nhất. Tỷ lệ nguồn điện dùng nhiên liệu lỏng so với tổng sản lượng điện nhận của miền Nam và miền Trung đã giảm từ 37%/năm 1993 xuống 16,6%/năm 1995 nhờ có hệ thống truyền tải điện 500kV.

Kỳ tích tiếp nối

Sau hơn 10 năm vận hành đường dây 500kV Bắc - Nam mạch 1, ngày 23/9/2005, ngành điện Việt Nam lại đánh dấu một kỳ tích mới: Hoàn thành đóng điện đưa vào vận hành đường dây 500kV Bắc - Nam mạch 2. Đây cũng là công trình do cán bộ, công nhân Việt Nam đảm nhận toàn bộ từ khâu thiết kế, thi công, chế tạo cột thép và giám sát, nghiệm thu, khẳng định đội ngũ cán bộ, kỹ sư Việt Nam có khả năng tiếp thu và làm chủ khoa học, công nghệ mới đối với những công trình lớn, đòi hỏi kỹ thuật cao.

Việc đưa vào vận hành 2 mạch đường dây 500kV Bắc - Nam đã giải quyết cơ bản tình trạng quá tải khai thác Nhà máy Thủy điện Ialy (720 MW); giải quyết thiếu điện rất lớn ở miền Bắc và đặc biệt là Hà Nội trong giai đoạn 2005 - 2008, tránh nguy cơ xảy ra sự cố hay sửa chữa đường dây mạch 1 buộc phải sa thải từ 1.150 MW đến 1.300 MW công suất hệ thống điện miền Bắc, gây mất điện diện rộng.

Năm 2011, Quy hoạch điện VII được phê duyệt, hàng loạt dự án sản xuất điện được đầu tư và đi vào vận hành như Nhiệt điện Vĩnh Tân 2, Vĩnh Tân 4, Duyên Hải 1, Duyên Hải 2, Duyên Hải 3… đặt áp lực lên hệ thống truyền tải điện. Với nhu cầu sử dụng điện tăng trên 8% năm từ 2011 đến 2030 thì sản lượng điện sẽ phải lên tới 570 tỷ kWh. Trước tình hình đó Chính phủ đã giao cho EVN, EVNNPT triển khai xây dựng đường dây 500kV Pleiku - Mỹ Phước - Cầu Bông.

Với sự nỗ lực của Tập đoàn Điện lực Việt Nam mà trực tiếp là Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia, đến tháng 5/2014, công trình được đóng điện đưa vào vận hành, qua đó đảm bảo truyền tải điện an toàn, ổn định từ miền Bắc vào miền Nam, kịp thời cung ứng đủ điện cho sinh hoạt và phát triển kinh tế - xã hội của toàn miền Nam nói chung và TP Hồ Chí Minh nói riêng ngay trong mùa khô năm 2014 và những năm tiếp theo.

Viết tiếp bản anh hùng ca

Chú thích ảnh
Công trường thi công Dự án đường dây 500kV Nhà máy nhiệt điện Nam Định 1 - Thanh Hoá trên địa bàn xã Hà Hải, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa. Ảnh: Dương Giang/TTXVN

Vào cuối mùa khô năm 2023, thời tiết diễn biến phức tạp, nắng nóng gay gắt ở miền Bắc dẫn đến nhu cầu tiêu thụ điện tăng đột biến, hệ thống truyền tải điện Bắc - Nam liên tục vận hành quá tải, dẫn đến vận hành hệ thống điện căng thẳng. Trước tình hình đó, Thủ tướng Chính phủ đã nhiều lần chỉ đạo Bộ Công Thương, EVN và các bên liên quan phải khẩn trương có các giải pháp đảm bảo cung ứng đủ điện, trong đó đặc biệt nhấn mạnh yêu cầu phải đảm bảo tiến độ dự án đường dây 500kV mạch 3 từ Quảng Trạch - Phố Nối trong tháng 6/2024.

Dự án Đường dây 500kV mạch 3 ở phía Bắc có chiều dài 519 km, được nối từ Quảng Trạch (Quảng Bình) đến Phố Nối (Hưng Yên) với tổng vốn đầu tư 22.300 tỷ đồng để thực hiện truyền tải điện liên miền ra miền Bắc, tăng khả năng cung ứng điện trong năm 2024 và các năm tới.

Tại buổi làm việc với EVN ngày 13/1/2024, Thủ tướng đã biểu dương EVN, EVNNPT đã khởi công Dự án với tinh thần "chỉ bàn làm, không bàn lùi", "vượt nắng thắng mưa", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", thi công "3 ca, 4 kíp", làm việc xuyên lễ, xuyên Tết. Đồng thời cũng yêu cầu các địa phương có Dự án đi qua tập trung hoàn thành, bàn giao mặt bằng cho nhà thầu xây lắp.

Cũng tại Hội nghị thúc đẩy tiến độ xây dựng Dự án đường dây 500 kV mạch 3, người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo cụ thể các nhiệm vụ cho các bộ, ngành, địa phương theo tiến độ trong giải phóng mặt bằng; xác định hành lang tuyến; thi công đào hố móng, xây dựng móng cột, dựng cột, kéo dây…

Thủ tướng yêu cầu: "Chúng ta phải huy động lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, vật tư tại chỗ, chỉ huy tại chỗ để triển khai dự án; vừa huy động được sức mạnh tổng hợp, vừa tạo công ăn việc làm cho người dân trong vùng Dự án; đồng thời đổi mới tư duy, cách làm, tiếp tục phát huy thành tựu, khắc phục hạn chế, xử lý các khó khăn, tìm được đầu ra cho các vấn đề cần giải quyết".

Thủ tướng Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã trực tiếp kiểm tra thi công và đôn đốc chỉ đạo thúc đẩy tiến độ dự án.

Nhận thức rõ đây là dự án trọng điểm, cấp bách và có ý nghĩa quan trọng trong đảm bảo cung cấp điện cho miền Bắc từ năm nay, thời gian qua, EVN, EVNNPT đã chủ động làm việc với các bộ, ngành, địa phương liên quan, sớm hoàn thiện các thủ tục pháp lý để triển khai Dự án. Lãnh đạo EVN cũng thường xuyên quan tâm, chỉ đạo quá trình triển khai Dự án và ủy quyền cho EVNNPT chủ động hoàn thiện các thủ tục với các mốc tiến độ nhanh nhất vì mục tiêu của Dự án.

Để đáp ứng tiến độ hoàn thành và chất lượng dự án, EVNNPT đang tăng cường đôn đốc các nhà thầu thực hiện nghiêm việc thi công 3 ca, 4 kíp, 24/7, thực hiện 4 tại chỗ, với tinh thần "móng không đợi cột", "cột không đợi dây"... Trên tinh thần đó, trong thời gian tới, EVNNPT phấn đấu hoàn thành đóng điện toàn tuyến trước ngày 30/6/2024, đưa Dự án đường dây 500kV mạch 3 vào vận hành sớm nhất có thể đúng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Có thể nói, như một sự trùng hợp ngẫu nhiên lịch sử, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, khí thế thi đua lao động sáng tạo và quyết tâm thần tốc "vượt nắng thắng mưa" trong quá trình xây dựng công trình đường dây 500kV Bắc Nam mạch 1 năm nào đang tái hiện sinh động trên khắp các công trường xây dựng dự án đường dây 500 kV mạch 3 ra phía Bắc. Với bản lĩnh, trí tuệ, lòng nhiệt huyết vì dòng điện của Tổ quốc, đội ngũ cán bộ, kỹ sư, công nhân ngành điện và các lực lượng tham gia Dự án Đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối đang hướng tới mục tiêu viết tiếp bản hùng ca về tinh thần cách mạng thời kỳ đổi mới trên công trình lịch sử này.

Đức Dũng (TTXVN)
5 nhiệm vụ trọng tâm để hoàn thành đường dây 500 kV mạch 3 từ Quảng Trạch đến Phố Nối
5 nhiệm vụ trọng tâm để hoàn thành đường dây 500 kV mạch 3 từ Quảng Trạch đến Phố Nối

Ngày 25/5, Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 243 /TB-VPCP truyền đạt ý kiến kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại cuộc họp trực tuyến về tình hình triển khai các dự án đường dây 500 kV mạch 3 từ Quảng Trạch (Quảng Bình) đến Phố Nối (Hưng Yên).

Chia sẻ:

doanh nghiệp - Sản phẩm - Dịch vụ Thông cáo báo chí Rao vặt

Các đơn vị thông tin của TTXVN