Trao đổi với phóng viên, TS Trần Đình Thiên cho rằng: Những tác động trực tiếp đến thương mại Việt Nam ở chỗ Trung Quốc đang là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, trong khi Mỹ là đối tác xuất khẩu lớn nhất. Mặt khác, Việt Nam là thị trường sử dụng nhiều hàng hóa Trung Quốc nên cũng sẽ bị ảnh hưởng.
"Cuộc chiến thương mại giữa hai cường quốc lớn nhất thế giới sẽ ảnh hưởng lan tỏa đến các thị trường hàng hóa, xuất nhập khẩu mà còn ảnh hưởng mạnh đến tỷ giá hối đoái của nhiều đồng tiền chứ không chỉ có Mỹ với Trung Quốc. Cơ cấu vay nợ của Việt Nam với nước ngoài khá nặng nên khi tỷ giá biến động thì Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng này", ông Thiên cho hay.
Xe container chở thanh long xếp hàng làm thủ tục thông quan sang Trung Quốc tại cửa khẩu đường bộ Kim Thành, Lào Cai sáng 18/4. Ảnh: Quốc Khánh/TTXVN |
Khi chiến tranh thương mại giữa hai nước lớn xảy ra, các chuyên gia kinh tế cho rằng việc Việt Nam quá dựa vào một thị trường nào đó thì rủi ro lớn. Cần phải mở rộng thị trường, không "bỏ trứng vào một giỏ".
"Về trung hạn, chính sách tỷ giá hối đoái phải linh hoạt hơn nữa để cơ cấu xuất nhập khẩu dịch chuyển được. Các doanh nghiệp nước ngoài cần tăng phần sản xuất ở Việt Nam, tăng tỷ lệ nội địa hóa để không lệ thuộc quá nhiều vào nước ngoài", chuyên gia Trần Đình Thiên khuyến cáo.
Thông tin từ Bộ Công Thương cho thấy, năm 2017, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào Trung Quốc là 35,5 tỷ USD, tăng 61,5%, nhập khẩu 58,2 tỷ USD, tăng 16,4%. Tổng kim ngạch thương mại 2 nước đạt 93,7 tỷ USD. Trung Quốc chính là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam.
Trong khi đó, Mỹ là thị trường xuất khẩu nhiều nhất của Việt Nam. Năm 2017, Việt Nam xuất khẩu 41,6 tỉ USD sang thị trường Mỹ, chiếm khoảng 20% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Trong khi đó nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ chỉ đạt 9,2 tỉ USD nên Mỹ trở thành thị trường lớn nhất mà Việt Nam xuất siêu trong năm 2017.
Trước đó, trong cuộc họp công bố báo cáo Triển vọng Phát triển Châu Á ngày 11/4 vừa qua, đại diện Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã nhận định: Việt Nam phụ thuộc vào xuất khẩu, nếu có sự gián đoạn về thương mại quốc tế sẽ ảnh hưởng lớn đến triển vọng kinh tế Việt Nam trong thời gian tới.
"Cả Mỹ và Trung Quốc đều là đối tác thương mại quan trọng của Việt Nam, kể cả xuất khẩu lẫn nhập khẩu. Việt Nam dựa rất nhiều vào xuất khẩu hàng hóa. Nếu hai nền kinh tế lớn nhất thế giới xảy ra chiến tranh về thuế, nó sẽ tác động tiêu cực đến thương mại toàn cầu nói chung và xuất khẩu toàn cầu nói riêng. Nếu xuất khẩu toàn cầu giảm, sẽ tác động tiêu cực đến Việt Nam. Các nhà hoạch định chính sách Việt Nam cần để ý đến điều này.", chuyên gia ADB khuyến cáo.