Khoảng 15 giờ 40 ngày 14/2, tại Km 261+700 cao tốc Hà Nội - Lào Cai, 2 xe máy đi ngược chiều đã đâm trực diện vào xe tải khiến 4 thanh niên đi trên xe máy tử vong tại chỗ. Nguyên nhân dẫn tới tai nạn được xác định là do người điều khiển xe máy đi ngược chiều trên đường cao tốc.
Trước đó, khoảng 15 giờ 20 ngày 18/1, tại Km 185+700, cũng trên cao tốc Hà Nội - Lào Cai đoạn qua địa phận xã Châu Quế Thượng, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái, lái xe ô tô 7 chỗ (trên xe chở 2 người) chạy hướng Lào Cai - Hà Nội, do không làm chủ được tốc độ đã bất ngờ đâm vào đuôi xe tải làm 3 người bị thương, các phương tiện bị hư hỏng nặng. Trên cao tốc Long Thành - Dầu Giây, đoạn qua địa bàn huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai trước đó vài ngày cũng xảy ra tai nạn liên hoàn giữa 5 xe ô tô làm 1 người tử vong và 10 người khác bị thương.
Liên quan đến vụ tai nạn giao thông thảm khốc trên cao tốc Cam Lộ - La Sơn thuộc địa bàn tỉnh Thừa Thiên - Huế ngày 18/2 khiến ba người trong một gia đình tử vong, dư luận có nhiều ý kiến trái chiều về nguyên nhân của vụ tai nạn. Có ý kiến cho rằng, tai nạn xảy ra là do lái xe vượt ẩu, khi vượt xe đầu kéo không đảm bảo khoảng cách an toàn tại đoạn đường không được phép vượt. Tuy nhiên, cũng có luồng ý kiến cho rằng do thiết kế hạ tầng giao thông tại vị trí xảy ra tai nạn trên tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn bộc lộ nhiều bất cập. Cụ thể, tuyến cao tốc này chỉ có 2 làn xe (mỗi bên 1 làn) và không có dải phân cách cứng, vị trí nhập làn lại đúng nút thắt cổ chai nên nguy cơ xảy ra tai nạn rất cao.
Nhằm khẩn trương khắc phục hậu quả vụ tai nạn giao thông tại cao tốc Cam Lộ - La Sơn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có công điện yêu cầu các bộ Công an, Giao thông vận tải, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế chỉ đạo cơ quan chức năng khẩn trương điều tra làm rõ, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với tổ chức, cá nhân vi phạm; xác định rõ nguyên nhân trực tiếp gây tai nạn và các nguyên nhân có liên quan để phòng ngừa, ngăn chặn các vụ tai nạn giao thông tương tự trong thời gian tới.
Theo Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, tai nạn giao thông xảy ra trên đường cao tốc thời gian qua tăng cả về số vụ và mức độ nghiêm trọng. Do được chạy với tốc độ cao nên mỗi khi tai nạn xảy ra, hậu quả thường rất nặng nề.
Từ những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra gần đây đã cho thấy nguyên nhân chính là do lái xe không chấp hành nghiêm luật giao thông đường bộ khi lưu thông trên cao tốc. Trong một số vụ việc, cơ quan chức năng ghi nhận, xe gặp tai nạn do chạy quá tốc độ quy định, đi sai làn, không giữ khoảng cách an toàn, chuyển làn không có tín hiệu báo trước, vượt ẩu, thậm chí đi ngược chiều. Đáng chú ý, dù cấm xe máy nhưng trên một số tuyến cao tốc xe máy vẫn ngang nhiên lưu thông…
Bên cạnh đó, những bất cập trong quản lý, vận hành cũng như hạ tầng giao thông cũng là nguyên nhân dẫn đến tai nạn trên các tuyến cao tốc. Trên một số tuyến cao tốc mặt đường quá hẹp, không có dải phân cách giữa và làn dừng khẩn cấp…, rất nguy hiểm cho người và phương tiện tham gia giao thông. Không chỉ tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn (nơi vừa xảy ra tai nạn đặc biệt nghiêm trọng), tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai (đoạn từ Yên Bái tới Lào Cai) cũng chỉ có 2 làn đường; cao tốc Hà Nội - Bắc Giang chỉ là cải tạo, nâng cấp từ quốc lộ 1, xe máy, ô tô vẫn lưu thông hỗn hợp… Không những thế, công tác tổ chức giao thông, cứu hộ, cứu nạn trên nhiều tuyến cao tốc cũng bộc lộ nhiều bất cập khi tai nạn xảy ra.
Nhiều chuyên gia giao thông cho rằng, mạng lưới đường cao tốc ở nước ta đang thiếu một hệ thống kỹ thuật đồng bộ, hiện đại để điều tiết phương tiện tách hoặc - nhập và cảnh báo các tín hiệu nguy hiểm khi tham gia giao thông trên cao tốc. Để giải quyết vấn đề này, cần xem xét cải thiện cơ sở hạ tầng của cao tốc bằng cách xây dựng các làn dừng khẩn cấp phù hợp, đảm bảo tất cả các tuyến cao tốc đều đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn.
Theo Bộ Giao thông vận tải, để khắc phục bất cập trong hoạt động của đường cao tốc, Bộ đã giao các cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng phương án nâng cấp các tuyến cao tốc đã được đầu tư phù hợp với tiêu chuẩn thiết kế. Bộ cũng yêu cầu các ban quản lý dự án, doanh nghiệp thực hiện dự án chỉ đạo nhà thầu hoàn thành các hạng mục phụ trợ, đảm bảo an toàn trên các tuyến cao tốc như đường gom, hàng rào, đường ngang, cầu vượt thuộc các dự án cao tốc... theo đúng tiêu chuẩn.
Dư luận đòi hỏi những bất cập đang đặt ra trên các tuyến cao tốc cần được khẩn trương giải quyết, nhằm ngăn chặn các vụ tai nạn giao thông như vụ Cam Lộ - La Sơn.