Ngày 28/2, Bộ Chính trị đã quyết định miễn toàn bộ học phí cho học sinh các trường công lập trên toàn quốc, từ bậc mầm non đến hết trung học phổ thông, bắt đầu luôn từ năm học 2025-2026. Thông tin được phát đi đã lập tức tạo một làn sóng tâm lý phấn khởi trong đông đảo người dân, đặc biệt là mang đến niềm vui lớn cho hàng triệu gia đình có con trong độ tuổi học sinh. Mới gần đây, dư luận còn tranh cãi về tính công bằng với đề xuất miễn học phí cho con giáo viên, thì từ nay, không ai phải băn khoăn gì nữa, mọi học sinh trong các trường công lập sẽ được đi học miễn phí. Học sinh các trường tư thục cũng được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập.
Có thể nói đây là một quyết định lịch sử, một sự đầu tư cho chiến lược và đánh một dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp giáo dục của nước ta. Quyết định này đã thể hiện sự nhất quán trong chủ trương của Đảng và Nhà nước về đầu tư cho con người, đúng như lời dạy Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người”. Trong suốt tiến trình cách mạng, Đảng và Nhà nước ta luôn khẳng định, giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu, là tương lai của dân tộc; và luôn đặc biệt quan tâm chăm lo, có nhiều chủ trương, chính sách đầu tư cho giáo dục. Quyết định này đặc biệt ý nghĩa trong bối cảnh Đảng ta đã xác định mục tiêu hoàn thành sự nghiệp đổi mới giáo dục đào tạo, tạo nguồn nhân lực cho xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Quyết định của Bộ Chính trị cũng đánh dấu một bước tiến lớn trong việc xây dựng một nền giáo dục công bằng, nhân văn và bền vững. Việc miễn học phí không chỉ giảm gánh nặng tài chính cho hàng triệu gia đình, đặc biệt là những gia đình lao động nghèo, mà còn khẳng định rằng giáo dục là quyền cơ bản của mọi công dân; Nhà nước bảo đảm cơ hội học tập bình đẳng cho mọi trẻ em.
Đặc biệt, quyết định miễn học phí đã tạo sự phấn khởi, củng cố thêm niềm tin của nhân dân, người lao động vào tính nhân văn, tốt đẹp của Nhà nước ta. Theo quy định hiện hành, học phí học sinh mầm non từ 50.000 - 540.000 đồng/tháng; còn học sinh phổ thông học phí từ 50.000 - 650.000 đồng/tháng tùy bậc học, vùng thành thị, nông thôn, miền núi hay đồng bào dân tộc thiểu số. Với đa số người dân, con số này không hề nhỏ nếu gia đình có từ hai con trở lên đang trong độ tuổi đi học. Bởi vậy, quyết định miễn học phí sẽ có tác động tích cực, góp phần hỗ trợ cả về vật chất lẫn tinh thần cho hàng triệu gia đình, đặc biệt là những người lao động nghèo, những bậc cha mẹ vẫn phải “chạy” tiền học giữa trăm nghìn thứ phải lo để trang trải cuộc sống. Từ nay, mọi đứa trẻ đều có thể đến trường mà không phải chịu áp lực học phí, không còn những em nhỏ bị gián đoạn việc học hành vì gia đình không đủ tiền đóng học.
Một số ý kiến cho rằng việc miễn học phí sẽ tạo thêm gánh nặng cho ngân sách quốc gia. Quả thật, theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, hiện cả nước có 23,2 triệu học sinh (chưa bao gồm học viên các trung tâm giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên). Với số lượng học sinh lớn như vậy, thì kinh phí ngân sách Nhà nước phải chi trả để thực hiện chủ trương miễn học phí sẽ vào khoảng 30 nghìn tỷ đồng/năm – một con số không hề nhỏ. Tuy nhiên, đầu tư vào giáo dục là đầu tư cho tương lai, mang lại lợi ích lâu dài không thể đo đếm được cho xã hội. Sau khi xem xét báo cáo của Chính phủ, Bộ Chính trị đã khẳng định khả năng huy động nguồn lực từ việc tinh giản biên chế, tối ưu hóa chi tiêu hành chính và các giải pháp tài chính khác. Điều này cho thấy sự chuẩn bị kỹ lưỡng và quyết tâm cao, nhằm tận dụng nội lực để đầu tư cho tương lai. Thay vì là một gánh nặng cho ngân sách, đây là một sự tái đầu tư chiến lược, sẽ đem lại thành quả là sự phát triển và thịnh vượng của đất nước trong tương lai.
Cũng có những ý kiến lo ngại rằng, trường công từ lâu đã là môi trường mơ ước của số đông người lao động, và khả năng cung cấp hạn chế của các trường công là một trong những nguyên nhân phát sinh tệ “chạy trường”, hay dẫn đến các kỳ thi tuyển sinh đầu cấp khắc nghiệt. Nay với chính sách miễn học phí thì sức ép lên khối trường công sẽ càng nặng nề hơn. Điều này đòi hỏi những giải pháp song song, như bổ sung trường học, trong đó có việc chuyển đổi công năng cơ sở vật chất nhờ quá trình tinh gọn, sáp nhập; đồng thời cần có những chính sách ưu đãi tốt hơn để khuyến khích, thu hút đầu tư vào khối giáo dục ngoài công lập, giúp giảm tải cho khối công lập.
Chính sách miễn học phí của Đảng và Nhà nước ta đã hiện thực hóa một trong những “ham muốn tột bậc” của Chủ tịch Hồ Chí Minh là “ai cũng được học hành”. Nhưng miễn học phí không phải là giải pháp quyết định những bước đột phá trong giáo dục đào tạo, mà chính sách này giống như một tuyên ngôn rằng, giáo dục đào tạo được Đảng và Nhà nước đặc biệt coi trọng, ngành giáo dục phải đi đầu trong những cải cách đổi mới, khắc phục những bất cập, để “vươn mình” cùng với dân tộc, thậm chí quyết định sự phồn thịnh của dân tộc. "Kỷ nguyên vươn mình" là cơ hội cho những quốc gia biết đặt giáo dục lên hàng đầu. Một nền giáo dục chuẩn mực, tiên tiến hôm nay sẽ tạo nên một thế hệ công dân xuất sắc ngày mai, và đó chính là chìa khóa giúp đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới.