Đại dịch COVID-19 như một cơn sóng thần khủng khiếp càn quét khắp địa cầu, để lại những tang thương trên đường đi. Khi cơn sóng dữ đang dần rút đi, câu hỏi “bao giờ mở cửa trở lại” đang thể hiện mong mỏi của hàng triệu người lao động mất việc làm và là trăn trở của bất cứ nhà lãnh đạo nào trên thế giới.
Nhưng ở nước ta, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã khẳng định không có chiến dịch nào gọi là “mở cửa trở lại”, bởi vì nền kinh tế Việt Nam chưa từng đóng cửa, mà chỉ là “nếu như trước khi xuất hiện dịch bệnh chúng ta đã rất cố gắng trong phát triển kinh tế thì giờ đây, phải cố gắng gấp đôi, gấp ba”. Thay vì “mở cửa nền kinh tế”, cụm từ mà người đứng đầu Chính phủ ta nhấn mạnh là “khơi thông huyết mạch kinh tế”.
Đại dịch COVID-19 đã diễn ra ở hầu hết các nước, để lại hậu quả lớn trên phạm vi toàn cầu, ảnh hưởng trực tiếp đời sống sinh hoạt của người dân, trong đó có nước ta. Ngay từ đầu, lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc, quyết liệt trong công tác phòng chống dịch. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ra Lời kêu gọi nhân dân đoàn kết một lòng, thống nhất ý chí và hành động, thực hiện quyết liệt, hiệu quả các chủ trương, chính sách để bảo đảm chiến thắng đại dịch COVID-19. Chính phủ đã ban hành các Chỉ thị 15, 16 về công tác phòng, chống dịch và các bộ, ngành, địa phương đã triển khai quyết liệt với phương châm "chống dịch như chống giặc".
Nằm giáp biên giới với quốc gia tâm dịch ban đầu là Trung Quốc, nhưng nhờ sớm chủ động, thực hiện quyết liệt mọi biện pháp phòng ngừa, chúng ta đã đạt được những kết quả tích cực, được bạn bè khắp thế giới ghi nhận, đánh giá cao. Đảng và Nhà nước ta đã chấp nhận hy sinh lợi ích kinh tế trong ngắn hạn để bảo vệ an toàn và sức khoẻ của người dân. Đó là một chủ trương đầy nhân văn. Nhưng chúng ta không hy sinh một chiều và cực đoan. Ngay cả khi làn sóng dịch bệnh đang ào tới nguy cấp, chúng ta cũng không “đóng cửa nền kinh tế”. Trong 15 ngày cao trào thực hiện “cách ly xã hội” theo Chỉ thị 16, Chính phủ đã thể hiện nỗ lực rất cao để người dân có được cảm giác yên ổn nhất trong tình cảnh dịch bệnh. Không chỉ các siêu thị mà các chợ dân sinh vẫn được phép hoạt động. Một loạt các hoạt động kinh tế vẫn tiếp diễn như nhà máy, cơ sở sản xuất; công trình giao thông, xây dựng; cơ sở kinh doanh dịch vụ, hàng hóa thiết yếu, ngân hàng, kho bạc, công chứng, luật sư, đăng kiểm, đăng ký giao dịch bảo đảm, chứng khoán, bưu chính, viễn thông, dịch vụ hỗ trợ vận chuyển, xuất, nhập khẩu hàng hóa…
Đảng và Chính phủ ta xác định song song hai nhiệm vụ: đảm bảo thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng chống, khống chế, không cho lây lan dịch bệnh, nhưng vẫn phải dựa trên cơ sở duy trì được sự liên tục của hoạt động kinh tế ở mức độ nhất định, và nhanh chóng khơi thông huyết mạch kinh tế, “đánh thức nền kinh tế” sau thời kỳ tạm “co mình” để tránh những rủi ro khó lường về sức khoẻ cộng đồng.
Với chủ trương đó, sau khi thời hạn cách ly xã hội kết thúc vào ngày 15/4, dựa trên đánh giá tình hình mới, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo từng bước giảm dần các biện pháp giãn cách xã hội một cách thận trọng, đồng bộ, phù hợp với hoàn cảnh cụ thể từng tỉnh, thành phố, địa phương theo hướng linh hoạt nhưng kiểm soát chặt chẽ việc thực hiện mục tiêu kép là vừa phòng, chống dịch hiệu quả, vừa phát triển kinh tế xã hội để giải quyết việc làm, đời sống của người lao động. Ba nhóm tỉnh, thành với nguy cơ lây nhiễm khác nhau đã được chỉ rõ, với những yêu cầu phòng chống dịch và khôi phục hoạt động kinh tế phù hợp là bước đi rõ ràng khẳng định sự điều hành khoa học, linh hoạt của Chính phủ, vì lợi ích cao nhất của nhân dân.
Việt Nam đang được cộng đồng thế giới đánh giá cao cả về năng lực đối phó với đại dịch và nỗ lực duy trì động lực tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội. Đây cũng là dịp người dân được trải nghiệm và thêm tin tưởng vào năng lực lãnh đạo của Đảng, Chính phủ trong công cuộc thực hiện thắng lợi mục tiêu “chống dịch tốt để bảo vệ người dân, đồng thời duy trì ổn định kinh tế để sẵn sàng bứt phá khi dịch lắng xuống”.
Tính chất của dịch COVID-19 lần này cho thấy, việc dự báo tác động của dịch đến nền kinh tế Việt Nam diễn ra trong thời gian bao lâu là rất khó. Mức độ kết nối rất lớn của Việt Nam với chuỗi giá trị toàn cầu và các biện pháp giãn cách xã hội do các nước áp dụng dẫn đến việc đại dịch nếu được kiểm soát ở Việt Nam cũng không thể làm cho nền kinh tế phục hồi ngay nếu nó vẫn tiếp diễn ở các quốc gia khác. Do vậy, để vực dậy nền kinh tế sau khi dịch kết thúc, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng các kịch bản, phương án, kế hoạch phục hồi, cụ thể hóa đến từng ngành, lĩnh vực, địa phương, từng khu vực doanh nghiệp trước khi dịch kết thúc để nền kinh tế sẵn sàng chuyển sang trạng thái hoạt động mới; đủ sức cạnh tranh, chủ động tham gia vào các chuỗi liên kết, chuỗi giá trị mới được hình thành sau dịch.
“Biến nguy thành cơ”. Chúng ta đã kiểm soát tốt dịch bệnh, bảo đảm an toàn sức khoẻ cho người dân, bảo đảm ổn định xã hội. Khi dịch bệnh dịu đi cũng là lúc những mối lo đời sống kinh tế nổi lên, đòi hỏi chúng ta khi “khó khăn gấp đôi thì phải cố gắng gấp ba”. Với niềm tin ở sự điều hành, chỉ đạo sáng suốt của Đảng và Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp và người dân cả nước lúc này đang sẵn sàng tiếp tục đồng lòng, chung sức vượt qua những khó khăn, thách thức tiếp theo do tác động của đại dịch gây ra.