Một con đường mà người dân “hiến đất làm đường” tại xã Phước Đông, huyện Gò Dầu. Ảnh minh họa: baotayninh.vn
Để gỡ vướng, trước đó, ngày 30/5/2023, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Tây Ninh đã ban hành Hướng dẫn 3737/HD-STNMT về việc tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước để dùng vào mục đích công cộng. Hướng dẫn này được áp dụng cho các trường hợp gồm: Cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định, thực hiện thủ tục về tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước để xây dựng công trình công cộng theo quy định của pháp luật; người sử dụng đất có nhu cầu tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước để xây dựng công trình công cộng; cá nhân, tổ chức có liên quan…
Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh quy định về điều kiện người sử dụng đất tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước để xây dựng công trình công cộng. Theo đó, công trình công cộng phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hằng năm, quy hoạch xây dựng, quy hoạch giao thông đã được cấp thẩm quyền phê duyệt. Công trình công cộng là đường giao thông phải bảo đảm thêm điều kiện kết nối với đường giao thông hiện hữu, phục vụ lợi ích cộng đồng.
Hướng dẫn nêu rõ trình tự, thủ tục chỉnh lý biến động; trong đó, theo hướng dẫn sau khi hoàn thành xây dựng công trình công cộng trên đất được tặng cho, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh chi nhánh huyện, thị xã, thành phố căn cứ văn bản xác nhận của UBND cấp xã để đo đạc, chỉnh lý biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai, thông báo cho người sử dụng đất nộp giấy chứng nhận đã cấp để xác nhận thay đổi. Thực tế cho đến nay, nhiều hộ vẫn vướng nhưng không được tháo gỡ.
Hộ ông Nguyễn Văn Phi (ngụ ấp Thanh Bình, xã An Bình, huyện Châu Thành) là một trong số đó. Năm 2016, gia đình ông Phi hiến đất để mở rộng tuyến đường nối hai xã An Bình và Thanh Điền. Tháng 4/2016, gia đình ông được Chủ tịch UBND huyện Châu Thành tặng Giấy khen vì đã có thành tích tiêu biểu trong 5 năm thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) giai đoạn 2011-2015. Đã 7 năm trôi qua, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của gia đình chưa được chỉnh lý khiến ông không thể chuyển nhượng hay tặng cho con cháu với lý do "dính đất đường".
Tương tự, gia đình ông Nguyễn Văn Long, ngụ cùng ấp Thanh Bình, xã An Bình nhận được Giấy khen vì thành tích xuất sắc, tiêu biểu trong các phong trào thi đua do UBND huyện Châu Thành phát động, giai đoạn 2015 - 2020. Từ con đường đất hiện hữu rộng hơn 1m bà con trong vùng chuyên để vận chuyển nông sản, gia đình ông hiến thêm 5m đất mở rộng tuyến đường. Nhiều năm qua, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của gia đình vẫn phải "nằm chờ" với nhiều lần hứa hẹn của ngành Tài nguyên và Môi trường.
Trước những bức xúc của người dân, lãnh đạo xã An Bình, huyện Châu Thành đã thấy được bất cập, đề xuất ngành Tài nguyên và Môi trường sớm có biện pháp gỡ vướng.
Ông Văn Tiến Dũng, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Tây Ninh nhìn nhận, có thực trạng bất cập như trên và cho biết, nguyên nhân do sự phối hợp chưa tốt giữa các Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh cũng như Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai tại các huyện và UBND các huyện dẫn đến phiền hà, ảnh hưởng tâm lý người dân.
Ông Văn Tiến Dũng nhấn mạnh, phần lớn những trường hợp hiến đất để xây dựng công trình công cộng hợp pháp, tâm huyết đều là đường đã có hiện trạng, trong quy hoạch. Ông Văn Tiến Dũng khẳng định: Tất cả trường hợp hiến đất làm đường, trả lại đất làm đường hợp pháp, vì mục đích công cộng, mục đích xã hội, xây dựng nông thôn mới…, Sở sẽ phối hợp chặt chẽ với các địa phương giải quyết dứt điểm trong 6 tháng đầu năm 2024.
Theo ông Văn Tiến Dũng, Tây Ninh có tình trạng "cò đất" lợi dụng "nghĩa cử cao đẹp là hiến đất làm đường" vào mục đích phân lô, tách thửa. Do đó, Sở cử thanh tra tiến hành kiểm tra, xử lý, thu hồi, thậm chí xử phạt vi phạm hành chính những trường hợp "cò đất" cố tình lập lờ việc hiến đất làm đường để trục lợi nhằm trả lại công bằng với những hộ dân tâm huyết hiến đất làm đường.
Về giải pháp, theo Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Tây Ninh, đơn vị này chủ trì thẩm định, phối hợp UBND các huyện cập nhật công trình công cộng vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện, quy hoạch giao thông và trình UBND tỉnh phê duyệt theo quy định. Đồng thời, Sở chỉ đạo Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thực hiện thủ tục đất đai và chỉnh lý hồ sơ địa chính theo quy định. Căn cứ văn bản tặng, cho quyền sử dụng đất được UBND xã cấp xác nhận và hiện trạng sử dụng đất, các Văn phòng Đăng ký đất đai chỉnh lý hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai, thông báo cho người sử dụng đất nộp Giấy chứng nhận đã cấp để xác nhận thay đổi.