Một tác phẩm trưng bày tại triển lãm "Thực hành nhiếp ảnh của những nghệ sĩ trẻ thuộc khuôn khổ sự kiện Nhiếp ảnh Quốc tế Photo Hanoi'25.
Không chỉ là sự kiện văn hóa thị giác lớn của Hà Nội, Biennale Photo Hanoi’ 25 còn là một không gian sáng tạo mở, nơi các nghệ sĩ trong nước và quốc tế kể những câu chuyện của họ bằng ngôn ngữ nhiếp ảnh, đưa người xem bước vào hành trình khám phá những lát cắt đa chiều của đời sống đương đại.
Ngôn ngữ toàn cầu kết nối cộng đồng
Nhiếp ảnh ra đời hơn hai thế kỷ trước và đã đồng hành cùng mọi biến động lớn của lịch sử nhân loại và dần khẳng định vị thế như một trong những loại hình nghệ thuật có sức lan tỏa mạnh mẽ nhất. Với bản chất “vẽ bằng ánh sáng”, nhiếp ảnh cho phép con người ghi lại khoảnh khắc tức thì, thể hiện cảm xúc, không gian và câu chuyện mà không cần lời nói. Nhờ sự phát triển của công nghệ, từ thiết bị chụp, ống kính đến kỹ thuật hậu kỳ, nhiếp ảnh trở nên dễ tiếp cận, mở ra cơ hội sáng tạo cho hàng triệu người. Từ chỗ chỉ là công cụ ghi chép hiện thực, nhiếp ảnh đã trở thành phương tiện biểu đạt tư duy và cảm xúc, nơi người chụp chủ động lựa chọn bố cục, ánh sáng, góc nhìn để kể câu chuyện của riêng mình. Trong thời đại truyền thông hình ảnh phát triển mạnh, nhiếp ảnh trở thành ngôn ngữ thị giác phổ biến, gắn bó với đời sống thường nhật và góp phần lưu giữ ký ức cộng đồng qua ảnh báo chí, ảnh gia đình đến các tác phẩm nghệ thuật.
Sự trở lại của Biennale Photo Hanoi’ 25 tiếp tục khẳng định sức sống mạnh mẽ của nghệ thuật nhiếp ảnh và vai trò kết nối cộng đồng của các hoạt động văn hóa tại Hà Nội.
Theo Ban Tổ chức, Biennale Photo Hanoi’ 25 nhận được tín hiệu tích cực từ công chúng, nghệ sĩ và giới chuyên môn trong nước cũng như quốc tế, góp phần lan tỏa nghệ thuật vào đời sống văn hóa Thủ đô.
Các triển lãm và hoạt động bên lề được tổ chức rộng khắp tại các không gian văn hóa - nghệ thuật của Hà Nội, từ khu phố cổ, nhà triển lãm đến các không gian sáng tạo mới. Khắp nơi tràn ngập hình ảnh, câu chuyện và những sắp đặt thị giác, tạo nên một nhịp sống nghệ thuật sôi động. Nhiếp ảnh ở đây không chỉ được trưng bày mà còn trở thành chất xúc tác cho các cuộc đối thoại liên văn hóa về con người, đô thị và nghệ thuật.
Bà Bạch Liên Hương, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cho biết, so với kỳ đầu tiên, Biennale Photo Hanoi’ 25 đã mở rộng quy mô và tầm vóc, trở thành một lễ hội nghệ thuật nhiếp ảnh quốc tế sinh động và ấn tượng tại Thủ đô. Bà nhấn mạnh sự cam kết của Đại sứ quán Pháp trong việc thúc đẩy hợp tác văn hóa và đánh giá cao sự đồng hành của các đại sứ quán, tổ chức quốc tế, trung tâm văn hóa nước ngoài và cộng đồng nghệ thuật.
Dấu ấn sáng tạo và sự hưởng ứng của công chúng
Nhóm sinh viên thưởng thức các tác phẩm tại triển lãm "Thực hành nhiếp ảnh của những nghệ sĩ trẻ" tại triển lãm.
Dạo qua các triển lãm, không gian nghệ thuật và di tích lịch sử, nhiều khán giả bày bất ngờ trước tính đa dạng và sáng tạo của các tác phẩm trưng bày. Nhiều địa điểm ghi nhận lượng khách tham quan tăng rõ rệt vào cuối tuần, trong đó có đông đảo bạn trẻ và du khách quốc tế.
Tại triển lãm “Nhìn hay được nhìn”, khán giả được chiêm ngưỡng hai chuỗi tác phẩm của nhiếp ảnh gia Đức Birgit Kleber. Những bức chân dung tĩnh lặng nhưng đầy sức sống mở ra một thế giới cảm xúc sâu xa, nơi nhiếp ảnh trở thành cầu nối giữa nghệ sĩ, nhân vật và người xem.
Triển lãm “Giao điểm Việt Nam” giới thiệu ba bộ ảnh lần đầu tiên công bố của các nhiếp ảnh gia Pháp Daniel Roussel, Gilbert Bertrand và Lily Franey.
Thông qua ký ức và hồi ức cá nhân, họ cùng nhìn lại những trải nghiệm gắn bó với con người, cảnh quan và những đổi thay của Việt Nam qua nhiều thập kỷ. Các buổi trò chuyện đi kèm mở ra góc nhìn sâu sắc về những tầng lịch sử và cảm xúc ẩn sau mỗi khuôn hình.
Tại Hội quán Phúc Kiến, tác phẩm của 26 nghệ sĩ trẻ từ 18 - 20 tuổi gây ấn tượng mạnh nhờ sự táo bạo và ngôn ngữ biểu đạt đa dạng. Họ kết hợp nhiếp ảnh với sắp đặt, trình diễn và thiết kế, cho thấy khả năng tiếp cận mới mẻ và cá tính nghệ thuật rõ nét.
Sinh viên Trần Trung Hiếu, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội chia sẻ: “Ở đây có nhiều yếu tố sáng tạo. Nhiều tác phẩm sử dụng kỹ thuật và chất liệu rất đặc biệt so với những bức ảnh em từng xem trong bảo tàng. Chẳng hạn như tác phẩm ‘Tớ không là tớ’, nơi hình ảnh người đàn ông phải sống như một người phụ nữ và ngược lại. Theo em, tác giả muốn nhấn mạnh rằng mỗi người hãy sống đúng với bản thân, đừng chạy theo các khuôn mẫu của xã hội. Tác phẩm đề cao tính cá nhân và bản ngã rõ nét”.
Ngay khi khai mạc, Ban Tổ chức đã công bố bộ thông tin đầy đủ về 22 triển lãm và 28 sự kiện bên lề, giúp công chúng dễ dàng lên lịch tham quan. Đây là điểm mới so với kỳ trước, thể hiện nỗ lực tăng cường tính mạch lạc và khả năng tiếp cận của Liên hoan Nhiếp ảnh quốc tế - Biennale Photo Hanoi’ 25
Hiệu ứng truyền thông và sự tham gia rộng rãi của cộng đồng
Khách tham quan tại triển lãm ảnh "Khoa thi Hương cuối thế kỷ 19" trong khuôn khổ Photo Hanoi’ 25.
Thông tin về Biennale Photo Hanoi’ 25 được lan tỏa mạnh trên các kênh truyền thông chính thức và đã xuất hiện trên hơn 50 cơ quan báo chí, với hàng trăm bài phản ánh và phân tích xu hướng nhiếp ảnh đương đại. Trên mạng xã hội, sự kiện cũng tạo “hiệu ứng dây chuyền” khi nhiều kênh cộng đồng lớn như: Chuyện của Hà Nội; Humans of Hà Nội; Hà Nội FM; Những người mơ về Hà Nội; Ảnh Hà Nội xưa… chủ động đến trải nghiệm và chia sẻ nội dung. Các video, nhật ký ảnh do chính người xem thực hiện góp phần thu hút nhóm khán giả trẻ - nhóm vốn ít theo dõi các triển lãm thị giác.
Ông Eric Soulier, Giám đốc Viện Pháp tại Việt Nam nhận định, Biennale Photo Hanoi' 25 đang từng bước khẳng định vị thế là một sự kiện nhiếp ảnh quan trọng của Việt Nam, có thể song hành cùng các liên hoan quốc tế nhưng vẫn giữ được bản sắc riêng nhờ sự sáng tạo nội sinh và hợp tác rộng mở giữa các nghệ sĩ, tổ chức và nhiều quốc gia.
Nhiều nghệ sĩ quốc tế đánh giá cao công tác tổ chức năm nay. Nhiếp ảnh gia Nathyfa Michel (Guiana thuộc Pháp) cho biết, đây là lần thứ hai cô tham gia và ấn tượng với sự chuẩn bị chuyên nghiệp, giúp nghệ sĩ yên tâm tập trung vào tác phẩm. Nghệ sĩ Flora Nguyễn (Pháp gốc Việt) chia sẻ rằng các cuộc trao đổi với nghệ sĩ Caribe và Việt Nam đã mang lại cho cô nhiều cảm hứng sáng tạo.
Khảo sát tại một số điểm trưng bày cho thấy cách sắp đặt năm nay có xu hướng tinh gọn và tập trung vào nội dung, tránh phô diễn kỹ thuật, tạo điều kiện để câu chuyện đằng sau mỗi tác phẩm được thể hiện rõ hơn.
Từ góc độ xã hội, Biennale Photo Hanoi’ 25 góp phần mở rộng thói quen thưởng thức nghệ thuật của người dân Thủ đô. Nhiều gia đình, học sinh và bạn trẻ chọn các triển lãm như một hoạt động văn hóa cuối tuần. Việc Biennale tổ chức theo chu kỳ hai năm cũng giúp các không gian nghệ thuật độc lập có thời gian chuẩn bị dự án dài hơi và tìm kiếm đối tác quốc tế.
Liên hoan Nhiếp ảnh quốc tế - Biennale Photo Hanoi’ 25 sắp kết thúc và đã cho thấy sức sống của một Biennale định hướng rõ ràng, với không gian trưng bày mở rộng, số lượng sự kiện lớn, công chúng ổn định và phản hồi tích cực từ giới nghệ sĩ. Hà Nội đang dần hình thành một bản đồ nhiếp ảnh với nhiều điểm nhấn mới. Trong bối cảnh đô thị phát triển mạnh mẽ, sự kiện trở thành cơ hội để nhiếp ảnh phản chiếu đời sống và thúc đẩy đối thoại quốc tế.
Với đà lan tỏa hiện nay, Biennale Photo Hanoi’ 25 được kỳ vọng tiếp tục là điểm hẹn của nghệ thuật thị giác trong khu vực.