Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu về xung đột Israel - Hamas ngày 10/10/2023. Ảnh: Reuters
Theo kênh CNN (Mỹ) ngày 12/10, khi Tổng thống Joe Biden tập hợp các cố vấn hàng đầu của mình để xem qua bản thảo bài phát biểu về Israel, ông đã đưa ra một yêu cầu rõ ràng: Những nhận xét chuẩn bị sẵn cần bao gồm nhiều chi tiết hơn về tính chất kinh hoàng từ các cuộc tấn công của Hamas vào Israel cuối tuần trước.
Ông Biden lưu ý, người dân Mỹ phải hiểu hành động của Hamas gây sốc và khủng khiếp như thế nào. Tiếp đó, phát biểu từ Nhà Trắng, Tổng thống Biden mô tả: “Đây là một hành động hoàn toàn xấu xa”.
Phản ứng sâu sắc và đầy cảm xúc của ông Biden trước cuộc tấn công từ Hamas đã chuyển thành hành động mạnh mẽ của Mỹ, bao gồm ra lệnh cho tàu chiến và máy bay Mỹ áp sát khu vực, tăng cường chia sẻ thông tin tình báo và không có nỗ lực nào nhằm khuyến khích sự kiềm chế trong các hành động trả đũa của Israel.
Tuy nhiên, trong thời gian tới, Nhà Trắng sẽ phải đối mặt với một sự cân bằng mong manh khi nỗ lực hỗ trợ đồng minh của Mỹ đồng thời tránh bị lôi kéo vào một cuộc xung đột khác ở nước ngoài. Tất cả đều phản ánh tình thế tiến thoái lưỡng nan phức tạp với Tổng thống Biden, người hiện đang phải đối mặt với 2 cuộc xung đột: ở châu Âu (xung đột Nga - Ukraine) và Trung Đông, trong khi ông đang tăng cường chiến dịch tái tranh cử dựa trên kinh nghiệm của mình với tư cách là một nhà lãnh đạo ổn định và có năng lực.
Trong các cuộc họp giao ban và thảo luận kín với các cố vấn thân cận của mình, ông Biden đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đưa ra phản ứng đúng đắn cũng như hậu quả thảm khốc nếu Mỹ tính toán sai lầm hoặc có bước đi sai lầm.
Cho đến nay, sự cân bằng đó đã được thể hiện ở cả trước công chúng và tại những cuộc họp bí mật. Trong cuộc thảo luận với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, ông Biden đã nhắc lại rằng Nhà Trắng hiểu sự cần thiết của một sự đáp trả áp đảo, nhưng ông cũng nêu lên tầm quan trọng của việc tuân thủ các quy tắc chiến tranh và bảo vệ dân thường.
Và ngay cả khi các quan chức Mỹ công khai thừa nhận vai trò của Iran trong việc hỗ trợ Hamas trong những năm qua, họ vẫn cảnh giác với thực tế rằng nếu có mối liên hệ trực tiếp giữa Tehran và cuộc xung đột đang diễn ra giữa Israel – Hamas, các bên sẽ có nguy cơ bị kéo vào một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn.
Mặc dù trong bối cảnh cuộc khủng hoảng con tin nghiêm trọng, Mỹ vẫn khẳng định rằng hiện tại họ không có ý định triển khai binh sĩ tham gia cuộc chiến ở Trung Đông. Nhưng quan điểm đó có thể thay đổi nếu xung đột ngày càng leo thang. Một quan chức Mỹ cho biết: “Nếu Hezbollah bắt đầu phóng tên lửa vào Israel, đó sẽ được coi là một sự leo thang thực sự”.
John Kirby, phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, nêu rõ Nhà Trắng cho đến nay chưa thấy lực lượng nào vượt qua các cảnh báo làm lan rộng xung đột, nhưng lưu ý rằng “chúng ta biết đấy, đó không phải là việc mà họ muốn thông báo”.
Rõ ràng, với những hình ảnh vẫn còn về nỗi kinh hoàng mà Hamas gây ra cho dân thường, sự ủng hộ dành cho Israel hầu như vẫn được thống nhất trong chính quyền và giữa các nhà lập pháp Mỹ. Nhưng các quan chức chính quyền Mỹ cũng không muốn cuộc khủng hoảng kéo dài, đặc biệt nếu dân thường ở Gaza phải gánh chịu hậu quả nặng nề từ phản ứng cứng rắn của Israel nhằm vào Hamas. Hiện tại, điện và thực phẩm đang thiếu nghiêm trọng trong khu vực bị phong tỏa.
Trong bối cảnh lo ngại Mỹ bị lôi kéo vào một cuộc xung đột ở Trung Đông, một quan chức cấp cao của Israel nói với CNN rằng “Israel không mong đợi Washington chiến đấu vì chúng tôi”, đồng thời lưu ý rằng một nhóm tàu sân bay Mỹ mới bố trí ngoài khơi bờ biển Israel sẽ giúp cung cấp “sự răn đe tầm xa” trong trường hợp xảy ra xung đột khu vực rộng lớn hơn.
Về phần mình, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan nói với các phóng viên trong tuần này: “Tôi không ở đây để vạch ra ranh giới đỏ hay đưa ra cảnh báo hoặc giảng bài cho bất kỳ ai. Tôi ở đây để nói rằng tổng thống (Biden) đã chỉ đạo chúng tôi thực hiện một loạt hành động. Chúng tôi đang thực hiện những hành động đó và chúng tôi sẽ tiếp tục làm như vậy trong những tuần tới”.
Các cố vấn của Tổng thống Biden thừa nhận những ngày vừa qua là khoảng thời gian vô cùng phức tạp đối với ông, khi phải vật lộn với đợt bùng phát cuộc xung đột lớn thứ hai trong nhiệm kỳ tổng thống của mình.
Tóm lại, cách tiếp cận có tính toán đối với Israel sẽ là yếu tố trọng tâm trong phản ứng của Tổng thống Biden trước các cuộc tấn công cuối tuần này. Một quan chức Mỹ cho biết, Tổng thống Biden tin rằng ông hiểu rõ Thủ tướng Israel (Netanyahu) “hơn bất kỳ ai”, và trước đây đã thận gây áp lực lên nhà lãnh đạo Israel để tránh gây căng thẳng hoặc leo thang xung đột với người Palestine.
Tuy nhiên, Tổng thống Biden có thể sẽ gặp một vấn đề khác, khi sự ủng hộ dành cho Israel đã giảm ở một số người trong Đảng Dân chủ và ông chuẩn bị bước vào cuộc đua tái tranh cử kéo dài một năm với vấn đề Trung Đông đột nhiên trở thành trung tâm trong chiến dịch vận động của các ứng cử viên.