Malta rất hiếu khách với những người giàu có đến từ các nước thứ ba, những người có thể mua quốc tịch Malta. Ảnh: EPA-EFE
Ủy ban châu Âu ngày 29/9 đã chính thức kiện Malta ra tòa án cấp cao nhất của liên minh này, Tòa án Công lý của Liên minh châu Âu (ECJ), vì kế hoạch nhận tiền mặt để làm hộ chiếu, cho phép công dân nước thứ ba giàu có nhập quốc tịch Malta để đổi lấy tiền và các khoản đầu tư.
Ủy ban châu Âu cho biết họ coi kế hoạch này là “vi phạm luật” của EU và từ lâu đã kêu gọi Malta, một quốc gia thành viên kể từ năm 2003, rút lại kế hoạch vì lo ngại rửa tiền và quyền công dân được cấp cho các cá nhân có nguy cơ cao.
"Bằng cách cung cấp quyền công dân để đổi lấy các khoản thanh toán hoặc đầu tư được xác định trước, mà không có liên kết thực sự với quốc gia thành viên liên quan, Malta đã vi phạm luật của EU", ủy viên phụ trách tư pháp của EU Didier Reynders cho biết.
Ông Didier Reynders nói thêm: “Các giá trị của Liên minh châu Âu không phải để bán”.
Chính phủ Malta đã phản ứng bằng một tuyên bố phủ nhận kế hoạch này vi phạm luật của EU, đồng thời nhắc lại rằng chính sách quốc tịch của họ hoàn toàn là một vấn đề thuộc thẩm quyền quốc gia.
Việc ra tòa “mang lại cho Malta cơ hội tiếp tục bác bỏ những cáo buộc nói trên và để ECJ giải quyết vấn đề”, một tuyên bố của Chính phủ Malta nêu rõ.
Nếu Malta thua kiện tại ECJ, nước này phải tuân theo quyết định của tòa án hoặc đối mặt với khoản tiền phạt rất nặng.
Sau khi kế hoạch gây tranh cãi trên của Malta được đưa ra vào năm 2013, hàng trăm người đã nộp đơn, chủ yếu là người Nga, Trung Quốc và Saudi Arabia và gia đình của họ được nhập quốc tịch Malta, đi lại không cần thị thực và quyền ở lại EU.
Những người tìm kiếm hộ chiếu phải đáp ứng một số yêu cầu bao gồm thuê hoặc mua bất động sản với giá trị và khung thời gian nhất định, thể hiện mối liên kết với Malta, trả hàng nghìn euro tiền phí và quyên góp hàng trăm nghìn euro cho Chính phủ Malta. Họ cũng phải vượt qua các quy trình thẩm định để đảm bảo rằng họ có uy tín và tư cách tốt.
Tuy nhiên, nhiều cuộc điều tra đã phát hiện ra các vấn đề trong quá trình này. Nhiều người nộp đơn được phát hiện chỉ đơn giản là thuê nhà để xe để đáp ứng yêu cầu trong khi không thực sự sống ở Malta. Những người khác không có liên kết hoặc xác định Malta là quê hương đã công khai ý định sử dụng nước này như một bàn đạp để tiếp cận các quốc gia EU khác.
Trong khi đó, Chính phủ Malta đã không minh bạch về việc ai được cấp quyền công dân thông qua kế hoạch của họ. Nhiều kết quả điều tra cho thấy quyền công dân Malta đã được trao cho nhiều người liên quan đến gian lận, rửa tiền và trốn thuế, cũng như các tội phạm tài chính khác nhau.
Cyprus và Bulgaria trước đây đã có các chương trình tương tự, nhưng cả hai đều rút lại kế hoạch sau các vụ bê bối và áp lực của EU.