Người di cư tới đảo Lampedusa, Italy ngày 18/9/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Đề xuất được nêu trong bức thư gửi đến Ủy ban châu Âu (EC) ngày 16/5, khoảng một tháng trước khi diễn ra cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu.
Bức thư kêu gọi EC đưa ra những cách thức và giải pháp mới để ngăn chặn làn sóng di cư bất hợp pháp vào châu Âu.
Cụ thể, các nước đề xuất đẩy nhanh tốc độ kiểm tra những người di cư không có giấy tờ tùy thân, thành lập các trung tâm giam giữ mới ở khu vực biên giới và trục xuất nhanh hơn những người xin tị nạn bị từ chối.
Trong bức thư, 15 quốc gia đề xuất đưa ra các cơ chế nhằm phát hiện, chặn bắt hoặc cứu hộ trong trường hợp khẩn cấp những người di cư trên biển và đưa họ đến một nơi an toàn được xác định trước tại một quốc gia đối tác bên ngoài EU.
Các nước này cho rằng nên đơn giản hóa việc đưa những người xin tị nạn đến các nước thứ ba trong khi chờ đợi việc xem xét yêu cầu xin bảo vệ của họ. Thư kêu gọi đánh giá lại khái niệm về "quốc gia thứ ba an toàn" trong luật tị nạn của EU.
Luật pháp EU quy định rằng những người đến khối này mà không có giấy tờ có thể được gửi đến một nước thứ ba, nơi họ có thể xin tị nạn - miễn là quốc gia đó được coi là an toàn và người xin tị nạn có mối liên hệ thực sự với quốc gia đó.
15 quốc gia kêu gọi EU ký thỏa thuận với các nước thứ ba nằm dọc theo các tuyến di cư chính, tương tự như thỏa thuận EU - Thổ Nhĩ Kỳ năm 2016. Những nước ký vào bức thư gồm: Áo, Bulgaria, Cyprus, Cộng hòa Séc, Đan Mạch, Phần Lan, Estonia, Hy Lạp, Italy, Latvia, Litva, Malta, Hà Lan, Ba Lan và Romania.