Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) và người đồng cấp Mông Cổ Ukhnaagiin Khurelsukh tại cuộc gặp ở thủ đô Ulan Bator ngày 3/9/2024. Ảnh: TASS
Chuyến thăm Mông Cổ của Tổng thống Nga Vladimir Putin, bắt đầu từ ngày 3/9, mang lại nhiều ý nghĩa quan trọng đối với mối quan hệ Nga - Mông Cổ và tầm ảnh hưởng của Moskva trong khu vực. Đây không chỉ là cơ hội để hai quốc gia củng cố quan hệ song phương mà còn là dịp để Nga thể hiện vị thế của mình trên trường quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh đối đầu với phương Tây.
Trong cuộc phỏng vấn trước chuyến thăm, Tổng thống Putin nhấn mạnh rằng Nga và Mông Cổ đang thực hiện một thỏa thuận cung cấp nhiên liệu và chất bôi trơn với giá ưu đãi. Đây là bước đi cụ thể để củng cố quan hệ kinh tế giữa hai nước. Đáng chú ý, trong những năm gần đây, hai nước đã thảo luận về kế hoạch xây dựng đường ống dẫn khí đốt từ Nga sang Trung Quốc qua lãnh thổ Mông Cổ, cũng như nâng cao hiệu quả của liên doanh Đường sắt Ulaanbaatar. Các dự án này có tiềm năng to lớn trong việc thúc đẩy hợp tác kinh tế, giúp Mông Cổ trở thành một hành lang quan trọng kết nối Nga với Trung Quốc.
Tuy nhiên, các kế hoạch này không phù hợp với lợi ích của Mỹ và Nhật Bản, hai quốc gia đang tìm cách tiếp cận khai thác tài nguyên khoáng sản ở Mông Cổ. Những động thái này cho thấy sự cạnh tranh gia tăng tại khu vực khi các cường quốc lớn đều muốn gia tăng ảnh hưởng tại Mông Cổ.
Chuyến thăm lần này của Tổng thống Putin cũng nhằm kỷ niệm 85 năm ngày quân đội Nga - Mông Cổ đánh bại quân Nhật trong các trận chiến trước Thế chiến II, một sự kiện có hậu quả địa chính trị sâu sắc, ảnh hưởng đến quyết định của Nhật Bản trong Thế chiến II.
Trong bối cảnh hiện tại, quan hệ giữa Mông Cổ và Nga tuy không lớn bằng với Trung Quốc, nhưng vẫn giữ vai trò quan trọng, đặc biệt trong lĩnh vực quân sự. Nga đang hỗ trợ Mông Cổ thông qua các cuộc tập trận quân sự chung và đào tạo sĩ quan tại các học viện quân sự của Nga. Mặc dù sự hiện diện của Nga tại Mông Cổ đã giảm trong những năm gần đây, chuyến thăm này có thể là cơ hội để Nga tăng cường hợp tác quân sự và kinh tế với Mông Cổ.
Về mặt kinh tế, dự án đường ống dẫn khí đốt "Power of Siberia 2", dự kiến đi qua Mông Cổ, là một phần trong chiến lược năng lượng của Nga để giảm phụ thuộc vào thị trường châu Âu. Tuy nhiên, dự án đang gặp khó khăn do những khác biệt về giá cả giữa Nga và Trung Quốc. Mông Cổ, với vai trò là quốc gia quá cảnh, cũng đang chờ đợi sự triển khai của dự án này nhằm mở rộng hành lang kinh tế và thu hút đầu tư cơ sở hạ tầng.
Alexander Lomanov, Phó Giám đốc Viện Kinh tế Thế giới và Quan hệ Quốc tế thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, nhận định chuyến thăm của Tổng thống Putin được Trung Quốc đón nhận tích cực vì nó khơi gợi lại ký ức về sự đóng góp của cả ba quốc gia trong cuộc chiến với Nhật Bản. Tuy nhiên, đối với Moskva, chuyến thăm không chỉ mang ý nghĩa lịch sử mà còn là thông điệp gửi đến thế giới rằng Nga không bị cô lập, bất chấp áp lực từ phương Tây.
Tóm lại, chuyến thăm Mông Cổ của Tổng thống Putin là bước đi quan trọng trong chiến lược ngoại giao của Nga, nhằm củng cố quan hệ với Ulaanbaatar, thúc đẩy các dự án năng lượng chiến lược và khẳng định vị thế của Nga. Đây không chỉ là chuyến thăm mang tính lịch sử mà còn là động lực quan trọng cho sự hợp tác sâu rộng hơn giữa Nga và Mông Cổ trong tương lai.