Lắp đặt toa xe của đoàn tàu số 2 (tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên). Ảnh minh họa: Mạnh Linh/Báo Tin tức
Mục tiêu của dự án là nhằm tăng cường năng lực đào tạo nhân lực và vận hành đường sắt đô thị Việt Nam, giúp hệ thống đường sắt đô thị tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh được vận hành an toàn, hiệu quả, đem lại sự an tâm cho người sử dụng. Dự án dự kiến được thực hiện trong 4 năm, từ tháng 1/2022 tới tháng 1/2026.
Theo kế hoạch, dự án sẽ xây dựng các giáo trình và các chương trình đào tạo về đường sắt đô thị, đào tạo đội ngũ giảng viên, đề xuất hoàn thiện cơ sở và hành lang pháp lý cùng các hướng dẫn cho đào tạo nhân lực đường sắt đô thị, cung cấp các giải pháp và nâng cao hiểu biết về an toàn vận hành đường sắt đô thị.
Hiện tại, chưa có tuyến đường sắt đô thị nào được đưa vào sử dụng tại Việt Nam và phương tiện tham gia giao thông chủ yếu là ô tô và xe máy. Sự gia tăng dân số thành thị nhanh chóng từ khoảng 26 triệu dân năm 2010 tới 36 triệu dân năm 2020 đã kéo theo sự bùng nổ số lượng ô tô và xe máy, khiến vấn đề tắc nghẽn giao thông trở nên nghiêm trọng hơn, tai nạn giao thông gia tăng, ô nhiễm khí thải trầm trọng hơn. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội.
Để ứng phó với các vấn đề này, JICA đang triển khai thực hiện các dự án xây dựng đường sắt đô thị tuyến số 1 đoạn Bến Thành - Suối Tiên tại TP Hồ Chí Minh và tuyến số 2 đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo tại Hà Nội. Ngoài ra, các nhà tài trợ khác cũng đang hỗ trợ Hà Nội và TP Hồ Chí Minh xây dựng các tuyến đường sắt đô thị khác. Các tuyến này dự kiến sắp được đưa vào khai thác trong thời gian tới.
Theo ông Shimizu Akira, Trưởng Đại diện JICA Việt Nam, ở Nhật Bản, việc đào tạo nhân lực cho ngành đường sắt đô thị rất được chú trọng. Các nhân viên được tham gia các khóa đào tạo về lái tàu an toàn, dịch vụ hành khách để đảm bảo hệ thống đường sắt đô thị được vận hành an toàn, tin cậy, chất lượng dịch vụ hành khách được ưu tiên hàng đầu.
Thông qua việc tiếp nhận những kinh nghiệm trong phát triển đường sắt đô thị của Nhật Bản, Trường Cao đẳng Đường sắt sẽ được nâng cấp, hướng tới cung cấp nhân lực đáp ứng những yêu cầu về an toàn trong vận hành đường sắt, mang tới sự an tâm cho người dân Việt Nam khi sử dụng đường sắt đô thị.
Dự án được kỳ vọng sẽ giúp tăng cường năng lực phát triển mạng lưới giao thông an toàn, thuận tiện cho người dân ở đô thị, góp phần vào phát triển kinh tế bền vững của Việt Nam. Mặt khác, các học viên tham gia khóa đào tạo cũng sẽ giúp tăng cường sự giao lưu giữa nhân dân hai nước, thắt chặt hơn nữa mối quan hệ hữu nghị Việt - Nhật.