Tổng kinh phí UBND tỉnh Kiên Giang bố trí mua để sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, bộ xét nghiệm phòng, chống dịch COVID-19 là hơn 956 tỷ đồng, trong đó, năm 2020 gần 50 tỷ đồng, năm 2021 hơn 906 tỷ đồng. Theo đó, tỉnh cấp tạm ứng cho Sở Y tế và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Kiên Giang thực hiện mua sắm trên 638 tỷ đồng; phê duyệt giá dự toán mua sắm 540,6 tỷ đồng, trong số này mua vật tư y tế, sinh phẩm, bộ xét nghiệm phòng, chống dịch COVID-19 gần 295 tỷ đồng và trang thiết bị hơn 246 tỷ đồng.
Theo đó, trong 2 năm 2020-2021, Sở Y tế Kiên Giang đã mua sắm 49 gói thầu với giá trị dự toán được phê duyệt 510,3 tỷ đồng và giá trị hợp đồng được ký kết với nhà thầu 387,2 tỷ đồng với 44 gói thầu, 4 gói chưa ký hợp đồng và 1 gói không thực hiện. Các gói thầu được mua sắm bằng hình thức chỉ định thầu.
Cụ thể là năm 2020, Sở Y tế mua sắm theo quyết định của UBND tỉnh gồm 8 gói thầu với kinh phí cấp tạm ứng thực hiện 48,7 tỷ đồng, giá trị dự toán được phê duyệt 28,7 tỷ đồng, giá trị ký và thanh lý hợp đồng 27,7 tỷ đồng. Qua thanh tra, Sở Y tế không ban hành văn bản yêu cầu các đơn vị cung cấp báo giá để làm cơ sở xây dựng giá dự toán 4 gói thầu.
Tiếp đến năm 2021, Sở Y tế Kiên Giang mua sắm theo kế hoạch của UBND tỉnh gồm 5 gói thầu với kinh phí cấp tạm ứng thực hiện 108,2 tỷ đồng, giá trị dự toán được phê duyệt 124 tỷ đồng, giá trị ký hợp đồng 124 tỷ đồng và thanh lý hợp đồng 114,5 tỷ đồng, giá trị thanh toán hợp đồng 114,4 tỷ đồng và giá trị còn phải thanh toán 136,4 triệu đồng. Qua thanh tra, Sở Y tế phê duyệt giá trị dự toán cao hơn kinh phí được cấp tạm ứng 15,7 tỷ đồng, ký hợp đồng cao hơn giá trị dự toán được duyệt 34,2 triệu đồng, thanh toán vượt kinh phí tạm ứng 6,1 tỷ đồng vi phạm Luật Ngân sách Nhà nước năm 2015. Mặc khác, Sở Y tế phê duyệt dự toán kinh phí mua sắm của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh lập (124 tỷ đồng) là không đúng thẩm quyền mà thẩm quyền phê duyệt này thuộc UBND tỉnh. Sở Y tế không thực hiện bước xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu trình UBND tỉnh phê duyệt mà đã ký hợp đồng, thanh lý hợp đồng và thanh toán cho nhà thầu xong.
Trong một diễn biến khác, Thanh tra tỉnh đã phát hiện, đối với gói thầu do Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á trúng thầu cung cấp bộ trang thiết bị y tế xét nghiệm chẩn đoán in vitro phát hiện RNA của virus SARS-CoV-2, giá mua 367.500 đồng/test, bộ hóa chất tinh sạch Axit Nucleic, giá 132.000 đồng/test và đầu côn lọc, đầu tuýp, Crack inox với tổng giá trị gần 65 tỷ đồng, đã ký hợp đồng 55,6 tỷ đồng và đã thanh toán 55,5 tỷ đồng, chưa thanh toán 136,4 triệu đồng. Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á lấy 3 bản báo giá của chính công ty này, Công ty cổ phần thiết bị Y tế - Dược phẩm Thừa Thiên Huế và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thiết kế xây dựng và dịch vụ Nam Phong cung cấp cho Sở Y tế để xây dựng dự toán gói thầu. Qua xác minh, Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á do ông Phan Quốc Việt làm Tổng Giám đốc và đồng thời là thành viên Hội đồng quản trị Công ty cổ phần thiết bị Y tế - Dược phẩm Thừa Thiên Huế có mối quan hệ trong quản lý của hai công ty này. Theo đó, các hành vi trên vi phạm quy định trong đấu thầu, không đảm bảo công bằng, minh bạch và báo giá hàng hóa…
Trên cơ sở kết quả chỉ định thầu và hợp đồng kinh tế giữa các bên, Đoàn thanh tra kiểm tra đối chiếu giá trúng thầu, giá Bộ Y tế đăng trên Cổng thông tin Bộ Y tế so với giá mua của Sở Y tế, xác định việc mua một số mặt hàng phục vụ phòng, chống dịch COVID-19 có giá cao hơn các mặt hàng cùng loại khác, không tiết kiệm ngân sách. Cụ thể như: Chloramin B, giá mua của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thiết bị bảo hộ - Y tế Bảo Khoa 180.000 đồng/kg so với giá trúng thầu của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bình Định 154.550 đồng/kg; đối với bộ trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro phát hiện RNA của virus SARS-CoV-2, giá mua của Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á 367.500 đồng/test, so với giá test của Công ty cổ phần Sao Thái Dương bán với giá 300.000 đồng/test.
Đối với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Kiên Giang vi phạm trong thực hiện mua sắm vật tư y tế, sinh phẩm, bộ xét nghiệm phòng, chống dịch COVID-19 không ban hành văn bản yêu cầu các đơn vị cung cấp bản báo giá để làm cơ sở xây dựng giá dự toán các gói thầu mà để đơn vị được chỉ định thầu tự lấy bản báo giá của các đơn vị khác; nghiệm thu, nhập kho hàng hóa nhưng thực tế không lưu kho.
Từ những sai phạm nêu trên, Thanh tra tỉnh Kiên Giang kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh kiểm điểm, nghiêm túc rút kinh nghiệm đối với Sở Y tế và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Kiên Giang; kiểm điểm có hình thức kỷ luật đối với ông Hà Văn Phúc, Giám đốc Sở Y tế do có sai phạm trong quản lý, điều hành thuộc trách nhiệm Sở Y tế; kiểm điểm, nghiêm túc rút kinh nghiệm đối với ông Cao Thành Nam, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh và một số cá nhân trong ngành Y tế có liên quan đến sai phạm.