Vở tuồng 'Lửa cháy Phiên Ngung' diễn mở màn Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc

Liên hoan do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch giao Cục Nghệ thuật biểu diễn chủ trì, phối hợp với Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Hà Nội và các đơn vị có liên quan tổ chức.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông nhấn mạnh: Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2025 là sự kiện quan trọng của ngành văn hóa, nơi quy tụ những giá trị tinh hoa của nghệ thuật truyền thống. Đây cũng là dịp để nhìn lại chặng đường sáng tạo, biểu diễn của các đơn vị nghệ thuật trên cả nước.

Theo Thứ trưởng Tạ Quang Đông, Tuồng và Dân ca kịch là những loại hình nghệ thuật truyền thống mang giá trị đặc sắc của văn hóa Việt Nam. Tuy nhiên, trước sự thay đổi nhanh của đời sống xã hội, nghệ thuật truyền thống đang đối mặt với nhiều khó khăn: thị trường biểu diễn thu hẹp, khán giả phân tán, nguồn nhân lực trẻ thiếu hụt, trong khi đội ngũ nghệ sĩ gạo cội ngày càng ít đi; công tác truyền nghề còn hạn chế, việc thu hút khán giả trẻ gặp nhiều thách thức. Đây là những vấn đề đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ hơn của cơ quan quản lý, các đơn vị nghệ thuật và chính đội ngũ nghệ sĩ.

“Liên hoan năm nay là dịp để nhìn nhận sâu sắc hơn thực trạng sáng tạo, dàn dựng và biểu diễn; đánh giá năng lực của đội ngũ nghệ sĩ; khả năng tiếp cận đời sống đương đại; cũng như nhận diện những nỗ lực đổi mới trong sáng tác. Những kết quả này sẽ là cơ sở quan trọng cho việc hoạch định chính sách hỗ trợ các loại hình sân khấu truyền thống”, Thứ trưởng Tạ Quang Đông nhấn mạnh.

Thứ trưởng Tạ Quang Đông cho rằng, bảo tồn nghệ thuật truyền thống không đồng nghĩa giữ nguyên trạng, mà cần được đặt trong tiến trình thích ứng, phát triển và lan tỏa giá trị. Chiến lược phát triển văn hóa Việt Nam đến năm 2030 cũng xác định rõ nhiệm vụ ưu tiên: bảo tồn nghệ thuật truyền thống, phát triển nguồn nhân lực và đổi mới cơ chế tài chính, nhất là trong đặt hàng, hỗ trợ tác phẩm nghệ thuật.

“Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục xem Tuồng và Dân ca kịch là lĩnh vực trọng điểm cần ưu tiên. Thời gian tới, Bộ sẽ hoàn thiện cơ chế tài chính; đổi mới phương thức đặt hàng tác phẩm; tăng cường đầu tư đào tạo nghệ sĩ trẻ; hỗ trợ truyền nghề theo hướng chuyên sâu, bài bản hơn”, Thứ trưởng Tạ Quang Đông khẳng định.

Ông Tạ Quang Đông cũng đề nghị các Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo các đơn vị nghệ thuật chủ động đổi mới tổ chức sản xuất; mạnh dạn sáng tạo trong dàn dựng; giữ vững bản sắc nghệ thuật; mở rộng không gian biểu diễn; tăng cường kết nối với trường học và cộng đồng; đặc biệt quan tâm công tác đào tạo lực lượng kế cận; đề nghị Cục Nghệ thuật biểu diễn tiếp tục nghiên cứu, tham mưu hoàn thiện cơ chế, chính sách dành cho nghệ thuật truyền thống; đồng thời mong rằng mỗi nghệ sĩ, dù trong điều kiện còn khó khăn, vẫn giữ được niềm đam mê và ý thức trách nhiệm với nghề. Những cống hiến bền bỉ của nghệ sĩ chính là nền tảng quan trọng nhất để bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật dân tộc...

Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2025 là hoạt động nghệ thuật có ý nghĩa đặc biệt, nhằm tôn vinh những giá trị nghệ thuật truyền thống đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc, giúp khán giả hiểu và thêm yêu sân khấu Tuồng và Dân ca kịch - hai loại hình nghệ thuật tiêu biểu, giàu giá trị thẩm mỹ và triết lý nhân sinh của người Việt; Tôn vinh các nghệ sĩ, tác giả, đạo diễn, đơn vị có đóng góp xuất sắc trong việc bảo tồn và sáng tạo các loại hình sân khấu truyền thống.

Liên hoan thu hút sự tham gia của gần 1.000 nghệ sĩ, diễn viên đến từ 10 đơn vị nghệ thuật trong cả nước, với 14 vở diễn đặc sắc được dàn dựng công phu, phản ánh sâu sắc đời sống xã hội, ca ngợi lịch sử truyền thống, quê hương, đất nước, con người Việt Nam, tôn vinh những giá trị đạo đức, nhân văn và khát vọng hướng thiện…

Ngay sau lễ khai mạc, vở tuồng “Lửa cháy Phiên Ngung” - câu chuyện về một điệp viên huyền thoại cuối thế kỷ thứ 9, đầu thế kỷ thứ 10, đã được các nghệ sĩ Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam tái hiện và trình diễn mở màn Liên hoan.

Công chúng yêu sân khấu có thể theo dõi các vở diễn còn lại vào các ngày từ nay đến 24/11 tại Rạp Đại Nam, Hà Nội. Lễ bế mạc và trao giải Liên hoan diễn ra vào tối 26/11/2025.