Báo cáo đánh giá tổng kết Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2022, nhà văn Nguyễn Bình Phương, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho biết: Kể từ khi công bố thời gian gửi tác phẩm tham dự xét giải thưởng năm 2022 của Hội Nhà văn, cho đến khi kết thúc thời hạn, Ban Sáng tác của Hội đã nhận được 161 tác phẩm gửi tới đề cử tham dự. Trong số đó, có 50 tác phẩm văn xuôi, 61 tác phẩm văn xuôi, lý luận phê bình 14 công trình, văn học dịch 19 và văn học thiếu nhi là 17 tác phẩm.
Như vậy, so với năm 2021, số lượng đề cử năm 2022 giảm khá nhiều (55 đầu tác phẩm), trong đó tập trung ở hai thể loại là thơ và văn xuôi. Hội đồng Sơ khảo các chuyên ngành đã đề cử lên Hội đồng Chung khảo 8 tác phẩm đạt quá bán số phiếu của vòng loại. Hội đồng Chung khảo dành hai ngày để đánh giá, phân tích, thảo luận kỹ lưỡng từng tác phẩm, sau đó bỏ phiếu quyết định chọn ra 5 tác phẩm để tôn vinh.
Cụ thể, ở thể loại văn xuôi, Ban Tổ chức đã trao giải thưởng cho tác giả Lý Lan với tiểu thuyết Bửu Sơn Kỳ Hương (nhà xuất bản Tổng hợp TP Hồ Chí Minh ấn hành); Giải thưởng thơ được trao cho tác giả Trần Lê Khánh với tập thơ “Ngàn bài thơ khác” (nhà xuất bản Hội nhà văn) và tác giả Nguyễn Bảo Chân với tập thơ “Bóng của ý nghĩ” (nhà xuất bản Thế giới).
Giải thưởng văn học dịch được trao cho dịch giả Nguyễn Hữu Dũng với tiểu thuyết “Hiệp sĩ thánh chiến” của tác giả Ba Lan Henryk Sienkiewicz (nhà xuất bản Văn học ấn hành); Giải thưởng văn học thiếu nhi được trao cho tác giả Trung Sỹ với tập truyện dài “Thung lũng đồng vang” (nhà xuất bản Trẻ ấn hành).
Nhân dịp này, Hội Nhà văn Việt Nam cũng đã trao Giải Nhà văn nữ ấn tượng năm 2022 cho hai nhà văn Nguyễn Bích Lan (Hà Nội) và Nguyễn Thị Kim Hòa (Ninh Thuận). Hai nhà văn nữ đều có chung hoàn cảnh bị bệnh tật từ nhỏ đều tự học và vươn lên trong nghịch cảnh và có nhiều đóng góp cho cộng đồng.
Nhà văn Nguyễn Bích Lan đã có 52 đầu sách dịch, có 4 tác phẩm viết cho thiếu nhi. Chị đã nhận được giải thưởng dịch thuật của Hội Nhà văn Việt Nam năm 2010 và Giải sách quốc gia 2020. Đặc biệt hai năm qua, ngoài dịch và viết sách chị còn xây dựng được 5 tủ sách cho các vùng khó khăn tại Đắk Nông, tổ chức chương trình “đọc sách cho con” cho 30 gia đình, giới thiệu 45 đầu sách dành cho thanh niên...
Nhà văn Nguyễn Thị Kim Hòa đã xuất bản 14 đầu sách trong đó có 7 cuốn cho thiếu nhi và nhận được nhiều giải thưởng văn học. (Giải Nhất Cuộc thi truyện ngắn Tạp chí Văn nghệ Quân đội năm 2013 - 2014; giải Nhất Cuộc vận động sáng tác Văn học thiếu nhi Việt Nam - Đan Mạch năm 2013-2015…). Chị được nhận được bằng khen của Thủ tướng chính phủ năm 2015 và được Tạp chí Forbes Việt Nam bình chọn là một trong 20 người phụ nữ Việt Nam truyền cảm hứng năm 2021.
Theo nhà văn Thùy Dương, Trưởng Ban Nhà văn nữ (Hội Nhà văn Việt Nam), Giải thưởng Nhà văn nữ ấn tượng đã được Ban chấp hành phê duyệt và triển khai từ năm 2021, nhằm ghi nhận, tôn vinh những nỗ lực, sáng tạo của các nhà văn nữ Việt Nam trong cuộc sống và sự nghiệp, đặc biệt là những đóng góp trong cộng đồng, đồng thời khuyến khích, cổ vũ, động viên các nhà văn nữ nâng cao chất lượng sống, góp phần nhân lên các giá trị sống tốt đẹp, nhân ái, phù hợp với truyền thống, nhân cách của người phụ nữ Việt Nam. Việc trao Giải Nhà văn nữ ấn tượng năm 2022 cho hai nhà văn Nguyễn Bích Lan và Nguyễn Thị Kim Hòa là chúng ta trao cho sự dũng cảm và tình yêu cuộc sống, trao cho sự thiện lương và sức mạnh lan tỏa của những người cầm bút chân chính.
Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều chia sẻ, năm nay, các Hội đồng đã làm việc nghiêm túc, chọn ra tác phẩm xứng đáng để trao giải. "Dù con đường hiệu quả đến đâu còn phụ thuộc thời gian, nhưng đáng mừng là các tác phẩm đều hướng về ánh sáng, nhân tính, tốt đẹp... mang đến vẻ đẹp, phát hiện, giọng nói mới… để cùng khám phá, lan tỏa giá trị đời sống", Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam nói.