Nhiều kiến nghị của người dân đã được gửi đến các cơ quan chức năng của huyện Phú Lương và tỉnh Thái Nguyên nhưng vẫn chưa được giải quyết triệt để khiến bà con bức xúc.
Ông Lương Đình Cừ, nguyên Trưởng xóm Yên Thịnh cho biết: Xóm Yên Thịnh trước đây (nay sáp nhập về xóm Đẩu, xã Yên Lạc) có 29 hộ dân với gần 100 nhân khẩu sống tập trung ở khu vực được cấp phép cho Mỏ đá Phú Lương khai thác đá phục vụ sản xuất vật liệu xây dựng. Kể từ khi mỏ đá được Công ty cổ phần khoáng sản An Khánh nhận chuyển nhượng lại của một doanh nghiệp khác và gia tăng hoạt động sản xuất, đời sống yên bình của người dân xóm Yên Thịnh bao năm nay bỗng dưng bị đảo lộn. Nhiều hôm tiếng ồn do khai thác đá, nghiền, sàng đá kéo dài từ sáng sớm đến khoảng 22h đêm khiến trẻ em không thể tập trung học bài, người già không thể nghỉ ngơi dù nhà đã đóng chặt cửa. Hoa màu của bà con cũng không thu hoạch được do cây cối lúc nào cũng bị một lớp bụi đá phủ kín, không thể đậu quả, cho trái. Vài năm gần đây, hoạt động nổ mìn của mỏ càng khiến bà con lo ngại bởi mỗi khi mìn nổ đá bay tứ tung, rơi xuống đường, văng vào mái nhà dân. Khi còn làm trưởng xóm, ông Cừ đã chứng kiến một thanh niên đang ngồi trong quán bị đá văng vào đầu, phải đưa đi viện băng bó,...
Cũng như gia đình ông Cừ, hộ ông Hà Thế Châu, nguyên Bí thư Chi bộ xóm Yên Thịnh chỉ cách bờ rào của Mỏ đá Phú Lương chưa đầy 50 m đang rất lo lắng vì ngôi nhà 2 tầng mới xây đã rạn nứt nhiều chỗ. Theo ông, mỗi khi mỏ cho nổ mìn thì cả nhà rung bần bật, sau đó các vết nứt xuất hiện ngày càng nhiều từ trần nhà cho xuống tường, chưa kể dù mái nhà bằng tôn cũng bị đá văng xuống làm méo mó, biến dạng.
Liên tiếp trong các năm gần đây, năm nào ông cùng Ban công tác Mặt trận của xóm cũng ký văn bản gửi Công ty cổ phần khoáng sản An Khánh yêu cầu doanh nghiệp thực hiện đúng các nội dung cam kết với chính quyền xã về việc giảm thiểu lượng bụi phát tán ra môi trường, gia cố hàng rào che chắn bụi, trồng cây xanh bảo vệ môi trường, thực hiện sản xuất theo đúng thời gian quy định, không sản xuất ca đêm... Thế nhưng đến thời điểm hiện tại, các kiến nghị này của người dân vẫn chưa được doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc, thậm chí ở nhiều thời điểm tình trạng ô nhiễm môi trường, nổ mìn, gây bụi, gây tiếng ồn còn trầm trọng hơn...
Theo các văn bản đã có, kiến nghị của người dân xóm Yên Thịnh là hoàn toàn có cơ sở. Tại biên bản làm việc ngày 7/9/2018 giữa Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phú Lương, UBND xã Yên Lạc, Công ty cổ phần khoáng sản An Khánh và đại diện người dân xóm Yên Thịnh đã ghi nhận việc trên mặt bằng sân công nghiệp các bãi nguyên vật liệu, khu vực tập kết xỉ vôi chưa được che chắn, tiềm ẩn nguy cơ có mưa sẽ chảy tràn ra ngoài môi trường. Một số khu vực còn có bụi phát sinh cục bộ trong quá trình vận chuyển nguyên vật liệu; đồng thời ghi nhận đá văn vào nhà dân gây mất an toàn...
Tiếp đó, vào tháng 10/2018, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Nguyên có văn bản số 3224/STNMT-BVMT yêu cầu Mỏ đá Phú Lương kiểm soát các vấn đề ô nhiễm môi trường, đảm bảo an toàn trong hoạt động nổ mìn, nghiền đá; tăng cường các biện pháp giảm thiểu nguồn ô nhiễm bụi, tiếng ồn, lắp đặt bổ sung hệ thống phun sương dập bụi tại khu vực nghiền đá, hạn chế bụi, nước chảy tràn lẫn chất thải ra môi trường... Chỉ đạo là vậy nhưng thực tế, theo phản ánh của bà con, tình trạng ô nhiễm bụi, tiếng ồn, mất an toàn ở Mỏ đá Phú Lương vẫn không có nhiều chuyển biến, ngay tuần trước đã có 1 trường hợp tử vong ở chính khu vực khai thác đá của mỏ.
Hiện tại, yêu cầu lớn nhất của người dân khu dân cư Yên Thịnh là được di dời ra khỏi khu vực bị ảnh hưởng của Mỏ đá Phú Lương bởi vào năm 2016, Công ty cổ phần khoáng sản An Khánh đã có dự án bồi thường, di dời 11 hộ dân ở xóm Yên Thịnh sát Mỏ đá Phú Lương nhưng đến nay vẫn không thực hiện, khiến người dân bức xúc. Do vậy, bà con kiến nghị nếu như chính quyền và các cơ quan có thẩm quyền của huyện Phú Lương và tỉnh Thái Nguyên chấp nhận cho Mỏ đá Phú Lương tiếp tục hoạt động phải thực hiện các yêu cầu về bảo đảm an toàn cho người dân khu vực lân cận mỏ khi nổ mìn, giảm phát sinh bụi, tiếng ồn...
Trước những bức xúc của người dân, ông Hoàng Duy Hưng, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Lương cho biết: Chính quyền huyện đã tiếp nhận các ý kiến phản ánh của người dân xóm Yên Thịnh, xã Yên Lạc và đang tích cực phối hợp với doanh nghiệp, các ban ngành liên quan giải quyết những vướng mắc, bất cập trong bảo đảm an toàn, bảo vệ môi trường khu vực khai thác khoáng sản, đặc biệt là việc đề nghị doanh nghiệp tiếp tục thực hiện dự án mở rộng phạm vi của Mỏ đá Phú Lương để đảm bảo an toàn cho các hộ dân. Tuy vậy, dự án này thuộc diện doanh nghiệp tự thỏa thuận bồi thường giải phóng mặt bằng với dân nên cũng gặp không ít khó khăn, vướng mắc phát sinh...