Phương tiện khai thác cát trái phép tại tiểu khu 474 (xã Đại Lào, thành phố Bảo Lộc).
Giữa ban ngày nhưng tại khu vực suối Đại Lào, hoạt động khai thác cát của ông Võ Thanh Long (thôn 3, xã Đại Lào) vẫn diễn ra. Điểm khai thác thuộc diện tích đất lâm nghiệp, cách xa khu dân cư và phải đi hết đoạn đường dài, sình lầy mới đến nơi.
Để khai thác cát, ông Long dùng máy bơm nước vào triền đồi để rửa trôi đất, cát chảy xuống hồ lắng, sau đó sử dụng máy hút cát từ hồ lắng lên xe máy cày chờ sẵn.
Khi được hỏi về giấy phép khai thác cát, ông Long cho rằng ông chỉ khai thác tận dụng cát tự trôi từ trên đồi xuống, không ai cho phép cả. Tuy nhiên, thực tế ông Võ Thanh Long đã bị chính quyền địa phương xử phạt, tịch thu phương tiện khai thác nhiều lần nhưng vẫn tiếp tục khai thác gần 2 năm nay.
Ngày 20/9/2018, UBND thành phố Bảo Lộc có văn bản nêu rõ: “Các hành vi vi phạm pháp luật của ông Long nằm trong lâm phần thuộc trách nhiệm quản lý của Hạt Kiểm lâm Bảo Lộc. Do đó, thành phố giao Hạt Kiểm lâm chủ trì, tiếp tục phối hợp với UBND xã Đại Lào mời các đối tượng vi phạm để xử lý theo quy định của pháp luật”.
Theo một lãnh đạo UBND xã Đại Lào, sau khi có văn bản chỉ đạo của thành phố, xã đã kiểm tra, lập biên bản vi phạm và quyết định tịch thu tang vật vi phạm là máy hút cát của ông Long, nhưng do đường vào khu vực khai thác cát rất khó đi và thời điểm đó mưa nhiều nên chưa thể cho phương tiện vào.
Dọc theo thượng nguồn suối Đại Lào còn một số điểm các cá nhân lén lút khai thác cát, diễn ra chủ yếu vào chiều tối về đêm. Hoạt động khai thác trái phép gây ô nhiễm, bồi lắng dòng suối Đại Lào, nhưng đến nay chưa được xử lý dứt điểm.
Ngoài những hộ dân khai thác cát trái phép, trong khu vực này còn có “công trường” khai thác cát của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Trung Sơn Bảo Lộc. Doanh nghiệp này được tỉnh Lâm Đồng cấp phép khai thác cát xây dựng và đá chẻ trong dự án đầu tư tại tiểu khu 474, xã Đại Lào, với tổng diện tích khai trường là 5,25 ha, thời gian khai thác 5 năm kể từ ngày cấp phép 5/5/2017.
Công trường khai thác cát gây ảnh hưởng đến môi trường xung quanh suối Đại Lào.
Tuy nhiên, quá trình khai thác cát của Công ty đã bị người dân xung quanh phản ứng vì gây ô nhiễm, bồi lắng dòng suối, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sản xuất. Ông Nguyễn Văn Sơn (ngụ thôn 2, xã Đại Lào) bức xúc cho biết, liên tục nhiều tháng nay, dòng suối chảy qua khu vực đất vườn nhà ông lúc nào cũng bị đục ngầu.
Ngày cũng như đêm, dòng suối đỏ ngầu vì bùn. Để bơm nước vào ao nuôi cá, gia đình ông phải canh rất nhiều ngày để lấy nước trong, nhưng nhiều hôm vẫn bị nước đục tràn vào, ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất của gia đình.
Trước những phản ánh của người dân, cuối tháng 9/2018, Sở Tài nguyên và Môi trường Lâm Đồng cùng với UBND thành phố Bảo Lộc, các đơn vị chức năng liên quan đã tiến hành kiểm tra thực tế.
Kết quả cho thấy việc lòng suối bị bồi lắng, ảnh hưởng đến tưới tiêu của người dân tại thời điểm kiểm tra là có, tuy nhiên mức độ không đáng kể. Cùng với đó, lưu vực thượng nguồn suối Đại Lào, trong đó có mỏ của Công ty Trung Sơn Bảo Lộc, địa hình đồi dốc nên khi mưa lớn kéo dài dễ xảy ra hiện tượng đất cát bị rửa trôi gây đục, bồi lắng ở hạ nguồn.
Sau khi kiểm tra, Sở Tài nguyên và Môi trường Lâm Đồng đã yêu cầu Công ty Trung Sơn Bảo Lộc xây dựng các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành dự án theo báo cáo tác động môi trường và phương án cải tạo phục hồi môi trường đã được UBND tỉnh phê duyệt; lập hồ sơ, báo cáo kết quả thực hiện về Sở Tài nguyên và Môi trường trước ngày 20/10 để kiểm tra, xác nhận trước khi dự án vào vận hành chính thức.
Sau thời gian trên, nếu doanh nghiệp không thực hiện, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ xử lý theo quy định; báo cáo, đề xuất UBND tỉnh đình chỉ khai thác khoáng sản theo giấy phép đã cấp. Tuy nhiên, đến cuối tháng 11 doanh nghiệp vẫn chưa hoàn thiện xong và xin gia hạn đến ngày 31/12/2018 để hoàn tất các hồ sơ, giấy tờ theo yêu cầu.