Cùng dự cuộc gặp mặt có: Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường; Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hoá, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh...
Báo cáo với Chủ tịch Quốc hội, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm cho biết, 70 năm qua, kể từ ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh 122/SL thành lập Nhà in Quốc gia, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Đảng, sự quan tâm, ủng hộ của Quốc hội, Chính phủ và các cấp, các ngành, ngành xuất bản cách mạng nước ta đã không ngừng phát triển, trở thành lực lượng quan trọng trong tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phản ánh toàn diện công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; phát hiện, cổ vũ nhân tố mới, điển hình tiên tiến, gương người tốt việc tốt; tích cực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Đặc biệt, có những ấn phẩm tuyên truyền, giới thiệu, phổ biến sách pháp luật, hướng dẫn người dân thực hành pháp luật, góp phần nâng cao nhận thức trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước qua hoạt động xây dựng pháp luật của Quốc hội.
Phát biểu tại cuộc gặp mặt, thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhiệt liệt chúc mừng đội ngũ những người làm công tác xuất bản, in, phát hành trong cả nước và đặc biệt là 86 đại biểu được lựa chọn, tuyên dương người làm xuất bản tiêu biểu nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống của ngành.
Nhấn mạnh, Sắc lệnh 122/SL của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã mở ra một thời kỳ mới cho hoạt động xuất bản nước nhà, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, trải qua 70 năm xây dựng và phát triển, song hành cùng bước phát triển của cách mạng, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của Đảng, ngành xuất bản, in và phát hành đã không ngừng lớn mạnh và có nhiều đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Những năm kháng chiến chống thực dân Pháp, những người làm xuất bản cách mạng đã vượt qua vô vàn khó khăn, gian khổ, thiếu thốn, bị truy lùng, đàn áp, xuất bản hàng trăm đầu sách với hàng triệu bản in để tuyên truyền, giới thiệu chủ nghĩa Mác - Lênin, các phong trào cách mạng và công nhân quốc tế, các phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới, qua đó góp phần giáo dục, bồi đắp lý tưởng cách mạng, tinh thần yêu nước, ý chí khát vọng độc lập dân tộc cho quần chúng nhân dân.
Sau chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, để thực hiện đồng bộ hai nhiệm vụ chiến lược: Tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc và cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân ở miền Nam, ngành xuất bản đã xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm là vừa góp phần xây dựng nền văn hóa mới, văn hóa xã hội chủ nghĩa, vừa đấu tranh chống lại văn hóa nô dịch của chế độ thực dân cũ và mới.
Từ sau năm 1975, ngành xuất bản tập trung nguồn lực để in nhiều bản sách cung cấp cho vùng mới giải phóng; xuất bản những tác phẩm có giá trị để phục vụ các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước; biên tập, xuất bản sách giáo khoa, giáo trình, tài liệu phục vụ học tập, giảng dạy.
Song hành với sự nghiệp Đổi mới, hoạt động xuất bản đã có bước phát triển nhanh, từng bước thích ứng với cơ chế thị trường, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của người đọc, góp phần tích cực vào việc tuyên truyền, phổ biến đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, nâng cao dân trí, phát triển kinh tế - xã hội...
Luật Xuất bản năm 2012 được Quốc hội khóa XIII thông qua và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2013, đã tạo cơ sở, hành lang pháp lý khá đồng bộ, thuận lợi cho hoạt động xuất bản phát triển. Qua 10 năm thi hành Luật, hệ thống tổ chức các nhà xuất bản ổn định; các nhà xuất bản đã thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích hoạt động, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan chủ quản, năng lực, trình độ ngày càng được nâng lên; đội ngũ những người làm xuất bản có bước phát triển mới cả về số lượng và chất lượng.
Hiện nay, lĩnh vực in và phát hành xuất bản phẩm đã phát triển nhanh về quy mô và số lượng, tiếp cận với trình độ khoa học tiên tiến trong khu vực và trên thế giới. Nhiều loại hình xuất bản phẩm điện tử hiện đại được xuất bản, đặc biệt là việc áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) vào việc phát hành sách nói đã đem lại những hiệu quả đặc biệt ấn tượng; việc tăng cường hợp tác giữa doanh nghiệp phát hành xuất bản với doanh nghiệp công nghệ đã và đang tạo dựng diện mạo mới cho ngành xuất bản trên không gian số.
Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao việc nhiều nhà xuất bản đã đẩy mạnh thực hiện các xuất bản phẩm thông tin, tuyên truyền về hoạt động của Quốc hội, về những chính sách, quyết định quan trọng của đất nước và các nội dung Quốc hội xem xét, thảo luận, quyết định. Những ấn phẩm chuyên đề về hoạt động giám sát, về diễn đàn thảo luận chuyên sâu của Quốc hội đối với các vấn đề quốc kế, dân sinh được tổng hợp, biên soạn, phát hành, đã trở thành kênh truyền thông hiệu quả về chính sách, pháp luật, qua đó, giúp cử tri và nhân dân hiểu đúng, hiểu đủ về các hoạt động của Quốc hội, đồng thời, tạo sự đồng thuận để thực hiện thành công các chính sách, các đạo luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua.
Phát huy vai trò là lĩnh vực tư tưởng - văn hóa của Đảng, Nhà nước và nhân dân
Biểu dương những thành tựu xuất sắc của ngành xuất bản, in và phát hành sách Việt Nam suốt 70 năm qua, Chủ tịch Quốc hội cũng nêu rõ, tại Đại hội XIII của Đảng đã đề ra nhiệm vụ “Sắp xếp ngành xuất bản, in và phát hành theo hướng tinh gọn, chất lượng, hiện đại hóa”. Tiếp đó, tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng nhấn mạnh yêu cầu “Xây dựng con người Việt Nam thời kỳ đổi mới, phát triển hội nhập với những giá trị chuẩn mực, phù hợp, gắn với giữ gìn, phát huy giá trị gia đình Việt Nam, hệ giá trị văn hóa, giá trị của quốc gia, dân tộc”.
Để triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ nêu trên, Chủ tịch Quốc hội đề nghị ngành xuất bản, in và phát hành sách tiếp tục quán triệt, nhận thức sâu sắc, đầy đủ hơn nữa vị trí, vai trò, ý nghĩa của ngành đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tiếp tục quán triệt Sắc lệnh số 122 của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Thư của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhân kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống của ngành.
“Những người làm công tác xuất bản là chiến sĩ tiên phong trên mặt trận văn hóa – tư tưởng vì sản phẩm của các đồng chí rất đặc biệt. Chúng ta có xây dựng được nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc hay không thì ngành các đồng chí có đóng góp rất lớn. Mặt khác, những người làm công tác xuất bản còn làm nhiệm vụ kinh doanh, còn có “vai” doanh nghiệp, doanh nhân – lực lượng xung kích, đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước. Trong Thư gửi ngành xuất bản, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng nhắc nhở chúng ta phải hài hoà giữa nhiệm vụ chính trị của người chiến sĩ xung kích trên mặt trận văn hóa – tư tưởng với nhiệm vụ kinh doanh của đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân, như Nghị quyết Trung ương vừa bế mạc đã nhấn mạnh là đội ngũ doanh nhân Việt. Do đó, các đồng chí cần tiếp tục quán triệt quan điểm này. Sản phẩm của chúng ta nếu có sai sót về nội dung, tư tưởng thì sẽ tác động tiêu cực đến đời sống kinh tế, xã hội, văn hóa của đất nước”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Theo Chủ tịch Quốc hội, cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách đồng bộ, thống nhất để quản lý và phát triển ngành xuất bản thành ngành kinh tế - công nghệ hiện đại, chuyển đổi số thành công, đưa xuất bản điện tử thành mũi nhọn phát triển. Lưu ý, nhiệm vụ rà soát, sửa đổi, bổ sung Luật Xuất bản cần được hoàn thành vào năm 2023, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các nhà xuất bản là những người am hiểu sâu sắc về ngành xuất bản, nghề xuất bản cần tham gia nghiên cứu, đóng góp nhiều ý kiến để sửa đổi, bổ sung Luật Xuất bản và các văn bản pháp luật liên quan để tạo điều kiện thuận lợi nhất, phù hợp nhất trong điều kiện hiện nay cho ngành tiếp tục phát triển.
Chia sẻ với những thách thức của ngành xuất bản, in và phát hành sách trong thời đại công nghệ số, Chủ tịch Quốc hội cho rằng các sản phẩm in truyền thống không thể mất được; đồng thời đề nghị ngành xuất bản phải đẩy mạnh đổi mới tư duy quản lý, tăng cường ứng dụng công nghệ số để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với lĩnh vực xuất bản, in và phát hành sách; phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm của Hội Xuất bản Việt Nam, Hiệp Hội in Việt Nam trong việc xây dựng và phát triển hoạt động xuất bản. Đặc biệt, cần tập trung hoàn thành xây dựng Quy hoạch cơ sở xuất bản trong nhiệm vụ lập Quy hoạch mạng lưới báo chí, phát thanh truyền hình, thông tin điện tử, cơ sở xuất bản giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 của Chính phủ, phấn đấu xây dựng ngành xuất bản trở thành một bộ phận quan trọng của công nghiệp văn hóa, xuất bản được nhiều đầu sách hay, có giá trị, đúng định hướng, phát hành với số lượng lớn, tạo sự lan tỏa, tác động tích cực vào nhận thức xã hội, tạo lập sức mạnh quốc gia; xử lý tốt, hài hòa các mối quan hệ lớn trong hoạt động xuất bản: giữa thực hiện nhiệm vụ chính trị với nhiệm vụ sản xuất kinh doanh; giữa định hướng tư tưởng với đáp ứng nhu cầu của độc giả; giữa xuất bản và văn hóa đọc; giữa xuất bản truyền thống và xuất bản theo xu hướng hiện đại.
Tăng cường năng lực hoạt động của ngành phù hợp với xu thế chuyển đổi số thông qua việc tăng cường số lượng các nhà xuất bản và các cơ sở phát hành xuất bản phẩm tham gia xuất bản và phát hành xuất bản phẩm điện tử; đẩy mạnh liên kết giữa nhà xuất bản với cơ sở phát hành xuất bản phẩm, hình thành chuỗi liên kết đủ năng lực dẫn dắt thị trường; hiện đại hóa, nâng cao năng lực của các cơ sở in, đáp ứng yêu cầu thị trường trong nước, từng bước đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường thế giới.
Cùng với đó có chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư phát triển công nghệ mới vào hoạt động xuất bản, chú trọng đưa các xu hướng hiện đại dựa trên các nền tảng công nghệ; thí điểm xây dựng nhà xuất bản số; phát triển một số sàn thương mại sách trực tuyến; xây dựng và tổ chức thực hiện hiệu quả Kế hoạch chuyển đổi số trên từng lĩnh vực xuất bản, in và phát hành xuất bản phẩm.
Phát triển mạng lưới phát hành xuất bản phẩm; tăng cường đưa sách đến với bạn đọc tại các địa bàn xa trung tâm, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; hỗ trợ tạo sự gắn kết giữa các cơ sở phát hành với các doanh nghiệp công nghệ thông tin, viễn thông, logistics; phát triển thị trường xuất nhập khẩu sách, đáp ứng nhu cầu thông tin, tuyên truyền phục vụ các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa, đẩy mạnh hội nhập quốc tế. Đẩy mạnh các hoạt động thông tin, hội chợ triển lãm xuất bản, in và phát hành xuất bản phẩm; tổ chức đưa Ngày sách và văn hóa đọc hằng năm trở thành Ngày hội văn hóa đọc của bạn đọc trong nước và đồng bào Việt Nam ở xa Tổ quốc trên cơ sở kết hợp giữa các Hội sách truyền thống và Hội sách trực tuyến, qua đó, tiếp tục thúc đẩy văn hóa đọc và lan tỏa tri thức đến với bạn đọc và nhân dân.
Chủ tịch Quốc hội chúc ngành xuất bản ngày càng phát triển; giữ vững và phát huy tốt vai trò là lĩnh vực tư tưởng - văn hóa của Đảng, Nhà nước và nhân dân; chúc đội ngũ những người làm xuất bản cả nước nhiều sức khỏe, có nhiều đóng góp thiết thực và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phổ biến, giới thiệu tri thức, lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc và tinh hoa văn hóa nhân loại, nâng cao dân trí, xây dựng đạo đức và lối sống tốt đẹp của người Việt Nam…, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Phát biểu tại cuộc gặp mặt, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa trân trọng cảm ơn Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã dành thời gian gặp mặt những người làm công tác xuất bản, in và phát hành sách tại Nhà Quốc hội đúng vào dịp kỷ niệm quan trọng của Ngành. Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh, ngành xuất bản, in và phát hành sách sẽ quán triệt sâu sắc Thư của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và ý kiến chỉ đạo, gợi mở của Chủ tịch Quốc hội tại cuộc gặp mặt; quyết tâm xây dựng lập trường, bản lĩnh vững vàng, quán triệt và thực hiện thật sâu sắc các quan điểm chỉ đạo của Đảng, nhất là Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng để quản lý, quy hoạch, phát triển ngành xuất bản Việt Nam với tinh thần luôn luôn đổi mới, tinh gọn, hiệu quả, hiện đại, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng hơn nữa.
Tại cuộc gặp mặt, đại diện những người làm công tác xuất bản, in và phát hành sách cả nước đã nêu một số đề xuất cụ thể với Chủ tịch Quốc hội, đồng thời khẳng định, sẽ tiếp tục giữ vững vai trò là vũ khí tư tưởng sắc bén và quan trọng của Đảng và Nhà nước; không ngừng lan tỏa niềm tin, tạo động lực, khơi lên khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc; nỗ lực, quyết tâm đưa ngành xuất bản, in và phát hành sách Việt Nam trở thành một ngành kinh tế - công nghệ hiện đại, là một bộ phận quan trọng của công nghiệp văn hóa.