Người dân TP Hồ Chí Minh chịu áp lực giá cả leo thang từ chợ đến nhà máy

Giá tăng ngấm vào bữa cơm gia đình

Ghi nhận tại các chợ truyền thống như chợ Thủ Đức, chợ Phước Long B, chợ Thị Nghè, chợ Bến Thành… lượng người đi mua rau, thịt, cá phục vụ bữa ăn hằng ngày vẫn đều đặn. Tuy nhiên, thay vì chọn mua thoải mái như trước, nhiều bà nội trợ nay phải cân nhắc kỹ từng bó rau, miếng thịt trước khi quyết định. Giá cả tăng khiến mỗi khoản chi tiêu đều trở thành nỗi băn khoăn trong phép tính chi li của người dân thành phố.

Chị Trần Thị Thu Hằng, công nhân may ở phường Phước Long chia sẻ, trước đây chỉ với khoảng 100.000 đồng, chị có thể mua đủ thực phẩm cho bữa trưa của gia đình bốn người. Nay dù cầm hơn 200.000 đồng, chị vẫn phải tính toán từng món để vừa túi tiền.

“Tôi chọn loại rau rẻ hơn hoặc mua ít lại, thịt cá cũng giảm trọng lượng để tiết kiệm. Giá thực phẩm bây giờ tăng gấp hai, ba lần so với trước. Mỗi lần đi chợ mà muốn rớt nước mắt vì cái gì cũng đắt đỏ”, chị Hằng nói.

Chị Trần Thị Thu Hằng cho biết, gia đình chị có bốn người, gồm hai vợ chồng và hai con nhỏ, với thu nhập khoảng 12 triệu đồng mỗi tháng, vốn đã không dư dả. Trước đây, chị thường mua rau củ tươi mỗi ngày, nhưng nay chuyển sang mua nhiều hơn tại các chợ đầu mối hoặc siêu thị vào giờ gần đóng cửa để được giá rẻ. Thịt, cá cũng giảm lượng hoặc thay bằng đậu hũ, trứng để tiết kiệm. “Nhiều khi con hỏi sao hôm nay không có thịt kho, tôi chỉ biết cười trừ cho qua bữa”, chị Hằng chia sẻ.

Với 15 năm trong nghề buôn bán rau củ tại chợ Bà Chiểu, chị Nguyễn Thị Thanh cho biết: “Không phải tụi tui muốn bán cao đâu. Mấy ngày mưa lũ liên tục ở các tỉnh nên nguồn cung rau từ Đà Lạt, Tây Ninh, Đồng Nai… về ít hơn. Thương lái nhập giá cao thì tụi tui phải bán theo. Chưa kể, chi phí vận chuyển tăng, tiền sạp tăng, rồi đủ thứ phí khác cộng vào nên buộc tiểu thương phải bán tăng giá”.

Chị Thanh chỉ tay về những sọt rau cải, rau muống đã thu gọn lại: “Trước bó rau muống đầy tay, giờ bó nhỏ còn phân nửa. Bán nhiều thì người mua kêu đắt nên tôi bán ít lại cho vừa túi tiền”.

Không chỉ rau củ, giá thực phẩm tươi sống như thịt gà, cá, tôm… tại các chợ truyền thống ở TP Hồ Chí Minh cũng tăng theo. Hiện giá gà làm sẵn tăng nhẹ từ 3.000 - 5.000 đồng/kg tùy chợ, cá rô phi tăng 2.000- 3.000 đồng/kg, thịt vịt tăng 5.000 - 8.000 đồng/kg. Theo các tiểu thương, nguyên nhân chính là do giá thức ăn chăn nuôi nhập khẩu tăng mạnh khi tỷ giá USD lên cao, khiến chi phí đầu vào tăng và kéo giá bán lẻ thực phẩm theo.

Các chuyên gia kinh tế nhận định, câu chuyện tại các chợ truyền thống không chỉ là nỗi lo riêng của chị Hằng hay chị Thanh mà phản ánh sức ép giá cả đang lan rộng đến từng gian bếp. Nhiều gia đình trẻ cắt giảm việc ăn ngoài, chuyển sang tự nấu mang cơm đi làm để tiết kiệm; những nhà có con nhỏ cũng phải cân nhắc khi mua thêm thực phẩm dinh dưỡng. Những thay đổi âm thầm ấy cho thấy, gánh nặng “giá cả leo thang” không còn là khái niệm xa vời mà đã trở thành áp lực hiện hữu trong đời sống hằng ngày.

Doanh nghiệp chật vật tìm cách xoay xở 

Không chỉ người dân chịu tác động, doanh nghiệp sản xuất và phân phối hàng tiêu dùng cũng đối mặt những bài toán khó. Theo Chi cục Thống kê TP Hồ Chí Minh, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 10/2025 tăng 0,14% so với tháng trước và tăng 3,5% so với cùng kỳ, đưa mức tăng bình quân 10 tháng đầu năm lên 4%. Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ, có đến 9 nhóm tăng giá, trong đó thực phẩm và hàng tiêu dùng thiết yếu chịu ảnh hưởng rõ rệt nhất. Nguyên nhân quan trọng đến từ tỷ giá USD tăng lên quanh mức 26.500 đồng/USD, khiến các doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu sản xuất đối mặt áp lực lớn.

Ông Nguyễn Phước Hưng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh (HUBA) cho biết, hiện nay giá nguyên liệu đầu vào đã tăng trung bình khoảng 6% so với cùng kỳ. Đối với doanh nghiệp ngành thực phẩm, dược phẩm, hóa mỹ phẩm… chi phí nhập khẩu nguyên liệu chiếm tỷ trọng lớn nên áp lực càng rõ. Một số đơn vị buộc phải điều chỉnh giá bán ra để đảm bảo cân đối sản xuất.

Theo ông Phước Hưng, trong bối cảnh đó, không ít doanh nghiệp phải lựa chọn giữa việc tăng giá bán hoặc chấp nhận giảm biên lợi nhuận. Cả hai lựa chọn đều chứa rủi ro, tăng giá dễ làm giảm sức mua, trong khi giảm lợi nhuận kéo dài khiến doanh nghiệp khó tích lũy để tái đầu tư, nâng chất sản phẩm.

Tuy vậy, sức mua nội địa lại đang có chiều hướng tích cực. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng rính chung 10 tháng đầu năm, con số này đạt 1,57 triệu tỷ đồng, tăng 15% so với cùng kỳ 2024. Trong đó, doanh thu lương thực, thực phẩm tăng gần 20%, công nhận bữa ăn gia đình vẫn là một ưu tiên trong chi tiêu nội địa. Đây là “điểm sáng” giúp nhiều doanh nghiệp trong nước giữ được dòng sản xuất ổn định tại thị trường nội địa.

Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cũng đưa ra cảnh báo, nếu tỷ giá tiếp tục duy trì ở mức cao và nguồn cung nông sản nội địa không cải thiện, giá hàng tiêu dùng sẽ còn đối mặt sức ép tăng trong mùa cao điểm cuối năm.

Ông Nguyễn Phước Hưng đề xuất, cần có các chính sách cụ thể về điều hành tỷ giá và lãi suất cho vay ưu đãi nhằm giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp. Với thị trường nội địa, TP Hồ Chí Minh nên đẩy mạnh các chương trình kích cầu tiêu dùng cuối năm thông qua hoạt động khuyến mãi, giảm giá sâu cho các sản phẩm sản xuất trong nước, đặc biệt là nhóm hàng thiết yếu.

Bên cạnh đó, Thành phố cần tăng cường kết nối chuỗi cung ứng nội địa để giảm phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu. Chỉ khi cả người mua và người bán cùng được giảm bớt gánh nặng chi phí, thị trường mới có thể duy trì ổn định và phát triển bền vững.

Trong khi đó, để hạn chế tác động của biến động giá lên thị trường, đại diện Sở Công Thương TP Hồ Chí Minh cũng cho biết, Sở đang tăng cường triển khai các chương trình bình ổn giá tại hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện lợi và các điểm bán lưu động ở khu dân cư. Trong đó, nhiều nhóm hàng thiết yếu như gạo, dầu ăn, trứng, thịt gia cầm, rau củ được ký kết nguồn cung ổn định với nhà sản xuất, đảm bảo giá bán thấp hơn ngoài thị trường từ 5 - 10%.

Đồng thời, Thành phố yêu cầu các doanh nghiệp tham gia chương trình chuẩn bị nguồn hàng dồi dào cho dịp cuối năm, tránh tình trạng thiếu cung đột biến gây sốt giá. Ngoài ra, lực lượng quản lý thị trường sẽ tăng kiểm tra để ngăn tình trạng găm hàng, nâng giá, góp phần giữ ổn định mặt bằng giá chung.