Trong một tuyên bố, bà Mogherini cho biết EU cần đánh giá lại chi tiết về tuyên bố của nhà lãnh đạo Israel. Theo bà, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) là cơ quan quốc tế duy nhất phụ trách giám sát cam kết hạt nhân của Iran và 10 báo cáo của IAEA đều cho thấy Iran đã tuân thủ đầy đủ các cam kết. Tuy nhiên, Thủ tướng Israel lại không đưa ra được lập luận thể hiện việc Iran không tuân thủ hay vi phạm những cam kết trong thỏa thuận.
Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại Federica Mogherini. Ảnh: AFP/TTXVN. |
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Pháp cho rằng thông tin tình báo do Israel cung cấp có thể là cơ sở để giám sát các hoạt động hạt nhân của Tehran trong dài hạn. Người phát ngôn Bộ Ngoại giáo Pháp Agnes von der Muhll nhấn mạnh thông tin mới này đã tái khẳng định tầm quan trọng của thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), bởi toàn bộ hoạt động liên quan đến việc phát triển vũ khí hạt nhân của Iran đã bị cấm trong thỏa thuận này.
Theo bà Muhll, thông tin tình báo của Israel đã phần nào xác nhận bản chất phi dân sự của chương trình hạt nhân Iran mà các cường quốc châu Âu tiết lộ năm 2002. Tuy nhiên, thông tin này chỉ đơn thuần chứng minh được sự cần thiết của việc đảm bảo thỏa thuận JCPOA và việc duy trì công tác thanh sát của Liên hợp quốc, bởi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 đã là một trong số nhưng thỏa thuận toàn diện và vững chắc nhất trong lịch sử phi hạt nhân hóa. Điều quan trọng là IAEA có thể duy trì xác nhận Iran có tôn trọng JCPOA, cũng như bản chất hòa bình trong chương trình hạt nhân của Iran. Bà cho hay một ủy ban gồm các nước tham gia thỏa thuận JCPOA có thể sẽ xem xét lại thông tin của Israel.
Cùng ngày, IAEA tuyên bố không có dấu hiệu đáng tin cậy nào cho thấy các hoạt động của Iran có liên quan đến việc phát triển một thiết bị nổ hạt nhân sau năm 2009. Người phát ngôn của IAEA cho hay ban lãnh đạo tổ chức này đã xác nhận đóng lại vấn đề trên sau khi nhận được báo cáo vào tháng 12/2015.
IAEA cũng đồng thời từ chối xử lý trực tiếp cáo buộc của Thủ tướng Israel Netanyahu rằng Iran đang vi phạm thỏa thuận lịch sử được ký kết giữa Tehran với các cường quốc thế giới trong năm 2015. Một người phát ngôn của IAEA nói: "Theo thông lệ chuẩn của IAEA, cơ quan này đánh giá tất cả những thông tin liên quan tới cơ chế đảm bảo được trình lên. Tuy nhiên, IAEA không có thông lệ công khai thảo luận các vấn đề liên quan đến bất cứ thông tin nào như vậy".
Trước đó, ngày 30/4, Thủ tướng Israel Netanyahu tuyên bố Tehran đang bí mật phát triển một dự án hạt nhân quân sự có tên "Dự án Amad". Thủ tướng Netanyahu nhấn mạnh Israel có thể sẽ công bố "bằng chứng mới và thuyết phục" về việc Iran đang che giấu hoạt động vũ khí hạt nhân ngay cả sau khi ký kết JCPOA. Nhà lãnh đạo Israel còn cho phát một đoạn video mà ông nói là về một cơ sở của Iran, và nói thêm rằng Tehran đang tiếp tục mở rộng tầm bắn của các tên lửa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân. Bộ Ngoại giao Iran đã chỉ trích các cáo buộc của Thủ tướng Israel về tham vọng hạt nhân của Iran là vô nghĩa và dối trá.
Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh Nhà Trắng đang cân nhắc việc liệu có rút khỏi thỏa thuận hạt nhân JCPOA hay không. Tổng thống Trump từng nhiều lần lên tiếng chỉ trích và thậm chí gọi đây là thỏa thuận tồi tệ nhất trong lịch sử của Mỹ. Ông Trump đã cảnh báo sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran kể từ ngày 12/5 tới, nếu thỏa thuận này không được sửa đổi theo hướng cứng rắn hơn với Tehran.