.jpg)
Tàu khu trục HMS Dauntless (trái) của Hải quân Hoàng gia Anh và khinh hạm HNoMS Roald Amundsen của Hải quân Hoàng gia Na Uy neo tại căn cứ của Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản ở Yokosuka ngày 12/8/2025. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Theo New York Times ngày 6/9, Chính phủ Na Uy vừa ký thỏa thuận trị giá 13,5 tỷ USD với Anh để mua ít nhất năm tàu chiến thế hệ mới, đánh dấu thương vụ quân sự lớn nhất trong lịch sử nước này. Động thái được giới phân tích đánh giá là bước đi quan trọng trong nỗ lực của châu Âu nhằm tăng cường khả năng phòng thủ trước Nga và trong bối cảnh chính sách đối ngoại theo hướng biệt lập của Tổng thống Mỹ Donald Trump làm lung lay các liên minh truyền thống.
Các tàu chiến mới có chiều dài hơn 150 mét, có thể chở trực thăng tấn công, được trang bị hệ thống vũ khí hiện đại và công nghệ cảm biến Sonar chuyên dụng để phát hiện tàu ngầm, ngư lôi. Các tàu chiến này sẽ đồng bộ với hạm đội của hải quân Anh để thuận tiện cho huấn luyện, bảo dưỡng và sửa chữa. Tàu chiến đầu tiên dự kiến được bàn giao vào năm 2029.
“Thỏa thuận này sẽ giúp hải quân hai nước hoạt động như một, tạo nên hạm đội chung để bảo vệ sườn phía Bắc NATO và củng cố khả năng răn đe trước các hành động gây hấn của Nga”, Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey tuyên bố.
Na Uy hiện chỉ có 4 tàu chiến trong biên chế và ngày càng lo ngại về an ninh ở phía Bắc, nơi Nga duy trì nhiều tàu ngầm mang tên lửa hạt nhân gần biên giới Na Uy. “Mối đe dọa lớn nhất mà chúng tôi đối diện mỗi ngày là Nga”, chỉ huy hải quân Tor Ivar Strommen nhận định, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu sở hữu công nghệ hiện đại để duy trì lợi thế.
Đại sứ quán Nga tại Oslo đã chỉ trích động thái này, cho rằng việc NATO tăng cường chuẩn bị quân sự đe dọa an ninh quốc gia Nga, gây mất ổn định và làm gia tăng nguy cơ leo thang ở Bắc Cực.
Thỏa thuận cũng là chiến thắng lớn đối với Anh khi vượt qua các đối thủ Mỹ, Pháp và Đức để giành hợp đồng, đồng thời được kỳ vọng hỗ trợ 4.000 việc làm và hàng trăm doanh nghiệp trong nước.
Các chuyên gia nhận định việc lựa chọn Anh là hợp lý bởi cả hai nước đều là thành viên sáng lập NATO và chia sẻ lợi ích an ninh tại Bắc Cực. Giáo sư Njord Wegge của Đại học Quốc phòng Na Uy cho rằng trong bối cảnh Na Uy đơn độc ở phương Bắc, Anh trở thành đối tác tự nhiên và phù hợp nhất.