Phát hiện, xử lý 14 trường hợp vi phạm kiểm dịch, an toàn thực phẩm

Các đơn vị chức năng thuộc bộ đã thành lập 13 đoàn công tác làm việc với một số địa phương trọng điểm và kiểm tra đột xuất tại các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh nông nông, lâm, thủy sản và vật tư nông nghiệp trên cả nước.

Theo đó, các đoàn kiểm tra đã phát hiện và xử lý đối với 14 trường hợp: vi phạm kiểm dịch, an toàn thực phẩm đối với vận chuyển tiêu thụ thịt lợn tại Bắc Giang, Quảng Trị; sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, không đảm bảo an toàn thực phẩm (tôm hùm đất tại Quảng Ninh; xúc xích, lạp xưởng, trứng non gia cầm đông lạnh tại cửa khẩu Quốc tế Lào Cai); tôm hùm giống nhập lậu tại Thành phố Hồ Chí Minh; thức ăn chăn nuôi vi phạm chất lượng theo công bố trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Bộ đã tổ chức kiểm tra, xác minh việc đóng dấu kiểm dịch đối với lợn bệnh của Công ty cổ phần Chăn nuôi C.P. Việt Nam, bước đầu xác định nguyên nhân, gửi hồ sơ và đề nghị cơ quan điều tra (Bộ Công an) điều tra, xử lý theo thẩm quyền. Đồng thời, đang triển khai xác minh đơn tố cáo hàng giả về “giả mạo mã số đăng ký lưu hành” đối với sản phẩm thức ăn bổ sung cho thủy sản để xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Qua đợt cao điểm, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng cho biết, còn nhiều khó khăn trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Một số tổ chức, cá nhân sử dụng các thủ đoạn tránh né các cơ quan kiểm tra kiểm soát chất lượng, tiêu chuẩn an toàn và các quy định khác của pháp luật, đặc biệt trong lĩnh vực nông sản, thực phẩm để kiếm lợi nhuận bất chính từ việc buôn lậu, sản xuất hàng giả, kém chất lượng. Vẫn còn tình trạng lạm dụng hóa chất, chất kháng sinh, chất cấm tồn tại trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, đặc biệt trong chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán.

Địa bàn quản lý rộng, sản xuất nhỏ lẻ, phân tán; ý thức của người dân về việc tuân thủ pháp luật trong việc buôn bán, vận chuyển động vật, sản phẩm động vật qua biên giới còn nhiều hạn chế, tình trạng vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật qua biên giới ngày càng phức tạp, các đối tượng buôn lậu có nhiều hình thức che giấu với thủ đoạn tinh vi để vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật qua các cửa khẩu, lối mở. Do đó gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong công tác kiểm tra, kiểm soát, phát hiện, xử lý vi phạm;

Lực lượng thực thi công vụ trong kiểm soát, kiểm tra, giám sát sản xuất, kinh doanh, chế biến nông lâm thủy sản và vật tư nông nghiệp tại cơ sở còn mỏng, thiếu; năng lực, trình độ chuyên môn, kiến thức nghiệp vụ và kinh nghiệm còn hạn chế so với khối lượng và tính chất công việc;

Trong khi đó, ý thức, hiểu biết pháp luật của một bộ phận người dân còn thấp, đặc biệt với bà con dân tộc thiểu số, người dân vùng biên giới dễ bị lợi dụng, tiếp tay cho các đối tượng thực hiện hành vi buôn lậu.

Kiểm tra của các lực lượng chức năng và các địa phương trong thời gian qua vẫn phát hiện các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, bao gồm: buôn bán, vận chuyển trái phép hàng cấm, hàng lậu; sản xuất sản phẩm không phù hợp với tiêu chuẩn đã công bố;  làm giả con dấu, giả mạo mã số đăng ký lưu hành của cơ quan chức năng trong hồ sơ, tài liệu; vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh; sản xuất kinh doanh vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, bộ đang tiếp tục phối hợp với Bộ Y tế đề xuất sửa Luật An toàn thực phẩm và Nghị định số 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm, theo hướng: phân loại sản phẩm, hàng hóa thực phẩm theo mức độ nguy cơ (thấp, trung bình, cao) để thiết lập các biện pháp quản lý (tiền kiểm, hậu kiểm) phù hợp; thống nhất về phân cấp, phân quyền và thực hiện các thủ tục hành chính ở cấp cơ sở; tăng cường quản lý, hậu kiểm các sản phẩm có nguy cơ cao về an toàn thực phẩm và chống gian lận thương mại, chống hàng giả. 

Bộ sẽ ban hành các thông tư triển khai 2 nghị định: Nghị định số 136/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 quy định phân quyền, phân cấp quản lý nhà nước trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường và Nghị định số 131/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 quy định phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường. Đây sẽ là cơ sở, căn cứ cho chính quyền địa phương chủ động, sát dân, sát doanh nghiệp triển khai các nhiệm vụ quản lý nhà nước nói chung và hiệu lực hiệu quả trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ lĩnh vực Nông nghiệp và Môi trường nói riêng.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục chỉ đạo, rà soát để hoàn thiện các quy định kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh trong toàn bộ chuỗi sản xuất theo từng nhóm ngành hàng, từ kiểm soát chất lượng vật tư nông nghiệp đầu vào, cây/con giống, kiểm soát trong từng công đoạn từ sản xuất, chế biến, bảo quản, lưu thông, phân phối.
Cụ thể, đối với chất lượng vật tư nông nghiệp: rà soát, chấn chỉnh việc cấp phép nhập khẩu, cấp phép lưu hành đối với phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, hóa chất xử lý cải tạo môi trường; xây dựng và ban hành các quy trình canh tác sử dụng vật tư nông nghiệp đảm bảo an toàn thực phẩm, thân thiện môi trường.

Đối với chuỗi sản xuất sản phẩm thực vật: rà soát, chấn chỉnh việc quản lý cấp mã số vùng trồng, cơ sở bao gói đảm bảo truy xuất nguồn gốc; xây dựng quy trình kiểm soát an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh theo toàn chuỗi với một số sản phẩm chủ lực như sầu riêng, mít.

Đối với chuỗi sản xuất sản phẩm động vật, thủy sản: rà soát, chấn chỉnh quy trình kiểm soát vệ sinh thú y, kiểm dịch động vật; quy trình cấp xác nhận SC, CC với thủy sản khai thác; quy trình kiểm soát động vật và sản phẩm động vật nhập khẩu nhằm kiểm soát, phát hiện, ngăn chặn, xử lý hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép trâu, bò, lợn, gia cầm, động vật, thủy sản từ nước ngoài vào Việt Nam.

Đồng thời, tà soát, kiểm tra, chấn chỉnh các hoạt động chứng nhận hợp quy, kiểm nghiệm an toàn thực phẩm phục vụ quản lý nhà nước đảm bảo tính khách quan, minh bạch và tin cậy.

Bộ đẩy mạnh phân cấp, phân quyền từ trung ương xuống địa phương (cấp tỉnh) đi đôi hướng dẫn, kiểm tra công tác phân cấp, phân quyền, đáp ứng nguồn lực đảm bảo kiểm soát nguồn gốc, chất lượng trọng sản xuất, chế biến, kinh doanh, xuất nhập khẩu sản phẩm nông sản, vật tư nông nghiệp được kiểm soát từ gốc.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động kiểm tra việc thực thi công vụ, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm, đặc biệt đối với các cán bộ, công chức, viên chức có biểu hiện suy thoái, tiêu cực, tiếp tay cho đối tượng vi phạm pháp luật với phương châm “xử lý một vụ, cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực”, “không có vùng cấm, không ngoại lệ”;

Bộ tiếp tục tăng cường kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm về lâm sản, thủy sản, sản xuất, buôn bán giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật giả; đồng thời, kiểm soát việc dùng chất kích thích tăng trưởng đối với mặt hàng hoa quả, việc sử dụng hóa chất quá mức nhằm tằng trọng, chống mất nước sau khi rã đông để gian dối về khối lượng, giảm chất lượng.