Năm 2024, tròn 20 năm kể từ ngày Đảng và Nhà nước đồng ý chọn tháng 3 hàng năm là Tháng Thanh niên. Với ý nghĩa đó, Tháng Thanh niên năm nay gắn với hoạt động tình nguyện - một phong trào có ý nghĩa sâu sắc bởi khích lệ thanh niên, đoàn viên cả nước cống hiến sức trẻ vì cộng đồng. Đồng chí Nguyễn Minh Triết, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam đã trả lời phỏng vấn của báo Tin tức về những giải pháp để Tháng Thanh niên tình nguyện thực sự có ý nghĩa, hiệu quả.

Xin đồng chí cho biết, trong hành trình 20 năm kể từ ngày  Đảng, Nhà nước đồng ý chọn tháng 3 hàng năm là Tháng Thanh niên (3/2004-3/2024), tổ chức Đoàn các cấp đã có những nỗ lực gì để Tháng Thanh niên thu hút được sự tham gia  của các bạn trẻ, tạo ra những ảnh hưởng tích cực trong cộng đồng?

Có thể nói, trong suốt 20 năm qua, Trung ương Đoàn và tổ chức Đoàn các cấp đã chủ động, kiên trì tổ chức nhiều  hoạt động ý nghĩa với nội dung, hình thức đa dạng. Nhờ có  sự đổi mới qua từng năm, phù hợp với yêu cầu thực tiễn, Tháng Thanh niên đã thu hút hàng trăm triệu lượt đoàn viên, thanh niên tham gia, hưởng ứng.  

Mỗi năm, có hàng trăm ngàn công trình, phần việc thanh niên đã thực hiện, góp phần giải quyết được nhiều vấn đề khó, lĩnh vực mới tại mỗi địa phương, đặc biệt là ở những vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa.  Đến nay, Tháng Thanh niên được coi là một phương thức tốt, hiệu quả trong chỉ đạo công tác Đoàn, là hình thức hiệu triệu đoàn viên của nhiều khối đối tượng tham gia, tạo nên phong trào rộng khắp cả nước với nhiều dấu ấn được xã hội ghi nhận. 

Mỗi năm, tới dịp Tháng Thanh niên, các cấp bộ Đoàn đã sáng tạo, linh hoạt, đổi mới và đa dạng hình thức tổ chức hoạt động. Tận dụng không gian mạng, các cấp bộ Đoàn đã có nhiều ấn phẩm tuyên truyền hiện đại, phù hợp thị hiếu, cung cấp các thông tin hữu ích để đoàn viên thanh niên hiểu về các hoạt động được triển khai trong Tháng Thanh niên. Cùng với đó, thường xuyên tổ chức các đợt hoạt động cao  điểm, qua đó đã thu hút đông đảo đoàn viên thanh niên hưởng ứng, tham gia các hoạt động trong Tháng Thanh niên.

Năm 2024 kỷ niệm 10 năm chẵn  phong trào “Năm thanh niên  tình nguyện”. 10 năm qua phong trào này đã thực sự tạo được điểm nhấn trong lòng tuổi trẻ và Nhân dân. Đồng chí đánh giá về ý nghĩa, hiệu quả của phong trào trong  hành trình 10 năm qua?

Phong trào Thanh niên tình nguyện là phong trào chủ lực của tổ chức Đoàn các cấp. Phong trào được triển khai đã cổ vũ và phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện của thanh niên trên khắp cả nước.  

Nhìn lại chặng đường 10 năm qua, có thể khẳng định các hoạt động tình nguyện đã khắc họa đậm nét những dấu ấn của tuổi trẻ với những kết quả tích cực và nhiều ý nghĩa sâu sắc, được Đảng và Nhà nước ta ghi nhận, được toàn xã hội đánh giá cao. 

Các phong trào, hoạt động tình nguyện đã góp phần thực hiện có hiệu quả các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và đất nước, góp phần nâng cao dân trí, xây dựng đời sống văn hoá mới ở cơ sở, xoá đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, đảm bảo an sinh xã hội, chăm sóc sức khỏe cộng đồng, thu hút đông đảo thanh thiếu nhi và nhân dân tham gia giải quyết những việc mới, việc khó tại các địa phương, đơn vị. 

Có thể nói, phong trào tình nguyện đã góp phần nâng cao uy tín của tổ chức Đoàn - Hội các cấp. Chính bởi những ý nghĩa và những giá trị mang lại mà các hoạt động tình nguyện không chỉ thu hút đông đảo thanh niên tham gia mà còn dành được sự quan tâm, ủng hộ và hưởng ứng tham gia của người dân, của các tổ chức, đơn vị. 

Bên cạnh đó, các hoạt động tình nguyện đã tạo môi trường cho đoàn viên, thanh niên tham gia được rèn luyện, cống hiến và trưởng thành; qua đó, góp phần hình thành lớp thanh niên sống đẹp, có bản lĩnh, trí tuệ, sức khỏe, kỹ năng thực hành xã hội...  

Những năm qua, nhiều đoàn viên, hội viên, thanh niên, cán bộ Đoàn - Hội - Đội đã trưởng thành từ những mặt trận tình nguyện. Hàng nghìn Đảng viên trẻ và hàng chục nghìn đoàn viên, hội viên đã được kết nạp ngay trong các chương trình, hoạt động tình nguyện, sau quá trình rèn luyện, phấn đấu trước đó, cũng như hăng hái tham gia các hoạt động tình nguyện.

Trên tinh thần đó, Tháng Thanh niên 2024 có gì mới  so với các năm trước? Đặc biệt, những chương trình hướng về cộng đồng là gì, thưa đồng chí?  

Tinh thần đổi mới thể hiện ở chỗ, các hình thức tổ chức hoạt động đã được đa dạng hóa, chọn những vấn đề mới, vấn đề khó tại các địa phương để tập trung giải quyết.  Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã lựa chọn chủ đề Tháng  Thanh niên năm nay là "Thanh niên xung kích, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng" để thống nhất với chủ đề công tác năm.  

Hành trình Tháng Thanh niên 2024 có sự định hướng xuyên suốt các hoạt động tình nguyện cho thanh niên cả trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, Trung ương Đoàn đã tiếp tục định hướng, hướng dẫn việc triển khai hoạt động tình nguyện trực tuyến; xây dựng và vận hành Cổng thông tin tình nguyện quốc gia, tăng cường ứng dụng chuyển đổi số trong kết nối, điều phối, quản lý các hoạt động tình nguyện và thanh niên tham gia hoạt động tình nguyện. 

Năm 2024 là năm có nhiều ngày lễ lớn của tổ chức Đoàn và đất nước, như kỷ niệm 110 năm ngày sinh Anh hùng Lý Tự Trọng; kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên  Phủ…, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã xác định, Tháng Thanh niên là điểm khởi đầu đợt sinh hoạt chính trị trong toàn Đoàn với chủ đề "Sáng mãi con đường cách mạng của thanh niên", kéo dài từ tháng 3 đến tháng 10/2024. Chương trình sẽ tập trung giáo dục truyền thống của tổ chức Đoàn, giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên.

Đồng thời, nhiều hoạt động lớn được tổ chức để kỷ niệm 20 năm Tháng Thanh niên, ví dụ như tổ chức tọa đàm nhằm chia sẻ câu chuyện, thông điệp, bài học và giải  pháp tổ chức Tháng Thanh niên. Năm nay cũng là thời  điểm tròn 10 năm Ban Bí thư Trung ương Đảng chọn năm 2014 là Năm Thanh niên tình nguyện. Một đợt  tình nguyện cao điểm đã được tổ chức trong toàn Đoàn. Theo đó, Trung ương Đoàn phát động triển khai hoạt động tình nguyện trực tuyến trên quy mô toàn quốc; lựa  chọn triển khai công trình thanh niên cấp toàn quốc… 

Một số hoạt động, tạo dấu ấn trong cả nước được tổ chức đồng loạt ở cấp Trung ương, như "Ngày Chủ nhật xanh" và "Tình nguyện chung tay xây dựng nông thôn mới", "Ngày cao điểm tình nguyện xây dựng đô thị văn minh"… Các hoạt động này được triển khai thực chất, thu hút sự tham gia tích cực và có trách  nhiệm của đông đảo đoàn viên, thanh thiếu nhi, phù hợp với đặc điểm, điều kiện của từng địa phương, đơn vị. Địa bàn trọng tâm là những khu vực khó khăn, vùng sâu,  vùng xa, biên giới, hải đảo, đặc biệt là các làng thanh niên lập nghiệp, đảo thanh niên; 63 thôn, bản, ấp, khó khăn xây dựng nông thôn mới; các địa bàn có 14 dân tộc thiểu số quy  mô dân số dưới 10.000 người sinh sống.

Đồng chí có nói tới việc tăng cường ứng dụng chuyển đổi  số trong kết nối, điều phối, quản lý các hoạt động tình nguyện. Vậy chuyển đổi số mạnh mẽ có thể giúp công tác tình nguyện hiệu quả như thế nào so với trước đây, thưa đồng chí?

Thanh niên luôn là lực lượng đảm nhận sứ mệnh quan trọng trong mỗi giai đoạn lịch sử của dân tộc. Trong chuyển đối số quốc gia cũng vậy. Chuyển đổi số là một xu hướng tất yếu khách quan diễn ra trên mọi mặt của đời sống xã hội. Sứ mệnh của thanh niên là đi đầu, nòng cốt trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia, góp phần đưa đất nước trở thành quốc gia phát triển. 

Chuyển đổi số đã và đang mang lại nhiều lợi ích cho các hoạt động tình nguyện. Thanh niên có lợi thế là thích ứng nhanh với xu thế, tận dụng được công nghệ số. Nhiều mô hình sáng tạo, cách làm hay gắn với chuyển đổi số đã được các đoàn viên, thanh niên phát hiện, áp  dụng hiệu quả vào phong trào tình nguyện, mang lại hiệu quả thiết thực cho xã hội. Nhiều sáng kiến không chỉ giúp tăng hiệu quả công việc, mà còn giúp tiết kiệm cho ngân sách nhà nước. Có thể thấy những dấu ấn rõ nét của tuổi trẻ qua việc ứng dụng các công nghệ số trong giới thiệu, quảng bá di tích lịch sử văn hóa, giới thiệu sản phẩm do thanh niên sản  xuất... 

Đặc biệt, Đoàn thanh niên các cấp đã thể hiện vai trò nòng cốt trong các Tổ công nghệ số cộng đồng tại các thôn, bản, tổ dân phố, khóm, ấp dân cư..., đóng góp tích cực vào công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

Năm 2024 là một năm có rất nhiều dấu mốc quan  trọng, đặc biệt. Xuyên suốt hành trình năm nay, đó là sự định hướng và kết nối các hoạt động tình nguyện cho thanh niên trên khắp cả trong và ngoài nước, đặc biệt là trên không gian  mạng. Bên cạnh đó sẽ tiếp tục định hướng, hướng dẫn việc triển khai hoạt động tình nguyện trực tuyến; xây dựng và vận hành Cổng thông tin tình nguyện quốc gia, tăng cường  ứng dụng chuyển đổi số trong kết nối, điều phối, quản lý  các hoạt động tình nguyện và thanh niên tham gia hoạt động tình nguyện.

Trân trọng cảm ơn đồng chí!

Thực hiện: Lê Vân - Phương Mai/Báo Tin tức
Trình bày: Phương Mai
Ảnh: Tổng hợp

26/03/2024 06:00