Dây chuyền chế biến tôm xuất khẩu tại nhà máy của Công ty Cổ phần thủy sản Minh Phú Hậu Giang. Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN.
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2021, xuất khẩu tôm sang EU chiếm tỷ trọng cao nhất với 52,5% tổng kim ngạch thủy sản sang thị trường này. Theo đó, trong số 486 triệu USD thì riêng thị trường EU đạt 256 triệu USD, tăng 27% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tương tự, xuất khẩu mực, bạch tuộc, nghêu, cá ngừ và các loại cá biển khác sang thị trường EU trong nửa đầu năm mang lại kim ngạch khả quan hơn nhiều so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó mực tăng 56%, đạt gần 21 triệu USD, bạch tuộc tăng 33%, đạt 5,5 triệu USD. Xuất khẩu nghêu sang EU tăng mạnh 45%, đạt 33 triệu USD, đây cũng là mặt hàng quan trọng xuất khẩu sang EU, chiếm 7%.
Xuất khẩu cá ngừ cũng tăng mạnh tới 31% với kim ngạch trên 74 triệu USD, chiếm trên 15%. Các loại cá biển khác chỉ chiếm 7% với khoảng 33 triệu USD, tăng 21%. Trong đó chủ yếu là cá tuyết với gần 5 triệu USD là sản phẩm gia công từ nguyên liệu nhập khẩu từ nước khác. Các sản phẩm khác từ cá biển gồm surimi (tăng gấp đôi lên 4 triệu USD), cá cờ… Nguồn nguyên liệu cá biển hạn chế, cùng với quy định chứng nhận, xác nhận nguyên liệu khai thác theo quy định IUU của EU càng khiến cho các loại cá biển khó xuất khẩu sang EU.
Riêng cá tra vẫn giảm 18% so với cùng kỳ, đạt gần 58 triệu USD, chiếm chưa tới 12% xuất khẩu thuỷ sản sang EU. Xuất khẩu cua, ghẹ và giáp xác khác sang EU cũng giảm một nửa xuống còn dưới 2,5 triệu USD, chủ yếu là xuất khẩu ghẹ giảm 44%.
Theo đánh giá của VASEP, EU hiện là thị trường xuất khẩu thủy sản lớn thứ 4 của Việt Nam, sau Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, chiếm tỷ trọng trên 11%. Trong đó, những thị trường chi phối trong khối này là Hà Lan, Đức, Bỉ, Italy là những thị trường chính tiêu thụ tôm và cá ngừ của Việt Nam.
Nhìn chung, kinh tế các nước EU đang hồi phục nhờ những chuyển biến tích cực sau chương trình tiêm phòng vắc xin chống COVID-19 và các gói hỗ trợ sau COVID-19. Nhu cầu nhập khẩu thủy sản từ thị trường EU bắt đầu tăng mạnh từ tháng 3/2021 và dự báo sẽ tiếp tục khởi sắc trong nửa cuối năm.
Theo VASEP, Việt Nam có thể nắm bắt được cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này nếu nhanh chóng kiểm soát được dịch COVID-19 đang bùng phát ở TP Hồ Chí Minh và một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long.
Tuy nhiên, hiện nay vùng nuôi trồng, chế biến thủy sản lớn nhất của Việt Nam tại Đồng bằng sông Cửu Long đang phải đối mặt với những diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19, ảnh hưởng ít nhiều tới hoạt động xuất khẩu.
Cùng với đó, vấn đề thẻ vàng IUU, VASEP nhận định xuất khẩu thủy sản sang EU nửa cuối năm không thể duy trì tăng trưởng như nửa đầu năm. Theo ước tính của VASEP, thủy sản sang EU nửa cuối năm chỉ đạt khoảng 600 triệu USD, tăng 8% so với cùng kỳ, đưa kết quả xuất khẩu cả năm 2021 lên 1,087 tỷ USD, tăng 13% so với năm 2020.