Các nhà khoa học thuộc Bộ môn Hóa dược, Khoa Công nghệ Hóa dược, Trường Đại học Dược Hà Nội trong phòng thí nghiệm. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN
Phát biểu tại hội thảo, Tổng Thư ký Liên hiệp hội Nguyễn Quyết Chiến nhấn mạnh, trí thức trẻ là lực lượng quan trọng, giàu nhiệt huyết, có khả năng thích ứng nhanh với yêu cầu của hội nhập và chuyển đổi số. Đây chính là nguồn lực nòng cốt để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, góp phần vào sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.
Nhằm triển khai hiệu quả Nghị quyết 45-NQ/TW ngày 24/11/2023 Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ trí thức đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững trong giai đoạn mới, Liên hiệp hội Việt Nam đã ban hành các chương trình hành động và kế hoạch cụ thể, thể hiện rõ quyết tâm chính trị và sự chủ động trong việc phát huy vai trò đội ngũ trí thức, đặc biệt là trí thức trẻ.
Thực tế cho thấy việc thu hút, tập hợp trí thức trẻ tham gia vào các hoạt động của hệ thống Liên hiệp hội vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc, từ cơ chế, chính sách đến môi trường hoạt động và phương thức tiếp cận phù hợp. Tỷ lệ trí thức trẻ trong các hội thành viên và tổ chức trực thuộc chưa cao, nội dung và hình thức hoạt động chưa đủ sức hấp dẫn. Hội thảo lần này là dịp để cùng đánh giá thực trạng, chia sẻ mô hình hay, đề xuất giải pháp cụ thể, sáng tạo, qua đó tạo môi trường thuận lợi, xây dựng không gian kết nối hiệu quả nhằm phát huy mạnh mẽ vai trò của đội ngũ trí thức trẻ trong tiến trình phát triển đất nước.
Theo Tiến sỹ Lê Công Lương, Phó Tổng Thư ký Liên hiệp hội, trong bối cảnh đất nước đang có những chuyển biến mạnh mẽ về tổ chức bộ máy, mục tiêu phát triển và định hướng chiến lược đến năm 2045, vai trò của đội ngũ trí thức trẻ ngày càng trở nên quan trọng. Đây là lực lượng được đào tạo bài bản, tiếp cận nhanh với tri thức mới, có tiềm năng sáng tạo lớn và khả năng thích ứng cao với các yêu cầu của thời đại số.
Mặc dù số lượng người học đại học và số tiến sỹ trong những năm qua tăng nhanh nhưng tốc độ tăng của đội ngũ nghiên cứu, phát triển còn thấp, chưa tương xứng với yêu cầu phát triển khoa học và công nghệ. Một trong những thách thức lớn là chất lượng đào tạo chưa đồng đều, nhiều sinh viên tốt nghiệp còn thiếu kỹ năng thực tiễn, doanh nghiệp phải đào tạo lại. Để phát huy vai trò của trí thức trẻ cần xây dựng cơ chế thu hút phù hợp, đầu tư cho môi trường học thuật, đổi mới phương thức tập hợp và khuyến khích trí thức trẻ tham gia sâu vào các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và đóng góp cho sự phát triển đất nước.
Theo bà Hà Hoàng Yến, Phó Giám đốc Quỹ Hỗ trợ sáng tạo kỹ thuật Việt Nam, việc thu hút trí thức trẻ tham gia vào các hoạt động khoa học và công nghệ là yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện nay. Để đạt hiệu quả, cần chú trọng đổi mới nội dung và phương thức hoạt động nhằm tạo môi trường sáng tạo, hấp dẫn đối với lớp trí thức trẻ; cần có thêm nhiều giải pháp cụ thể để gia tăng sự tham gia thực chất của đội ngũ trí thức trẻ. Việc thiết kế các hoạt động phù hợp với nhu cầu, thế mạnh và xu hướng đổi mới sáng tạo của giới trẻ, đồng thời tăng cường truyền thông, kết nối với doanh nghiệp và cơ sở đào tạo là những hướng đi cần thiết.
Tại hội thảo, các đại biểu đề xuất cần tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức hoạt động để tạo môi trường thuận lợi, hấp dẫn trí thức trẻ tham gia sâu vào các phong trào sáng tạo khoa học - công nghệ, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; cần có cơ chế phối hợp giữa các hội thành viên, đơn vị trực thuộc và tổ chức ngoài công lập để mở rộng không gian hoạt động cho trí thức trẻ. Một số giải pháp cụ thể được nêu ra như: tăng cường tổ chức các diễn đàn, giải thưởng, câu lạc bộ trí thức trẻ; kết nối trí thức doanh nhân và đẩy mạnh công tác thanh niên trong hệ thống Liên hiệp hội nhằm tạo lực hút bền vững đối với lớp trí thức kế cận...