Trang trại gió ngoài khơi bờ biển Redcar, Anh. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo tờ The Guardian ngày 18/10, tổ chức phi lợi nhuận Energy Local đã phát triển mô hình cho phép các hộ gia đình hợp tác với dự án năng lượng tái tạo gần nơi sinh sống - như điện gió, điện mặt trời hoặc thủy điện - để mua điện với mức giá ưu đãi hơn so với biểu giá thông thường.
Energy Local được thành lập năm 2016 bởi tiến sĩ Mary Gillie, sau khi bà nhận thấy nhu cầu của cộng đồng tại Ashton Hayes (Cheshire) muốn sử dụng năng lượng mặt trời do chính họ sản xuất. Sự ra đời của công tơ điện thông minh đã mở đường cho giải pháp này, khi kết nối mức tiêu thụ điện với sản lượng năng lượng tái tạo tại địa phương.
Theo mô hình này, các hộ gia đình cùng dự án tái tạo thành lập “câu lạc bộ năng lượng”. Giá điện được thỏa thuận ở mức cao hơn so với khi nhà sản xuất bán cho các công ty phân phối lớn, nhưng vẫn thấp hơn biểu giá mà người dân thường phải trả.
Tại Bridport (hạt Dorset), một nông dân đã lắp đặt tuabin gió trên cánh đồng, cho phép thành lập câu lạc bộ năng lượng vào năm 2021. Gần 60 hộ gia đình tham gia và tiết kiệm trung bình từ 10% đến 25% hóa đơn. Người dân cũng thay đổi thói quen, sử dụng điện nhiều hơn vào những ngày gió mạnh để tận dụng nguồn năng lượng sẵn có.
Ở Brixton (Nam London), các tấm pin mặt trời trên mái nhà xã hội Roupell Park - được lắp đặt từ năm 2013 nhờ vốn góp cộng đồng - đã được tận dụng hiệu quả hơn nhờ Energy Local. Khoảng 18 hộ gia đình hiện trực tiếp sử dụng điện từ dự án này và ghi nhận hóa đơn giảm đáng kể.
Mục tiêu của Energy Local không chỉ dừng lại ở tiết kiệm chi phí, mà còn là thay đổi thói quen tiêu thụ. Người tham gia được khuyến khích vận hành máy giặt, máy rửa bát hay các thiết bị tiêu tốn năng lượng vào những thời điểm điện tái tạo dồi dào - như buổi trưa nắng gắt hay khi gió thổi mạnh.
Điều này vừa giúp tận dụng tối đa nguồn năng lượng sạch, vừa giảm áp lực cho lưới điện quốc gia trong giờ cao điểm từ 16h đến 20h.
Hiện có 36 câu lạc bộ năng lượng hoạt động trên khắp Vương quốc Anh, từ Scotland đến Devon và Dorset. Dù mang lại lợi ích kinh tế và môi trường rõ rệt, các chuyên gia cho rằng mô hình này không thể thay thế hoàn toàn hệ thống điện quốc gia, bởi chi phí duy trì và nâng cấp hạ tầng vẫn rất lớn.
Tuy nhiên, với khả năng kết nối người dân với nguồn điện tái tạo địa phương, sáng kiến này được xem là một bước tiến quan trọng hướng tới hệ thống năng lượng công bằng, bền vững và ít phát thải hơn.