Hãng tin AP đã điều tra và phân tích 10 cuộc tấn công trên khắp Dải Gaza từ tháng 10 đến tháng 12/2023 khiến trên 500 người thiệt mạng. Điều tra cho thấy gần như mọi gia đình người Palestine đều phải chịu nhiều mất mát đau buồn. Nhưng nhiều gia đình đã bị xóa sổ, đặc biệt là trong những tháng đầu của cuộc chiến.
AP đã xác định vị trí địa lý và phân tích các cuộc tấn công; tham khảo ý kiến của các nhà điều tra về vũ khí, các nhà phân tích dữ liệu mở và các chuyên gia pháp lý; tham khảo dữ liệu của Airwars (một cơ quan giám sát xung đột tại Anh).
Ông Rashid Khalidi, một nhà sử học người Mỹ gốc Palestine tại Đại học Columbia, cho biết cuộc chiến này thậm chí còn nguy hiểm hơn cả cuộc di dời khỏi Israel vào năm 1948, khi 20.000 người thiệt mạng trong sự kiện Nakbah (nghĩa là thảm họa). Ông Khalidi nói: “Tôi nghĩ không có điều gì như thế này đã xảy ra trong lịch sử Palestine hiện đại”.
Gia đình Al-Agha: 31 người thiệt mạng
Vào ngày 11/10/2023, một cuộc không kích đã san bằng nhà của ông Amin al-Agha ở phía Tây thành phố Khan Younis. Người đàn ông 61 tuổi này đang ngủ ở tầng một của tòa nhà hai tầng cùng vợ và ba con trai. Tầng trên cùng là nhà của con trai ông là Muhannad al-Agha 30 tuổi, vợ là Hind và hai con gái là Talin 2 tuổi và Asil 1 tuổi. Cuộc không kích đã giết chết 11 người trong gia đình, trong đó có hai anh em họ ở tòa nhà liền kề.
“Đây không còn là một ngôi nhà nữa. Đó là một đống cát”, Jaser al-Agha, một người anh họ đến hiện trường ngay sau cuộc tấn công, cho biết.
Đầu ngày 14/10/2023, một quả bom của Israel đã tấn công nhà của Khamis al-Agha, nhân viên của một tổ chức từ thiện có liên quan Hamas. Tòa nhà ba tầng này ở trung tâm Khan Younis bị biến thành đống đổ nát. Trong số những người thiệt mạng có Khamis al-Agha 38 tuổi, vợ anh là Nisreen, hai con trai 11 và 13 tuổi, hai con gái 8 và 6 tuổi, em trai và con trai 9 tuổi, một người em họ và con trai. Chỉ có vợ của người anh trai còn sống sót.
Vào ngày 14/11/2023, ngôi nhà ba tầng ở phía Tây Khan Younis của Awni al-Agha, người anh họ thứ hai của Khamis, bị tấn công. Ông Brian Castner, nhà điều tra vũ khí của Tổ chức Ân xá Quốc tế, cho rằng thiệt hại cho thấy đây cũng là một cuộc không kích.
Cuộc tấn công đã giết chết vợ của Awni al-Agha là bà Samia 64 tuổi; 4 người con trai của ông từ 42 đến 26 tuổi, con gái Ramah 41 tuổi, chồng và hai con trai 18 và 16 tuổi. Ông Awni al-Agha, một quan chức làm trong ngành giáo dục, đã sống sót vì ông đã thức dậy để cầu nguyện lúc bình minh. Ba tháng sau, vào tháng 2, ông Awni al-Agha qua đời ở tuổi 69, rất có thể là do quá đau buồn.
Bà Emily Tripp, Giám đốc Airwars, cho biết các nhà điều tra đã gặp khó khăn với các vụ cả gia đình nhiều thế hệ thiệt mạng. Bà nói: “Đôi khi chúng tôi phải tạo ra cây phả hệ để hiểu được tác hại với dân thường”.
Gia đình Abu Naja: 20 người thiệt mạng
Máy bay Israel tấn công nhà của các gia đình Abu Naja và Madi ở miền Nam Rafah vào ngày 17/10/2023. 20 thành viên của gia đình Abu Naja thiệt mạng ngay lập tức, trong đó có hai phụ nữ đang mang thai và 8 trẻ em. Các cuộc không kích đã giết chết bà cụ 78 tuổi, cháu gái và các con của bà. Airwars cho biết một trong những người đàn ông thiệt mạng được xác định trên Facebook là một tay súng Hamas. Vợ và con gái 2 tuổi cùng em gái đang mang thai của người này đã thiệt mạng.
Giết một tay súng không tham gia chiến sự và ở nơi đông dân thường bị coi là vi phạm luật chiến tranh.
Gia đình Tarzai và Souri: 20 người thiệt mạng
Một cuộc không kích của Israel đã phá hủy một nhà thờ ở Thành phố Gaza, nơi hàng trăm người phải di dời đang trú ẩn. Cuộc tấn công ngày 19/10/2023 đã giết chết 20 thành viên của gia đình Tarzai và Souri vốn có người kết hôn với nhau, trong đó có ít nhất 7 trẻ em thiệt mạng. Hai gia đình này thuộc cộng đồng Cơ đốc giáo đang suy giảm số lượng ở Gaza. Ramez al-Souri mất cả ba người con và vợ.
Quân đội Israel cho biết họ đã tấn công một trung tâm chỉ huy và kiểm soát của Hamas, cáo buộc nhóm này trà trộn vào dân thường. Họ thừa nhận rằng một bức tường nhà thờ đã bị hư hỏng.
Tổ chức Ân xá đã tới hiện trường và phân tích các video, trong đó có một video đã được quân đội Israel đăng và xóa. Sau đó, họ kết luận đây là một cuộc không kích.
Trại tị nạn Jabalia: trên 130 người thiệt mạng
Vụ đánh bom ngày 31/10/2023 của Israel là một trong những vụ đẫm máu nhất trong cuộc chiến ở Gaza. Trại tị nạn Jabalia là một trong những khu vực đông dân nhất ở Gaza và đã bị tấn công nhiều lần kể từ ngày 7/10/2023. Con số thực sự vẫn chưa rõ vì nhiều người vẫn còn dưới đống đổ nát.
Airwars nêu tên 112 thường dân thiệt mạng thuộc 11 gia đình, trong đó có 69 trẻ em và 22 phụ nữ. Họ bao gồm ít nhất 47 thành viên của gia đình Okasha và Abou al-Qoumsan. AP xác định thêm 17 người nữa thuộc gia đình al-Qoumsan. Gia đình này có các chú, cha và con cái đã chết.
Những quả bom đã để lại một số hố bom trên một khu vực trải dài hơn 100 mét. Một số tòa nhà bị sập. Ông Cobb-Smith nói: “Đây là những hố bom lớn nhất mà chúng tôi từng thấy trong 20 năm qua”.
Israel cho biết họ tấn công một trung tâm chỉ huy và kiểm soát của Hamas và một chỉ huy tiểu đoàn Hamas bên trong, người là thành viên cấp cao nhất của nhóm bị tiêu diệt cho đến lúc đó.
Gia đình Doghmush: 44 người thiệt mạng
Một cuộc tấn công vào một nhà thờ Hồi giáo ở khu Sabra của Thành phố Gaza xảy ra vào đầu giờ tối ngày 15/11/2023, giết chết ít nhất 44 người trong gia đình Doghmush, bao gồm cả người đứng đầu gia đình, một đứa trẻ 9 tuổi, các lãnh đạo cộng đồng và hai người họ hàng là phụ nữ trong một tòa nhà liền kề.
Thiệt hại dường như chỉ xảy ra ở các tầng trên cùng của nhà thờ Hồi giáo. Ông Chris Cobb-Smith, cựu thanh tra vũ khí của Liên hợp quốc, cho biết không có dấu hiệu thiệt hại đáng kể nào gần đó, cho thấy nhà thờ Hồi giáo này có thể đã bị tấn công trực tiếp bằng đạn cỡ nhỏ từ trên không.
Nhà thờ Hồi giáo này được gia đình Doghmush xây dựng và làm chủ. Ragab Doghmush, người có em trai 21 tuổi thiệt mạng, cho biết nhà thờ Hồi giáo không có liên kết với Hamas và gia đình họ không cho phép bất kỳ hoạt động nào của các tay súng trong khu vực. Mối thù giữa gia đình Doghmush và Hamas bắt nguồn từ việc Hamas giành quyền lực vào năm 2007 đã khiến phần lớn khu vực này nằm ngoài tầm với của các tay súng Hamas.
Gia đình Salem: 173 người thiệt mạng
Các cuộc không kích của Israel đã phá hủy hai nơi trú ẩn riêng của gia đình Salem vào ngày 11 và 19/12/2023. Ít nhất 173 thành viên trong gia đình thiệt mạng, bao gồm trẻ em, ít nhất một phụ nữ đang mang thai và nhiều người già, trong số đó có người đứng đầu gia đình 87 tuổi.
Cuộc không kích ngày 11/12/2023 đã xé toạc dãy nhà của một gia đình. Một tòa nhà đã bị phá hủy, trong khi những tòa nhà khác bị bom phạt mất mặt tiền. Các chuyên gia cho biết thiệt hại hạn chế cho thấy đây là một quả bom lớn đã được lập trình để chỉ phát nổ sau khi va chạm.
Ít nhất 80 người đã thiệt mạng, bao gồm nhiều thế hệ cùng huyết thống. Người thân của họ cho biết không có hoạt động giao tranh rõ ràng nào gần đó.
Vào ngày 19/12/2023, một cuộc không kích của Israel đã tấn công một nhóm thành viên khác của gia đình Salem đang di tản và đang trú ẩn trong một biệt thự ở Rimal. Cuộc tấn công để lại một hố sâu nhưng các tòa nhà xung quanh không bị hư hại. Ít nhất 90 người của gia đình Salem đã bị giết.
Mohamed Salem, người sống sót sau cuộc tấn công trên, cho biết: “Tôi nhìn thấy thi thể của các chú và anh chị em họ nằm rải rác trên sàn. Chúng tôi chỉ có thể xác định được các thi thể dựa vào giấy tờ tùy thân”.
Trại tị nạn Maghazi: ít nhất 106 người thiệt mạng
Các nhân chứng cho biết ít nhất bốn ngôi nhà, nơi đón nhiều người Palestine di tản, đã bị tấn công trực tiếp vào ngày 24/12/2023. Các mảnh thi thể nằm rải rác khắp các khu vực xung quanh.
Video cho thấy thiệt hại tương ứng với các cuộc không kích. Hình ảnh chụp lại một số ngôi nhà bị phá hủy trong những con hẻm chật hẹp, xen kẽ với những tòa nhà nhỏ, chủ yếu là một tầng và một hố bom ở lối vào trại tị nạn.
AP đã tiếp cận hồ sơ bệnh viện sau cuộc tấn công trên và biết rằng có 106 người thiệt mạng. Từ cáo phó công khai và một phần dữ liệu của cơ quan y tế, AP có thể xác định được 36 người thuộc gia đình Nawasreh, Abu Hamdah và Qandil.
Israel cho biết họ tấn công các tay súng Hamas và tấn công nhầm vào hai công trình liền kề. Trong tuyên bố đầu tiên và hiếm hoi thừa nhận một cuộc tấn công sai lầm, Israel lấy làm tiếc về sự cố gây thương tích cho những người không liên quan. Họ nói rằng đã thực hiện các biện pháp cần thiết để tránh gây tổn hại cho dân thường. Một quan chức quân sự nói với đài truyền hình công cộng Kan rằng họ đã dùng nhầm vũ khí trong cuộc tấn công mà không nói rõ chi tiết.