Đừng để mất niềm tin

Kẹo rau củ Kera được giới thiệu do Công ty Cổ phần Asia Life (Đắk Lắk) sản xuất theo đơn đặt hàng của Công ty Cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt (CER Group) do Quang Linh Vlogs và một số thành viên sáng lập. Kẹo rau củ Kera được Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục, Thùy Tiên quảng cáo từ cuối năm 2024. Quang Linh Vlogs từng khẳng định trên nhiều phiên livestream bán hàng "một viên kẹo tương đương một đĩa rau" khiến nhiều người nghi vấn.

Một khách hàng đã tự đem kẹo rau củ Kera đi kiểm định tại Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Bộ khoa học và Công nghệ). Kết quả cho thấy, trong 100g sản phẩm có 0,51g chất xơ tổng, chỉ tương đương lượng chất xơ có trong 1/6 quả chuối. Hộp kẹo thực tế 96g đóng gói 32 viên, như vậy một viên kẹo chỉ chứa 16mg chất xơ. 

Ngay lập tức, trên các trang mạng xã hội xuất hiện nhiều bình luận bức xúc, yêu cầu làm rõ trách nhiệm của các cá nhân liên quan. 

Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã có công văn đề nghị Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) kiểm tra, xử lý thông tin liên quan đến livestream bán sản phẩm kẹo rau củ Kera. Theo kết luận của Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, trong các buổi livestream bán hàng, Hằng và Linh được xác định là người chủ trì, Thùy Tiên là khách mời. Khi được mời làm việc, cả ba đều thừa nhận và nhận lỗi vì đã cung cấp thông tin sản phẩm không đúng sự thật.

Mới nhất, theo thông tin ngày 20/3 từ lãnh đạo Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia (đơn vị thực hiện kiểm nghiệm kẹo rau củ Kera), kết quả kiểm nghiệm cho thấy, công bố của đơn vị sản xuất về hàm lượng của các thành phần trong viên kẹo rau củ Kera cơ bản phù hợp với kết quả kiểm nghiệm. Cụ thể, các chỉ tiêu về đường, đạm, chất béo, năng lượng về cơ bản sơ bộ phù hợp với thông tin công bố. Tuy nhiên, những người thực hiện quảng bá sản phẩm đã quảng cáo "lố" khi thông tin "một viên kẹo có lượng chất xơ tương đương đĩa rau".

Sự việc nêu trên không chỉ là bài học đắt giá đối với nhóm Quang Linh Vlogs, mà còn đặt ra vấn đề, người nổi tiếng cần đề cao trách nhiệm cá nhân và đạo đức nghề nghiệp trong hoạt động truyền thông, quảng cáo.

Theo quy định pháp luật (Luật Quảng cáo, Luật An ninh mạng), hành vi quảng cáo không đúng sự thật, tùy theo mức độ có thể bị phạt hàng chục, hàng trăm triệu đồng, buộc phải cải chính, thậm chí cấm tham gia quảng cáo… Tuy nhiên, do giá trị hợp đồng quảng cáo mà họ nhận được lớn hơn nhiều so với mức xử phạt, đã có không ít người nổi tiếng, nghệ sĩ coi nhẹ các quy định của pháp luật. 

Với người nổi tiếng, nghệ sĩ, những hoạt động của họ trên các nền tảng mạng xã hội có phạm vi, tầm ảnh hưởng rất lớn. Thậm chí, lời nói hay việc làm của họ còn trở thành trào lưu, được nhiều người hưởng ứng, làm theo. Trong lĩnh vực kinh doanh trên mạng xã hội, những thông tin được người nổi tiếng quảng bá, đăng tải thường chiếm được lòng tin của đa số người tiêu dùng. Trên thực tế, không phải người tiêu dùng nào cũng đủ thông minh, đủ kiến thức và kinh nghiệm để kiểm chứng chất lượng sản phẩm. Bởi vậy, phần lớn họ đặt niềm tin vào uy tín và thương hiệu sản phẩm để lựa chọn. 

Sự việc quảng bá kẹo rau củ Kera không phải là lần đầu tiên người nổi tiếng, nghệ sĩ vướng vào tranh cãi liên quan đến đạo đức nghề nghiệp. Đã có không ít người nổi tiếng, nghệ sĩ từng bị dư luận chỉ trích khi lợi dụng tên tuổi để quảng cáo sản phẩm không đúng sự thật, hoặc kêu gọi từ thiện, làm lung lay niềm tin của công chúng. 

Gần đây, Phạm Thoại (một TikToker có hàng triệu lượt theo dõi) đã kêu gọi cộng đồng mạng ủng hộ tiền chữa trị cho một bệnh nhi mắc ung thư máu. Lời kêu gọi nhanh chóng nhận được sự hưởng ứng của các nhà hảo tâm, thu được số tiền lên đến 16,7 tỷ đồng.  Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian ngắn, dư luận đã lên tiếng, đặt nhiều dấu hỏi về sự thiếu minh bạch trong quản lý và chi tiêu số tiền được ủng hộ. Sự việc “nóng” tới mức Phạm Thoại phải tổ chức buổi livestream kéo dài 4 giờ để lý giải. Đúng sai thế nào chưa rõ, chỉ biết rằng một bộ phận không nhỏ cư dân mạng kêu gọi tẩy chay, cắt sóng đối với TikToker này. 

Từ những sự việc nêu trên, dư luận cho rằng cần phải quy định rõ trách nhiệm của người nổi tiếng khi tham gia hoạt động quảng cáo, nhất là hành vi quảng cáo sai sự thật, thổi phồng công dụng sản phẩm. Không thể chỉ dừng lại ở mức phạt hành chính, hoặc buộc gỡ bỏ nội dung vi phạm, mà cần những biện pháp mạnh hơn, như xử lý hình sự đối với vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng.

Vẫn biết, quảng cáo là hoạt động nghề nghiệp và mang lại thu nhập chính đáng cho người nổi tiếng, nghệ sĩ. Nhưng không vì thế mà người nổi tiếng, nghệ sĩ đặt lợi ích cá nhân lên trên đạo đức nghề nghiệp, vì lợi nhuận mà phớt lờ trách nhiệm đối với cộng đồng. Sẽ là bài học đắt giá khi một lần đánh mất niềm tin, họ sẽ đánh mất tất cả.