80 năm phát triển giáo dục: Việt Nam khẳng định chất lượng và vị thế quốc tế

Các đội tuyển Olympic đều trong top 10 quốc gia dẫn đầu

Giáo dục mũi nhọn có thể xem là một trong những thành tích nổi bật của Việt Nam thời gian qua, nhìn từ kết quả các kỳ thi quốc gia, khu vực và quốc tế. Cục trưởng Huỳnh Văn Chương cho biết: Năm 2025, Việt Nam có 7 đoàn học sinh tham dự các kỳ thi Olympic khu vực và quốc tế với 37/37 lượt thí sinh tham dự đều đoạt huy chương, gồm 13 huy chương Vàng, 16 huy chương Bạc và 8 huy chương Đồng. Tất cả các đội tuyển đều nằm trong Top 10 quốc gia dẫn đầu tính theo số lượng huy chương Vàng; đội tuyển nào tham dự cũng đoạt huy chương Vàng. So với năm 2024, thành tích năm 2025 tăng 1 huy chương Vàng.

Trong thời gian tới, Cục Quản lý chất lượng sẽ tiếp tục tham mưu, triển khai, đồng hành để tạo sân chơi khoa học mũi nhọn bổ ích, công bằng cho tất cả học sinh có đam mê khoa học được phát huy năng lực, sở trường. Bên cạnh đó, việc thi chọn học sinh giỏi sẽ được điều chỉnh theo hướng tạo cơ hội cho nhiều học sinh tham gia, không kể trường chuyên hay không chuyên; nội dung thi bám sát Chương trình giáo dục phổ thông hiện hành.

Với giáo dục phổ thông đại trà, ông Huỳnh Văn Chương chia sẻ: Những năm qua, Cục Quản lý chất lượng là đơn vị đầu mối tham mưu và chủ trì tổ chức cho học sinh trên toàn quốc tham gia nhiều chương trình đánh giá diện rộng do các tổ chức quốc tế uy tín như Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD), Tổ chức Bộ trưởng Giáo dục các nước Đông Nam Á (SEAMEO) thực hiện, theo đúng cam kết hội nhập của Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo. Kết quả đạt được trong những chương trình này đều ở mức khá cao, góp phần khẳng định chất lượng giáo dục của Việt Nam.

Kết quả Chương trình Đánh giá học sinh quốc tế (PISA) 2022 là một minh chứng tiêu biểu. Đây được xem là một trong những điểm sáng của Việt Nam trong mắt cộng đồng quốc tế, thể hiện hiệu quả giáo dục vượt trội so với nguồn lực đầu tư.

Bên cạnh PISA, ở cấp Tiểu học, Việt Nam lần đầu tham gia Chương trình Đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học khu vực Đông Nam Á (SEA-PLM) năm 2019 và xuất sắc dẫn đầu cả 3 lĩnh vực: Đọc hiểu, Viết và Toán trong số 6 quốc gia ASEAN tham gia. Năm 2024, Việt Nam tiếp tục tham dự và kết quả sơ bộ cho thấy vẫn duy trì vị thế dẫn đầu ở cả 3 lĩnh vực, kết quả chính thức sẽ được công bố trong thời gian tới.

Song song đó, Việt Nam cũng đang triển khai chương trình đánh giá diện rộng đối với học sinh lớp 5, lớp 9, lớp 11 về Dạy và Học (TALIS) do OECD tổ chức.

Việc triển khai các chương trình đánh giá diện rộng mang lại nguồn thông tin quan trọng về hoạt động dạy – học và các điều kiện liên quan của giáo dục phổ thông, từ đó đưa ra các khuyến nghị chính sách về giảng dạy, kiểm tra, đánh giá, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, hướng đến phát triển năng lực học sinh.

Đặc biệt, kết quả đánh giá diện rộng cho thấy, Việt Nam đang tiến nhanh tới việc hoàn thành cam kết Mục tiêu phát triển bền vững số 4 – SDG4: “Đảm bảo nền giáo dục chất lượng, công bằng, toàn diện và thúc đẩy cơ hội học tập suốt đời cho tất cả mọi người”, đồng thời, đóng góp dữ liệu quan trọng cho chương trình đánh giá năng lực học sinh quốc gia và quốc tế.

Gần 20 cơ sở đào tạo góp mặt trong các bảng xếp hạng uy tín

Về xếp hạng đại học, từ những “gương mặt” đầu tiên năm 2018 là Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, đến nay, Việt Nam đã có gần 20 cơ sở giáo dục đại học được xếp hạng tại các bảng xếp hạng uy tín quốc tế như QS World Rankings và THE (Times Higher Education) World University Rankings.

Cụ thể, 9 cơ sở đã được xếp hạng theo bảng THE, trong đó Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh lần đầu tham dự đã đạt thứ hạng cao (Top 501-600) thế giới năm 2025.

Trong bảng QS, 9 cơ sở giáo dục đại học Việt Nam được xếp hạng ở 25 ngành học, với 3 cơ sở có ngành học nằm trong Top 100 thế giới: Kỹ thuật dầu khí (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh); Khách sạn (Đại học Duy Tân) và Nghệ thuật trình diễn (Trường Đại học Văn Lang).

17 cơ sở giáo dục đại học Việt Nam được xếp hạng QS World Rankings, trong đó có các trường thuộc Top 200 thế giới như: Đại học Duy Tân, Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Tôn Đức Thắng, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành.

Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng cho biết: Bộ Giáo dục và Đào tạo coi nâng cao chất lượng giáo dục đại học một cách thực chất là ưu tiên hàng đầu, với phương châm “học thật, thi thật, chất lượng thật”. Việc tham gia xếp hạng quốc tế là cần thiết nhưng hoàn toàn tự nguyện; thông tin cung cấp để xếp hạng phải chính xác, đầy đủ, kịp thời và phù hợp với kết quả kiểm định chất lượng.

Theo ông Huỳnh Văn Chương, cùng với Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, cùng với nỗ lực tự cải tiến của các cơ sở giáo dục đại học, dưới sự hỗ trợ, tạo điều kiện của ngành, của Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc nâng cao chất lượng một cách bền vững và cải thiện thứ hạng của các trường đại học Việt Nam trên các bảng xếp hạng quốc tế sẽ trở thành hiện thực trong tương lai không xa.