Vào mùa lúa chín hằng năm, khu ruộng bậc thang Mù Cang Chải, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái thu hút nhiều khách du lịch đổ về tham quan. Ảnh: Đỗ Tuấn Anh/TTXVN
Tiềm năng du lịch đa dạng
“Yên Bái còn có nhiều điều thú vị, ngạc nhiên và hấp dẫn hơn bạn tưởng”, là cảm nhận của ông Cao Đại Hùng, chuyên gia tư vấn phát triển du lịch của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam sau khi khảo sát và tham gia trải nghiệm các điểm du lịch trên địa bàn tỉnh Yên Bái vào cuối tháng 5/2023.
Ngoài cảnh quan nguyên sơ, thiên nhiên phong phú tươi đẹp, khí hậu trong lành mát mẻ, con người thân thiện, mến khách, Yên Bái còn có tài nguyên du lịch nhân văn với nhiều di sản văn hóa vật thể, phi vật thể được xếp hạng, trong đó nổi bật là Nghệ thuật Xòe Thái đã được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Những yếu tố đó đã trở thành sức mạnh nội sinh thúc đẩy ngành du lịch của tỉnh phát triển theo hướng xanh, bản sắc, hấp dẫn. Các sản phẩm du lịch chủ đạo của tỉnh là du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng hài hòa với thiên nhiên; du lịch trải nghiệm và khám phá; du lịch tìm hiểu văn hóa dân tộc thiểu số, lễ hội truyền thống; du lịch tham quan các di tích lịch sử - văn hóa; du lịch thể thao, vui chơi, giải trí; du lịch MICE (du lịch kết hợp hội nghị, hội thảo, triển lãm, tổ chức sự kiện...). Bốn vùng du lịch trọng điểm của tỉnh là du lịch hồ Thác Bà và sông Chảy, du lịch thành phố Yên Bái và phụ cận, du lịch miền Tây và du lịch Bắc Trấn Yên - Văn Yên.
Đi du lịch nhiều nơi, anh Phạm Văn Lăng và những người bạn ở Hưng Yên đã chọn phía Tây Yên Bái là điểm đến. Mê mẩn với vẻ đẹp hùng vĩ của núi rừng, anh Lăng thực sự ấn tượng, không chỉ bởi quang cảnh, không gian, thiên nhiên mà đây còn mà miền đất đậm đà bản sắc, xứng đáng để anh và các bạn dành thời gian, quãng đường dài di chuyển để trải nghiệm này.
Năm 2022, tuy bị ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, tỉnh Yên Bái vẫn đạt mốc trên 1,5 triệu lượt khách du lịch, vượt 44,4 % kế hoạch năm, tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, khách quốc tế đạt gần 30 nghìn lượt, doanh thu đạt 1.100 tỷ đồng, vượt 30,2% kế hoạch năm. Riêng 5 tháng đầu năm 2023, Yên Bái đã đón gần 1 triệu lượt khách với doanh thu gần 725 tỷ đồng, tăng 63,5% so với cùng kỳ.
Phát huy nội lực để phát triển du lịch
Các huyện, thị xã, thành phố ở Yên Bái đều đang có những cách làm riêng biệt trong việc phát triển các sản phẩm du lịch. Huyện vùng cao Mù Cang Chải là một ví dụ. Địa phương này có tiềm năng, thế mạnh về điều kiện tự nhiên, giá trị văn hóa dân tộc đặc sắc cùng các di sản văn hóa đã được xếp hạng như Di tích Quốc gia đặc biệt danh lam thắng cảnh Ruộng bậc thang, Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ mừng cơm mới của người Mông… Huyện đã xây dựng và đưa vào khai thác một số loại hình du lịch phù hợp với địa hình, khí hậu, cảnh quan và văn hóa như du lịch văn hóa; du lịch nghỉ dưỡng; du lịch thể thao mạo hiểm; du lịch kết hợp chăm sóc sức khỏe; du lịch khám phá; du lịch lễ hội. Trong đó, loại hình du lịch văn hóa là trụ cột trong phát triển du lịch của địa phương.
Phó Chủ tịch UBND huyện Mù Cang Chải Lương Thị Xuyến cho biết, thực hiện chủ trương xây dựng Mù Cang Chải trở thành huyện du lịch, là điểm đến “Xanh, bản sắc, an toàn, thân thiện”, địa phương xác định lấy tự nhiên và văn hóa làm giá trị nền tảng, hướng đến xây dựng một nền du lịch xanh, hài hòa và bền vững.
Tại huyện vùng cao Trạm Tấu, từ lợi thế về cảnh quan thiên nhiên với đỉnh Tà Chì Nhù và Tà Xùa cao 2.875m so với mực nước biển, huyện đã hình thành sản phẩm du lịch khám phá, mạo hiểm tạo nên sự mới mẻ, ấn tượng cho du khách. Ông Vũ Lê Chung Anh, Chủ tịch UBND huyện Trạm Tấu cho hay, huyện đặt mục tiêu chung là phát triển du lịch xanh, hài hòa, bản sắc, bền vững và trở thành ngành kinh tế quan trọng của huyện; xây dựng sản phẩm du lịch có chất lượng cao, đa dạng góp phần xây dựng Trạm Tấu là “điểm đến an toàn, thân thiện, đặc sắc, hấp dẫn, ấn tượng”.
Cụ thể đến năm 2025, Trạm Tấu tập trung phát triển các ngành dịch vụ phục vụ du lịch, thu hút các thành phần kinh tế tham gia đầu tư phát triển hạ tầng du lịch, các dịch vụ về lữ hành, vận tải, lưu trú, ăn uống, vui chơi giải trí… nhằm đáp ứng nhu cầu của du khách tại các khu du lịch trọng điểm; phấn đấu đón trên 120.000 lượt khách, trong đó 20.000 lượt khách quốc tế, tăng trưởng bình quân 9,4%/ năm.
Các địa phương khác trong tỉnh cũng đang rất nỗ lực nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch đặc trưng. Với tiềm năng từ sắc thái văn hóa độc đáo của 12 dân tộc, cùng lợi thế về thiên nhiên, văn hóa và vị trí địa lý, các huyện, thị xã tập trung phát triển nhiều loại hình du lịch để thu hút du khách…
Nỗ lực tạo ra sự khác biệt và bền vững
Hoa Tớ Dày là "đặc sản" riêng của núi rừng Tây Bắc và Mù Cang Chải, luôn thu hút du khách và làm say đắm lòng người mỗi dịp Tết đến, xuân về. Ảnh: TTXVN
Theo Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái Lê Thị Thanh Bình, tỉnh từng bước xây dựng hệ thống sản phẩm du lịch khác biệt nhằm tạo sức hút, nhất là đối với sản phẩm du lịch sinh thái, du lịch nông thôn, du lịch trải nghiệm. Công tác xúc tiến, quảng bá giới thiệu thế mạnh, tiềm năng, thu hút đầu tư phát triển du lịch địa phương cũng được đẩy mạnh.
Tỉnh hợp tác với các doanh nghiệp kinh doanh lữ hành, du lịch làm mới các sản phẩm đã có, tạo thêm các sản phẩm du lịch mới, hấp dẫn phù hợp với nhu cầu của thị trường, nhằm liên kết, kết nối hoạt động du lịch giữa Yên Bái với các tỉnh, thành phố trong cả nước, đặc biệt là các tỉnh ven biển và các đô thị động lực. Đây được xem là yếu tố đảm bảo “cầu” đối với hệ thống sản phẩm du lịch Yên Bái, qua đó tạo tâm lý yên tâm đối với các nhà đầu tư khi đầu tư phát triển hệ thống sản phẩm du lịch ở tỉnh.
Hết năm 2022, trên địa bàn tỉnh có 21 dự án thuộc lĩnh vực du lịch, dịch vụ với tổng vốn đầu tư trên 13.171 tỷ đồng và 3,2 triệu USD. Các dự án này được tỉnh xem xét kỹ lưỡng trên cơ sở phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và các quy hoạch có liên quan, đảm bảo mục tiêu phát triển xanh, bền vững.
Yên Bái cũng tích cực tham gia các sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch và thương mại tầm cỡ tại các tỉnh, thành phố trong cả nước; tổ chức trang trọng các sự kiện văn hóa, du lịch, lễ hội lớn nhằm quảng bá, nâng cao giá trị sản phẩm du lịch. Thông qua hoạt động này đã tạo sức lan tỏa trên cả nước, thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế biết đến mảnh đất Yên Bái.
Năm 2023, tỉnh đề ra mục tiêu, mỗi tuần một sự kiện, mỗi huyện phấn đấu xây dựng và duy trì một sản phẩm văn hóa - du lịch chủ đạo nhằm xây dựng thương hiệu, định vị và nhận diện sản phẩm du lịch của mỗi địa phương cũng như của tỉnh Yên Bái. Tỉnh phấn đấu năm 2025, đón trên 1.500.000 lượt khách, trong đó 400.000 lượt khách quốc tế, tăng trưởng bình quân đạt 14,6%/năm; doanh thu từ du lịch đạt khoảng 1.500 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân đạt 26%/năm, chiếm khoảng 7% tổng giá trị sản xuất khu vực dịch vụ...
Để thực hiện mục tiêu trên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vũ Thị Hiền Hạnh cho biết, Yên Bái luôn xác định “biến di sản thành tài sản” phục vụ phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Tỉnh tập trung xây dựng mới sản phẩm du lịch đặc sắc, độc đáo, hấp dẫn riêng có của Yên Bái, tạo lợi thế cạnh tranh. Tỉnh hướng dẫn, khuyến khích, tạo mọi điều kiện để các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch; tăng cường công tác đào tạo, ưu tiên phát triển nguồn nhân lực du lịch mang tính chuyên nghiệp, đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá sâu rộng tiềm năng, thế mạnh, các điểm đến hấp dẫn của tỉnh.
Yên Bái cũng tạo môi trường thuận lợi, cạnh tranh bình đẳng để thu hút nhà đầu tư chiến lược thực hiện các dự án có quy mô lớn, mang tính đột phá để phát triển 4 vùng du lịch của tỉnh; đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các hoạt động hợp tác, liên kết, xúc tiến, quảng bá du lịch với các địa phương, thị trường du lịch trọng điểm và kết nối với các nước đã thiết lập quan hệ với tỉnh để phát triển sản phẩm. Bên cạnh đó, tỉnh chú trọng xây dựng văn hóa, văn minh du lịch, khuyến khích mỗi người dân có trách nhiệm cùng chung tay xây dựng môi trường du lịch văn minh, thân thiện và bền vững.