Trong những năm kháng chiến kiến quốc của dân tộc, theo tiếng gọi của Đảng, Nhà nước đã có hàng vạn đồng bào các dân tộc tỉnh Sơn La hăng hái lên đường đóng góp sức người, sức của tham gia chiến đấu, góp phần cho thắng lợi của cách mạng.
Quán triệt và thực hiện Quyết định số 49/2015/QĐ-TTg ngày 14/10/2015 của Thủ tướng Chính phủ về một số chế độ, chính sách đối với dân công hỏa tuyến tham gia kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế, đồng thời thực hiện các hướng dẫn của Ban chỉ đạo 24 Quân khu 2, tỉnh Sơn La đã chủ động xây dựng kế hoạch và tổ chức kiện toàn Ban Chỉ đạo 24 từ tỉnh đến huyện để triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả công tác chính sách.
Đại tá Hoàng Ngọc Hà, Phó Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo 24 tỉnh Sơn La nhấn mạnh: Thực hiện chính sách đối với dân công hỏa tuyến tham gia chiến tranh giải phóng, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế là một nội dung trong chính sách đối với người có công với cách mạng của Đảng, Nhà nước; đồng thời, thể hiện truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta.
Do đó, trong quá trình thực hiện, Ban Chỉ đạo 24 tỉnh Sơn La đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban, ngành và đoàn thể từ tỉnh, huyện đến các cơ sở để thực hiện chính sách đối với dân công hỏa tuyến. Tuy nhiên, Sơn La với địa bàn rộng, đối tượng chính sách đông, nhiều đối tượng chính sách khác nhau, phần lớn là dân tộc thiểu số và các đối tượng khai hưởng cơ bản không còn lưu được giấy tờ, do vậy việc thẩm định, xác lập hồ sơ gặp nhiều khó khăn.
Từ những đặc điểm tình hình trên, với sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Ban Chỉ đạo 24 tỉnh Sơn La cũng như sự nỗ lực, cố gắng của cấp ủy, chính quyền, chỉ huy và đội ngũ cán bộ chính sách các cấp đã triển khai thực hiện Quyết định số 49/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đạt được kết quả tích cực.
Tỉnh Sơn La đã phát huy tốt vai trò của Hội đồng chính sách cấp xã, phường, thị trấn trong tuyên truyền, hướng dẫn với phương châm nhất quán “Thông tin tận nơi, kê khai tại chỗ”, phân công cán bộ bám nắm cơ sở đến tận thôn bản; đồng thời, thực hiện tốt quan điểm chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 24 Quân khu 2 “Dễ làm trước, khó làm sau”.
Do đó, tỷ lệ sai sót trong xác lập hồ sơ không nhiều và thực hiện tốt quy định niêm yết danh sách người được hưởng tại trung tâm sinh hoạt cộng đồng, UBND xã/phường/thị trấn. Đến nay, 100% số lượng người đã được hưởng thụ chế độ chính sách dân công hỏa tuyến trên địa bàn tỉnh Sơn La không có đơn thư khiếu nại, tạo niềm tin lớn đối với cấp ủy, chính quyền và nhân dân vào chế độ chính sách của Đảng, Nhà nước.
Là một trong những người được thụ hưởng chế độ chính sách dân công hỏa tuyến, ông Quàng Văn Mụa ở bản Xanh, xã Nậm Lầu, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La chia sẻ: Ông tham gia phục vụ dân công hỏa tuyến những năm 1969 ở bên khu vực Mường Son, nước Lào. Hồi đó, ông tham gia phục vụ làm đường và vận chuyển lương thực.
Ông chỉ nghĩ đó là trách nhiệm và vinh dự được phục vụ cách mạng đánh giặc. Bây giờ, ông lại được Đảng, Nhà nước hỗ trợ tiền và thẻ bảo hiểm y tế để đỡ tiền thuốc chữa bệnh đau lưng mỗi khi trái gió trở trời thấy rất hạnh phúc, cảm động.
Thượng úy Lò Văn Thắng - Trợ lý Ban Chính sách, Phòng Chính trị Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Sơn La cho biết: Việc thẩm định hồ sơ của cơ sở được thực hiện một cách chặt chẽ, thận trọng từ xã, huyện đến tỉnh. Đặc biệt, đối với những người không biết chữ, không có giấy tờ gốc hoặc già yếu, trí nhớ không minh mẫn phải điểm chỉ hồ sơ thì phải trưng cầu ý kiến trong tổ tư vấn là những cán bộ lão thành ở cơ sở và đối chiếu với lịch sử Đảng bộ xã, huyện để bảo đảm yếu tố chính xác, không để sai sót thiệt thòi cho người được hưởng. Nhờ đó, đến nay, 100% hồ sơ báo cáo về cấp trên đều bảo đảm chính xác và được giải quyết nhanh chóng.
Đại tá Hoàng Ngọc Hà thông tin thêm: Với tinh thần chủ động và trách nhiệm cao, công tác tiếp nhận, lập hồ sơ, xét duyệt, thẩm định được tiến hành theo đúng quy trình; việc tổ chức chi trả trợ cấp một lần, giải quyết chế độ bảo hiểm y tế và mai táng phí cho thân nhân của đối tượng từ trần đúng đối tượng.
Tính từ năm 2015 đến nay, Ban Chỉ đạo 24 tỉnh Sơn La đã thẩm định hồ sơ, báo cáo Ban Chỉ đạo 24 Quân khu 15 đợt với 26.374 đối tượng; tổ chức chi trả trợ cấp 1 lần cho 25.507 đối tượng với số tiền hơn 53,2 tỷ đồng; cấp thẻ bảo hiểm y tế cho 11.572 đối tượng; giải quyết mai táng phí cho 233 đối tượng. Hiện nay, Sơn La còn 975 trường hợp đang trong quá trình xác lập hồ sơ ở cấp xã, huyện và tỉnh.
Để thực hiện tốt chính sách đối với lực lượng dân công hỏa tuyến, thời gian tới, Ban Chỉ đạo 24 tỉnh Sơn La xác định tiếp tục làm tốt công tác xét duyệt hồ sơ và tích cực bám nắm Ban Chỉ đạo 24 Quân khu 2 để tổ chức chi trả theo đúng quy định.
Đồng thời, tích cực tuyên truyền kết quả thực hiện để tạo sức lan tỏa và sự đồng thuận trong xã hội để chung sức phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh của địa phương trong tình hình mới.