Chính quyền địa phương 2 cấp: Hoạt động ổn định, từng bước hiệu quả

Tiếp xúc cử tri thành phố Hà Nội trước kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, bộ máy hệ thống chính trị cơ bản được sắp xếp tinh gọn, hệ thống chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động thông suốt, ổn định và ngày càng hiệu quả. Thực tế tại các địa phương cho thấy mô hình này đang hoạt động theo hướng “gần dân hơn, sát dân hơn, phục vụ nhân dân tốt hơn”.

Bắt nhịp với cách làm việc mới

Chú thích ảnh
Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Mộ Đức (Quảng Nam) giải quyết hồ sơ cho hàng chục người dân mỗi ngày. Ảnh: Đinh Hương/TTXVN

Các đơn vị hành chính mới ở Quảng Nam đã nhanh chóng ổn định và bắt nhịp với cách làm việc mới. Mỗi địa phương tùy vào thực tế để có hình thức, mô hình phù hợp nhằm đẩy mạnh cải cách, hướng tới xây dựng một nền hành chính vì nhân dân phục vụ.

Tại xã Mộ Đức, các thủ tục hành chính đều được giải quyết nhanh chóng, thông suốt, hiệu quả. Nhiều thủ tục về đất đai được xử lý trực tiếp tại xã, loại bỏ các khâu trung gian, giúp người dân tiết kiệm thời gian và công sức. Từ ngày 1/7 đến ngày 20/9, Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Mộ Đức đã tiếp nhận hơn 1.240 hồ sơ, trong đó hơn 96% hồ sơ được giải quyết trước thời hạn. Trên Cổng dịch vụ công quốc gia, xã Mộ Đức xếp thứ 39/96 đơn vị trong tỉnh về chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp. Chỉ số mức độ hài lòng đạt 18/18 điểm.

Chủ tịch UBND xã Nguyễn Xuân Thái cho biết, cấp xã chịu trách nhiệm xử lý hơn 1.000 đầu việc. Vì vậy, mỗi cán bộ, công chức phải đảm nhận nhiều nhiệm vụ cùng lúc. Qua hơn 2 tháng đi vào vận hành bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp, đội ngũ cán bộ, công chức đã đáp ứng tốt yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chuyên môn trong tình hình mới.

Còn ở xã miền núi Kon Plông, mô hình “Ngày thứ Bảy vì dân” kết hợp với giải quyết thủ tục hành chính lưu động đã giúp kịp thời hướng dẫn và thực hiện các thủ tục cho người dân. Đến ngày 20/9, Trung tâm Phục vụ hành chính công xã đã tiếp đón hơn 1.000 lượt công dân và giải quyết trên 770 hồ sơ.

Đối với Gia Lai, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Anh Tuấn cho biết, sau hơn 2 tháng thực hiện, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn đang vận hành trơn tru. Các thiết chế phục vụ nhân dân cơ bản được bố trí đầy đủ, hoạt động hiệu quả theo hướng “gần dân hơn, sát dân hơn, phục vụ nhân dân tốt hơn”. 

Tận dụng ngày nghỉ, các sở, ngành đã tập trung tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo cho cán bộ cấp xã để nâng cao kiến thức về quy trình hóa các bước thực hiện; xây dựng, hệ thống số hóa toàn bộ tài liệu cho cấp xã, cử nhiều đoàn cán bộ trực tiếp hướng dẫn, “cầm tay chỉ việc” cho các xã; nhất là các xã vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới. Bước đầu, cách làm này đã góp phần giải quyết những khó khăn mà xã gặp phải khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Phú Thọ cùng nỗ lực của toàn hệ thống chính trị đã đưa mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn đi vào ổn định, đảm bảo hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân và doanh nghiệp.

Chủ tịch UBND tỉnh trực tiếp chủ trì hội nghị trực tuyến với 148 xã, phường, thị trấn để lắng nghe, giải đáp khó khăn, vướng mắc. Cùng với đó, 10 tổ công tác của tỉnh đã xuống cơ sở nắm tình hình, hỗ trợ địa phương. Nhờ vậy, bộ máy cấp xã cơ bản ổn định, hoạt động hành chính không bị gián đoạn, người dân và doanh nghiệp được phục vụ đầy đủ, kịp thời.

Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, sau hơn hai tháng thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều vấn đề khó khăn, vướng mắc của địa phương tiếp tục được các bộ, ngành ban hành văn bản hướng dẫn, giải quyết dứt điểm. Các bộ, cơ quan ngang bộ đều thành lập các tổ thường trực, tổ công tác; thiết lập đường dây nóng, chuyên trang, chuyên mục để tiếp nhận phản ánh, kiến nghị của địa phương.

Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, hàng tháng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đều nghe báo cáo tình hình và có các kết luận chỉ đạo. Các Kết luận này đều giao nhiệm vụ rất cụ thể cho các cơ quan và được đăng công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để cử tri theo dõi và giám sát thực hiện. Có thể nói, về tổng thể chung bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp ở các địa phương đã đi vào hoạt động ổn định và từng bước hiệu quả hơn.

Tổng Bí thư chia sẻ, vì là mô hình mới, nên không tránh khỏi còn có những khó khăn, bất cập cần tiếp tục hoàn thiện, nhất là tại cấp phường, xã để hoạt động đầy đủ theo đúng chức năng, nhiệm vụ của mình và phục vụ nhân dân tốt hơn.

Chú thích ảnh
Cán bộ hướng dẫn người dân thực hiện thủ tục hành chính. Ảnh: Đinh Hương/TTXVN

Sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy bên trong

Cùng với việc vận hành hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, mới đây, Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW đã có Văn bản số 59-CV/BCĐ về việc sắp xếp đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước và đầu mối bên trong các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị. Thực hiện Văn bản này, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình - Phó Trưởng ban Chỉ đạo về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Chính phủ đã ký Kế hoạch 130/KH-BCĐTKNQ18 về sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước, tổ chức bên trong hệ thống hành chính nhà nước.

Theo Kế hoạch, tiếp tục rà soát, sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy hành chính trong các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, nhất là các đơn vị cấp vụ, cục trực thuộc bộ, ngành, bảo đảm không trùng dẫm về chức năng, nhiệm vụ. Không thành lập phòng trong vụ trực thuộc bộ, ngành. Đồng thời, tiếp tục nghiên cứu, đề xuất phương án sắp xếp tinh gọn các tổ chức bên trong của các ban, sở, ngành, cơ quan, đơn vị cấp tỉnh.

Cùng với đó, tiếp tục rà soát, sắp xếp, kiện toàn cơ cấu tổ chức bên trong các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc cơ cấu tổ chức của các bộ, cơ quan ngang bộ. Đối với đơn vị sự nghiệp công lập ngoài cơ cấu tổ chức thì chỉ giữ lại các đơn vị thuộc bộ, ngành phục vụ nhiệm vụ chính trị và các đơn vị đầu ngành gắn với chức năng, nhiệm vụ của bộ, ngành; rà soát, sắp xếp tổ chức bên trong của các đơn vị sự nghiệp công lập, bảo đảm đáp ứng tiêu chí thành lập tổ chức theo quy định của Chính phủ và yêu cầu tinh gọn tổ chức bộ máy.

Ban Chỉ đạo của Chính phủ đề nghị tập trung sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp hiện có ở Trung ương bảo đảm tinh gọn, hiệu quả, đạt chuẩn. Phân cấp mạnh quản lý các cơ sở giáo dục nghề nghiệp về chính quyền địa phương; sắp xếp, tái cấu trúc các cơ sở giáo dục đại học; sáp nhập, giải thể các cơ sở giáo dục đại học không đạt chuẩn; nghiên cứu sáp nhập các viện nghiên cứu với các cơ sở giáo dục đại học, chuyển một số trường đại học về địa phương quản lý. Sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp cung ứng các dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu liên quan đến ngành, lĩnh vực thuộc văn phòng, cục thuộc bộ, bảo đảm tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; các đơn vị sự nghiệp công lập khác phải tự bảo đảm chi thường xuyên trở lên.

Các địa phương quán triệt nghiêm túc Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Cơ bản giữ nguyên các trường trung học phổ thông, trung học cơ sở, tiểu học, các trường liên cấp, mầm non công lập hiện có, đề xuất sắp xếp, điều chỉnh nếu cần thiết theo hướng thuận tiện phục vụ nhu cầu của người dân, học sinh. Hợp nhất trung tâm giáo dục nghề nghiệp, trung tâm giáo dục thường xuyên thành trung học nghề, tối đa mỗi tỉnh, thành phố có không quá 3 trường dạy nghề (không tính các trường tự bảo đảm chi thường xuyên trở lên).

Ngay sau khi có Kế hoạch của Ban Chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã dự thảo hướng dẫn sắp xếp, tổ chức các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên phù hợp với chính quyền 2 cấp. Trong đó, Bộ này đề xuất các địa phương chỉ thực hiện sáp nhập trường, điểm trường trong phạm vi một xã; ưu tiên giữ lại các điểm trường có điều kiện thuận lợi, giải thể các điểm trường lẻ không đạt chuẩn, hoạt động kém hiệu quả. 

Nguyên tắc sắp xếp phải bảo đảm không làm giảm cơ hội tiếp cận giáo dục của trẻ em, học sinh, học viên; an toàn, thuận lợi trong quá trình đến trường; không thực hiện sáp nhập nếu khoảng cách địa lý giữa nơi ở và trường học quá xa hoặc điều kiện giao thông không phù hợp.

Chu Thanh Vân (TTXVN)
Kết luận số 195-KL/TW về tình hình, kết quả hoạt động của bộ máy hệ thống chính trị và chính quyền địa phương 2 cấp
Kết luận số 195-KL/TW về tình hình, kết quả hoạt động của bộ máy hệ thống chính trị và chính quyền địa phương 2 cấp

Ngày 26/9/2025, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tình hình, kết quả hoạt động của bộ máy hệ thống chính trị và chính quyền địa phương 2 cấp (Kết luận số 195-KL/TW).

Chia sẻ:

doanh nghiệp - Sản phẩm - Dịch vụ

Các đơn vị thông tin của TTXVN