Theo dự báo của doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, giá xăng trong kỳ điều chỉnh ngày 1/6 tiếp tục tăng, có thể vượt ngưỡng 31.000 đồng mỗi lít.
Theo đại biểu Trần Văn Lâm, việc kiểm soát giá xăng dầu là nội dung đặc biệt quan trọng mà Chính phủ, liên Bộ Công Thương - Tài chính quan tâm. Kiểm soát được đà tăng của giá xăng dầu mới kiểm soát được lạm phát, chỉ số CPI, bởi xăng dầu là mặt hàng nguyên liệu đầu vào của nền kinh tế.
Mặt hàng xăng dầu mặc dù điều hành theo cơ chế thị trường, không có nghĩa giá thế giới lên thì giá trong nước lên theo. Bộ Công Thương cần điều hành giá xăng dầu theo hướng đảm bảo mức giá có biên độ giao động nhỏ, phục vụ ổn định cho sản xuất kinh doanh, tiêu dùng và trong phạm vi kiểm soát lạm phát dưới 4%. Để "hạ nhiệt" giá xăng, Việt Nam có các công cụ là Quỹ bình ổn xăng dầu, thuế, phí... Công cụ nào thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Bộ Công Thương giải quyết được, cần làm ngay; còn nếu vượt quá thẩm quyền của Chính phủ cũng cần sớm tham mưu, kiến nghị, đề nghị các cấp có thẩm quyền cho ý kiến, quyết định...
Tuy nhiên, việc kiểm soát giá xăng dầu không có nghĩa giữ giá xăng dầu ở mức thấp. Vì nếu chênh lệch quá lớn giữa giá xăng dầu trong nước và dầu thế giới, sẽ tạo điều kiện cho buôn lậu xăng dầu. Có nghĩa là, xăng dầu của Việt Nam nhập về, rồi chảy ngược lại ra nước ngoài. Trong khi Chính phủ lại phải bù lỗ cho việc nhập xăng dầu.
“Việc chênh lệch giá quá lớn giữa xăng dầu trong nước và xăng dầu thế giới cũng không đảm bảo yếu tố cạnh tranh của thị trường tự do. Hệ quả là phải đối mặt với những vụ kiện chống bán phá giá, chống trợ cấp... khi đó, thị trường Việt Nam sẽ bị đánh giá không vận hành theo đúng cơ chế thị trường”, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Bắc Giang nhận định.
Về dài hạn, giá xăng dầu có tiếp tục tăng, tiếp tục thiết lập các kỷ lục mới là điều bình thường, nhưng nếu như vượt quá mục tiêu kiểm soát lạm phát, ảnh hưởng đến nền kinh tế thì cần có các giải pháp cần thiết và phải kiểm soát giá xăng dầu để giá mặt hàng này không tăng quá cao, tăng liên tục, vượt qua sức chống chịu của nền kinh tế, của người dân và doanh nghiệp.
Trả lời câu hỏi giá xăng dầu tăng cao như vậy, trách nhiệm, vai trò điều hành của Bộ Công Thương như thế nào? Đại biểu Trần Văn Lâm cho rằng, điều hành xăng dầu trong thời gian vừa qua tương đối phù hợp. Tất nhiên ở giai đoạn trước đây còn nhiều lúng túng khiến nguồn cung xăng dầu bị đứt gãy.
Còn nhìn vào Nghi Sơn, không quá quan ngại, bởi Nghi Sơn cũng chỉ là một nguồn cung. Kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, đã hội nhập sâu rộng, nên không cấm nhập khẩu xăng dầu.
“Về giá, không phải có Nghi Sơn thì giá giảm, Nghi Sơn bán cho các doanh nghiệp đầu mối cũng theo giá thế giới. An ninh năng lượng quốc gia không chỉ trông chờ vào một Nghi Sơn. An ninh năng lượng quốc gia phụ thuộc chính vào dự trữ của quốc gia, dự trữ của doanh nghiệp. Dự trữ quốc gia về xăng dầu yếu, vấn đề này, các đại biểu đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương. Hiện nay, dự trữ xăng dầu quốc gia bị trộn lẫn với dự trữ của doanh nghiệp; không có kho riêng của quốc gia về dự trữ xăng dầu. Đó là yếu tố không thật sự an toàn”, đại biểu Trần Văn Lâm nhấn mạnh.