Người dân đi qua một bảng hiệu in biểu tượng camera giám sát ở Bắc Kinh. Ảnh: Reuters
Theo kênh truyền hình CNN, người tố giác hiệu quả có thể nhận được “phần thưởng khích lệ tinh thần” là bằng khen hay phần thưởng vật chất như tiền mặt.
Trong một thông báo của Bộ An ninh Quốc gia (Bộ Quốc an) Trung Quốc ngày 6/6, phần thưởng được chia làm 4 mức tùy theo giá trị thông tin người dân tố giác. Phần thưởng tiền mặt dao động từ dưới 10.000 NDT tới hơn 100.000 NDT.
Những thông tin tố giác này phải nêu cụ thể về người hoặc hành vi có liên quan. Các thông tin cũng chưa từng được giới chức biết tới. Người dân có thể tố giác trực tiếp hoặc thông qua đường dây nóng của bộ, qua hình thức trực tuyến hoặc bưu điện.
Trong nhiều năm trở lại đây, giới chức Trung Quốc liên tục kêu gọi người dân tố giác gián điệp nước ngoài thông qua các chiến dịch vận động và tuyên truyền. “Chúng ta phải đảm bảo an ninh quốc gia là vì dân và do dân, cần huy động sức mạnh của toàn Đảng, toàn xã hội, tập hợp lực lượng hùng hậu để bảo vệ an ninh quốc gia”, Chủ tịch Tập Cận Bình phát biểu trước các quan chức vào năm 2016.
Năm 2017, chính quyền thành phố Bắc Kinh đã bắt đầu trao thưởng lên tới nửa triệu NDT cho bất kỳ ai tố giác gián điệp. Trong một năm, giới chức nhận được gần 5.000 thông tin tố giác. Phần thưởng cũng đã được trao cho những người cung cấp thông tin đủ mọi ngành nghề, từ nghiên cứu khoa học cho đến người lái xe taxi.
Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc cho biết thêm các đề xuất này nhằm quy chuẩn hóa các phần thưởng và khuyến khích cộng đồng. "Việc xây dựng các biện pháp giúp huy động tối đa sự ủng hộ nhiệt tình, giúp đỡ công tác an ninh quốc gia của quần chúng nhân dân, tập hợp trái tim, tinh thần, trí tuệ và sức mạnh của nhân dân", đại diện Bộ này nói.
Các đề xuất được đưa ra trong bối cảnh các quan chức Trung Quốc và truyền thông nhà nước đưa tin nước này đang bị "các thế lực thù địch nước ngoài" đe dọa nghiêm trọng bằng những âm mưu xâm nhập và phá hoại đất nước.
"An ninh quốc gia của Trung Quốc đang phải đối mặt với tình hình nghiêm trọng và phức tạp. Đặc biệt, các cơ quan tình báo nước ngoài và các thế lực thù địch tăng cường đáng kể các hoạt động xâm nhập và gián điệp với nhiều phương tiện đa dạng hơn và đang nhắm vào các khu vực rộng hơn, gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia của Trung Quốc", đại diện Bộ cho biết.
Sự nghi ngờ của Trung Quốc đối với ảnh hưởng từ các thế lực nước ngoài bắt nguồn một phần từ sự cạnh tranh địa chính trị ngày càng tăng của nước này với phương Tây, đặc biệt là Mỹ.
Năm 2015, Trung Quốc đã thông qua luật an ninh quốc gia dàn trải nhiều lĩnh vực, bao gồm quốc phòng, chính trị, kinh tế, môi trường, công nghệ, không gian mạng, không gian bên ngoài, văn hóa, hệ tư tưởng và tôn giáo. Chính phủ cũng thiết lập một đường dây nóng quốc gia để công dân báo cáo về những kẻ tình nghi là gián điệp hoặc hoạt động gián điệp.
Ngày 15/4 hàng năm trở thành Ngày Giáo dục An ninh Quốc gia hàng năm của Trung Quốc. Vào ngày đó, chính quyền đăng loạt áp phích tuyên truyền, cảnh báo các nữ công chức trẻ về việc hẹn hò với “James Bond” nước ngoài điển trai. Một nhà xuất bản còn phát hành sách cho học sinh học cách bảo vệ an ninh quốc gia, nội dung chứa các trò chơi như "tìm gián điệp”. Tờ Thời báo Hoàn cầu cho biết những cuốn sách này là một phần trong nỗ lực vận động học sinh các cấp trở thành "một lực lượng phản gián khổng lồ”.