Các phiến quân Syria xuống xe tải khi họ tiến vào làng Anjara, ngoại ô phía tây Aleppo. Ảnh: AP
Ngày 29/11, phiến quân Syria đã bất ngờ tấn công thành phố Aleppo, phá vỡ tuyến phòng thủ bằng hai vụ nổ bom xe, theo các nguồn tin chiến trường và tổ chức giám sát chiến tranh Syria (SOHR). Đây là lần đầu tiên Aleppo, thành phố lớn thứ hai của Syria, bị tấn công kể từ năm 2016, thời điểm quân chính phủ giành lại quyền kiểm soát từ tay phiến quân.
Đợt tấn công lớn nhất từ sau năm 2016
Hàng nghìn tay súng phiến quân, chủ yếu thuộc nhóm Hayat Tahrir al-Sham (HTS), đã phát động chiến dịch từ ngày 22/11, chiếm giữ hơn 50 ngôi làng và thị trấn trên đường tiến về Aleppo. Tổ chức SOHR cho biết các tay súng đã sử dụng thiết bị bay không người lái (UAV) trong các đợt tấn công, phá hủy một trực thăng tại căn cứ không quân ở phía đông nam Aleppo.
Quân đội Syria bác bỏ tuyên bố rằng phiến quân đã chiếm được khu vực Trung tâm Nghiên cứu Khoa học, cách trung tâm Aleppo khoảng 4 km. Tuy nhiên, giao tranh ác liệt vẫn diễn ra tại khu vực phía tây thành phố.
Các nguồn tin cho biết, cuộc tấn công được cho là nhằm đáp trả các đợt không kích và pháo kích của quân chính phủ trong thời gian qua, khiến hàng nghìn gia đình phải rời bỏ nhà cửa.
Trong khi đó, hãng thông tấn Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ cùng ngày đưa tin phiến quân đã tiến vào trung tâm thành phố Aleppo, nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết.
Truyền thông nhà nước Syria trước đó đưa tin, đạn pháo của phiến quân đã rơi vào khu nhà ở của sinh viên tại trường đại học Aleppo ở trung tâm thành phố, khiến bốn người thiệt mạng, trong đó có hai sinh viên. Phương tiện giao thông công cộng đến thành phố cũng đã được chuyển hướng khỏi xa lộ chính nối Aleppo với thủ đô Damascus để tránh đụng độ.
Người dân ở Aleppo cho biết đã nghe thấy tiếng tên lửa ở ngoại ô thành phố. Các chiến binh cũng tiến về thị trấn Saraqab, ở phía tây bắc tỉnh Idlib, một khu vực chiến lược sẽ bảo đảm tuyến đường tiếp tế cho Aleppo.
Bối cảnh phức tạp
Chiến dịch của phiến quân diễn ra trong bối cảnh các lực lượng liên kết với Iran, bao gồm Hezbollah – lực lượng quan trọng hỗ trợ quân chính phủ tại Aleppo, đang bận rộn đối phó với xung đột tại quê nhà và các cuộc không kích từ Israel. Từ tháng 9, xung đột giữa Israel và Hezbollah đã leo thang nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sự hỗ trợ của nhóm này cho quân đội Syria.
Bên cạnh đó, Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia ủng hộ các nhóm phiến quân tại Syria, cũng đóng vai trò quan trọng khi có hiện diện quân sự ở miền bắc Syria. Tuy nhiên, Ankara chưa đưa ra phản ứng chính thức về chiến dịch lần này.
Hậu quả nhân đạo và an ninh
Cuộc tấn công đã làm gia tăng lo ngại về tình hình nhân đạo tại Aleppo. Hàng loạt dịch vụ cơ bản bị gián đoạn, và hàng nghìn gia đình tiếp tục phải di tản. Chính quyền Syria đã chuyển hướng giao thông từ tuyến cao tốc Aleppo - Damascus để tránh khu vực giao tranh.
Trong khi đó, các tổ chức cứu trợ cảnh báo rằng giao tranh sẽ khiến tình trạng bạo lực leo thang hơn nữa, đặc biệt tại tỉnh Idlib, thành trì cuối cùng của phe đối lập.
Trận chiến năm 2016 tại Aleppo là bước ngoặt quan trọng trong cuộc nội chiến kéo dài hơn một thập kỷ tại Syria. Với sự hỗ trợ của Nga và Iran, quân đội Syria đã giành lại quyền kiểm soát hoàn toàn thành phố sau chiến dịch quân sự kéo dài và một cuộc bao vây khắc nghiệt.
Tuy nhiên, tình hình hiện tại cho thấy xung đột vẫn chưa có dấu hiệu giảm nhiệt, với các phe phái tiếp tục tranh giành quyền kiểm soát khu vực chiến lược này.