Căn hộ khóa cửa 4 lớp của nữ phóng viên điều tra Maria Martinez. Ảnh: AFP
Mỗi lần rời khỏi nhà, Maria Martinez lại lo sợ đây sẽ là lần cuối cùng của bà. “Tôi biết rủi ro mình đối mặt hàng ngày và thật là tồi tệ khi phải sống chung với những mối đe dọa đó”, nữ phóng viên 55 tuổi, ngồi trong căn nhà nằm ở thành phố miền trung Aguascalientes được bảo vệ bởi lớp khóa dày đặc và camera an ninh, chia sẻ.
Theo hãng tin AFP, mới chỉ chưa đầy 3 tháng đầu năm 2022, số vụ sát hại những người làm việc trong ngành báo chí tại Mexico đã vượt con số của cả năm ngoái.
Nạn nhân mới nhất là Armando Linares, giám đốc một hãng tin tức tại bang Michoacan ở miền Tây, bị sát hại vào ngày 15/3 vừa qua.
Cái chết của Linares chỉ diễn ra vài tuần sau khi một người đồng nghiệp của ông là Roberto Toledo bị giết.
Sau cái chết của phóng viên Toledo, Linares công khai nhận được những lời đe dọa liên quan đến những tin bài điều tra vạch trần tham nhũng của báo ông.
"Chúng tôi không được trang bị vũ khí, không mang theo vũ khí. Biện pháp phòng vệ duy nhất của chúng tôi là ngòi bút”, ông Linares nhấn mạnh. Mặc dù vậy, ông không nhận được bất kỳ sự bảo vệ nào vào thời điểm xảy ra vụ tấn công.
Phóng viên Martin Patino làm việc tại hiện trường một chiếc xe cháy rụi ở thành phố Guadalajara. Ảnh: AFP
Vệ sĩ của nữ phóng viên Maria Teresa Montano mang theo vũ khí bảo vệ thân chủ. Ảnh: AFP
Bà Martinez, hiện điều hành trang tin Pendulo Informativo, cho biết bà cũng nhận được những lời đe dọa sát hại sau khi bà triển khai các cuộc điều tra tham nhũng và “khui ra” mối liên hệ giữa quan chức với những kẻ buôn bán ma túy.
Một vài cảnh sát đã bị bỏ tù sau khi bà xuất bản bài điều tra. Martinez có tên trong danh sách hàng trăm phóng viên nhận được chương trình bảo vệ của chính phủ.
Martinez yêu cầu lực lượng chức năng liên lạc với bà 2 tiếng một lần thông qua thiết bị điện tử theo dõi. Bà cũng thuê hai người trước đây làm việc cho đội đặc nhiệm trở thành vệ sĩ riêng.
“Tôi nợ họ mạng sống. Nếu không có họ, có thể tôi đã không sống được đến tận lúc này”, nữ phóng viên chia sẻ.
Hai vệ sĩ riêng luôn theo sau Martinez mỗi khi bà ra ngoài. Họ mặc thường phục và để ý bất kỳ đối tượng hay phương tiện nào đến gần bà. “Gia đình tôi khuyên tôi nên bỏ nghề, nhưng tôi phải có trách nhiệm với xã hội”, bà khẳng định.
Tại thành phố biên giới Tijuana, hai vụ sát hại phóng viên đầu năm nay đã khiến những người trong ngành như anh Jesus Aguilar cảm thấy lo lắng khi đi làm.
Ngày 17/1, một đồng nghiệp với Aguilar, phóng viên ảnh Margarito Martinez bị giết hại. Chỉ vài ngày sau đó, phóng viên Lourdes Maldonado bị bắn chết mặc dù nằm trong chương trình bảo vệ của chính phủ.
Những bài viết điều tra vạch trần mối liên quan giữa những kẻ buôn bán mà túy và các chính trị gia, lực lượng an ninh đã đẩy giới phóng viên đứng trước mối nguy bị ám sát.
“Khi một chiếc xe ô tô tiến lại gần tôi từ phía sau, tôi cảm thấy họ sẽ dừng lại và bắn tôi. Hay khi đỗ xe, tôi thấy một chiếc xe đi qua, tôi ngửa ghế ra và nằm xuống tự vệ”, anh Aguilar cho hay.
Tại thành phố miền trung Toluca, nữ phóng viên điều tra Maria Teresa Montano cũng thuê cho mình vệ sĩ riêng sau khi bà từng bị bắt cóc trong năm 2021 sau khi vạch trần một mạng lưới tham nhũng.
Mexico là một trong những quốc gia nguy hiểm nhất thế giới đối với nghề phóng viên.
Theo tổ chức giám sát Phóng viên Không Biên giới (RSF), kể từ năm 2000, khoảng 150 nhà báo đã bị sát hại ở Mexico. Chỉ một phần nhỏ trong số các vụ phạm tội tìm ra hung thủ và kết án.
Các nhà báo khác bị giết trong năm nay là Juan Carlos Muniz, Heber Lopez, Jose Luis Gamboa và Jorge Luis Camero.
"Cơn ác mộng vẫn tiếp tục đối với những người làm báo ở Mexico", RSF nhận xét, yêu cầu cơ quan chức năng tiến hành một "cuộc điều tra nghiêm túc”. Trong khi đó, Mỹ và Nghị viện châu Âu đều kêu gọi Mexico đảm bảo công tác bảo vệ cho các nhà báo.
"Đây là những tội ác do các băng nhóm tội phạm gây ra", Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador nhấn mạnh trong một phát biểu ngày 16/3.
Phóng viên ảnh Lenin Ocampo chụp bức tường kín lỗ thủng do đạn gây ra sau một vụ tấn công của băng đảng. Ảnh: AFP
Các nhà báo ở Mexico thường thiếu trang bị an toàn khi đi tác nghiệp. Do lương thấp, họ cũng phải cộng tác với nhiều hãng truyền thông khác nhau.
Jan-Albert Hootsen, đại diện của Ủy ban Bảo vệ Nhà báo, cho biết: “Phần lớn các phóng viên điều tra phụ thuộc vào số lượng câu chuyện hoặc ảnh họ bán để kiếm thu nhập, vì vậy họ ưu tiên sản xuất tin bài hơn là sự an toàn của chính bản thân”.
Ở thành phố phía Nam Chilpancingo, phóng viên ảnh Lenin Ocampo thường đụng độ các thành viên băng đảng khi làm việc. "Họ ngăn cản chúng tôi. Họ kiểm tra chúng tôi. Mối đe dọa luôn rình rập", người đàn ông 40 tuổi nói.