Một góc thủ đô Moskva của Nga. Ảnh: TASS
Báo Izvestia (Nga) mới đây đưa tin, nền kinh tế Nga đang đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng, trong đó, theo phân tích mới nhất từ các chuyên gia của Viện Dự báo Kinh tế thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga (RAS), sự suy yếu của đồng rúp được xác định là mối đe dọa chính.
Alexander Shirov, một trong những tác giả nghiên cứu trên, cho biết tỷ giá rúp tối ưu cho Nga hiện tại là 92-94 rúp đổi 1 USD, trong khi đồng rúp đang giao dịch ở mức khoảng 80 rúp đổi 1 USD. Tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn khi chính phủ Nga đã dỡ bỏ yêu cầu bắt buộc các nhà xuất khẩu lớn phải bán một phần doanh thu ngoại tệ, tạo áp lực giảm mạnh cho đồng rúp vào cuối năm nay.
Giáo sư Mikhail Gordiyenko từ Đại học Kinh tế Plekhanov nhận định rằng tỷ giá đồng rúp sẽ tiếp tục giảm sau quyết định hủy bỏ việc bán bắt buộc thu nhập xuất khẩu vào giữa tháng 8 vừa qua. Tuy nhiên, các chuyên gia được Izvestia phỏng vấn vẫn tin rằng đồng rúp sẽ duy trì ở mức 88-94 rúp đổi 1 USD vào cuối năm 2025.
Chi phí trả nợ công cũng trở thành một mối lo ngại đáng kể. Theo bà Olga Belenkaya, Trưởng bộ phận phân tích kinh tế vi mô tại Finam, chi phí này có thể vượt quá 1,5% GDP trong năm nay, cao hơn dự kiến trong kế hoạch tài khóa 2025. Tuy nhiên, bà Belenkaya nhấn mạnh rằng mức chi phí này vẫn ở ngưỡng "khá vừa phải" khi so sánh với Mỹ, nơi con số này dự kiến đạt mức kỷ lục 3,2% giai đoạn 2025-2026. Điểm tích cực là Nga vẫn duy trì mức nợ công rất thấp, dưới 20% GDP theo tiêu chuẩn toàn cầu.
Xuất khẩu năng lượng gặp khó khăn
Ngành năng lượng - trụ cột của nền kinh tế Nga - đang chịu tác động tiêu cực từ các lệnh trừng phạt. Theo hãng thông tấn TASS, số liệu từ Bộ Tài chính Nga cho thấy doanh thu dầu khí của Nga giảm mạnh 25,2% so với cùng kỳ năm ngoái vào tháng 8/2025, xuống còn 505 tỷ rúp (6,2 tỷ USD) so với mức 675,2 tỷ rúp của năm trước. Đây cũng là mức doanh thu thấp nhất trong cả năm 2025 và 2024.
Thu thuế từ khai thác dầu khí cũng sụt giảm nghiêm trọng 32% so với cùng kỳ, chỉ đạt 620,6 tỷ rúp vào tháng 8 năm nay. Đặc biệt, thu thuế từ xuất khẩu khí đốt giảm mạnh từ 162,6 tỷ rúp năm 2024 xuống còn 84,7 tỷ rúp năm 2025.
Rủi ro tiếp tục gia tăng nếu Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với các nước tiêu thụ năng lượng của Nga. Tuy nhiên, nhà phân tích Nikolay Dudchenko từ Finam đánh giá khả năng Ấn Độ và Trung Quốc - những khách hàng mua dầu mỏ lớn nhất của Nga - cắt giảm hoàn toàn lượng dầu nhập khẩu là "cực kỳ thấp".
Tình hình kinh tế tổng thể cũng không mấy lạc quan. Một nguồn tin thân cận với tiến độ chuẩn bị dự báo ngân sách cho biết nền kinh tế Nga đang chậm lại nhanh hơn dự kiến của chính phủ, với dự báo tăng trưởng GDP năm nay có thể giảm xuống còn 1,2% thay vì 1,5% như ước tính trước đó của Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov.
Những yếu tố hỗ trợ tích cực
Bất chấp những thách thức nghiêm trọng, các chuyên gia RAS vẫn nhấn mạnh một số yếu tố hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Quan trọng nhất là việc tận dụng các cơ hội mở rộng hợp tác quốc tế, miễn là tình hình bên ngoài không xấu đi thêm.
Chuyên gia Shirov giải thích rằng việc cải thiện quan hệ với Mỹ và tiếp tục hợp tác với các nền kinh tế thân thiện hiện đang nằm trong chương trình nghị sự của Nga. Đây được xem là những động lực quan trọng có thể giúp nền kinh tế Nga vượt qua giai đoạn khó khăn hiện tại.
Như vậy, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu nhiều biến động, Nga đang phải đối mặt với một số thách thức nội tại và bên ngoài. Tuy nhiên, với các yếu tố hỗ trợ và khả năng điều chỉnh chính sách, nền kinh tế Nga được kỳ vọng sẽ duy trì sự ổn định, ít nhất là trong giai đoạn ngắn hạn.