Mường Tè là huyện vùng cao biên giới của tỉnh Lai Châu, có đường biên giới giáp với Trung Quốc dài hơn 130 km. Đây là huyện có diện tích rộng với tổng diện tích tự nhiên gần 268.000 ha; trong đó, diện tích rừng tự nhiên hơn 173.600 ha, chiếm 64,8%. Mùa khô hanh thường kéo dài từ cuối năm trước cho đến tháng 4 - 5 năm sau, thời điểm này trùng với thời gian người dân đốt nương trồng cây tiềm ẩn nguy cơ xảy ra cháy rừng.
Ông Tống Văn Dương, Phó Chủ tịch UBND huyện Mường Tè cho biết, hàng năm, huyện Mường Tè đã củng cố, kiện toàn Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu Phát triển lâm nghiệp bền vững huyện và xây dựng kế hoạch phòng cháy chữa cháy rừng, tổng kết đánh giá, rút kinh nghiệm thực tiễn.
Từ đó, UBND huyện giao cơ quan chuyên môn, thành viên trong Ban chỉ đạo rà soát những xã trọng điểm, trọng yếu của huyện thường xuyên xảy ra cháy rừng để xây dựng phương án chi tiết. Mặt khác, huyện giao cho Hạt Kiểm lâm huyện tuyên truyền sâu, rộng đến đồng bào các dân tộc nâng cao ý thức bảo vệ rừng, tự giác ký hương ước, quy ước bảo vệ rừng, nhằm hạn chế thiệt hại do cháy rừng gây ra.
Đồng thời, huyện Mường Tè còn ban hành các văn bản chỉ đạo lực lượng vũ trang, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể huyện, cùng các xã, thị trấn chuẩn bị tốt cơ sở vật chất, phương tiện, sẵn sàng đảm bảo lực lượng cơ động cho nhiệm vụ phòng cháy chữa cháy rừng trong mùa khô.
Ông Đao Văn Hân, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Mường Tè cho hay, để thực hiện tốt nhiệm vụ trong việc phòng chống cháy rừng, ngay từ đầu mùa khô năm 2020, lực lượng kiểm lâm đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nhân dân thực hiện các quy định bảo vệ rừng gắn với phòng cháy chữa cháy rừng, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật gây cháy rừng… Mặt khác, tổ chức ký cam kết bảo vệ rừng tới các hộ gia đình, chủ rừng và các cơ sở kinh doanh, chế biến lâm sản.
Qua đó, đơn vị đã tuyên truyền được gần 60 cuộc họp bản, khu phố với gần 4.000 lượt người tham gia; tăng cường phối hợp với các xã, thị trấn kiện toàn Ban Chỉ đạo cấp xã với gần 400 thành viên và duy trì hơn 100 tổ chuyên trách bảo vệ, phát triển rừng tại các bản, khu phố, với hơn 7.000 người cam kết.
Bên cạnh đó, thường xuyên theo dõi thông tin, cảnh báo nguy cơ cháy rừng, để kịp thời thông báo đến nhân dân, nhằm giảm thiểu thiệt hại; nghiêm cấm người dân đốt nương làm rẫy, đốt bãi chăn thả gia súc vào thời gian cao điểm từ trưa đến chiều và trong những ngày nắng nóng kéo dài; khi đốt nương phải báo cáo thôn, bản, yêu cầu làm đường băng cản lửa và có người canh gác cho đến khi lửa tắt hẳn mới về.
Ngoài ra, Hạt Kiểm lâm huyện Mường Tè xây dựng bản đồ xác định các xã trọng điểm nguy cơ cháy rừng cao tại khu vực có mật độ thảm thực vật dày như các xã: Tà Tổng, Bum Tở, Ka Lăng, Thu Lũm, Mù Cả, Kan Hồ… lên phương án và phân công cán bộ kiểm lâm phụ trách các xã thường xuyên theo dõi, bám sát địa bàn kịp thời phát hiện những sự cố bất ngờ xảy ra; tiến hành tổ chức diễn tập theo năm nhằm nâng cao khả năng lãnh đạo, chỉ đạo, tham mưu và phối hợp của các cơ quan, đơn vị, địa phương, người dân trong phòng cháy chữa cháy rừng.
Năm 2020, Hạt Kiểm lâm huyện Mường Tè đã chọn xã Bum Tở là nơi tổ chức diễn tập, buổi diễn tập đã thu hút gần 200 người dân xã Bum Tở, Bum Nưa trực tiếp tham gia diễn tập và gần 600 người dân, học sinh đến xem, học hỏi kinh nghiệm. Đợt diễn tập này, nhằm nâng cao vai trò của chính quyền địa phương và nhận thức của người dân trong việc phòng chống cháy rừng.
Chủ tịch UBND xã Bum Tở Vàng Hu Chờ cho biết, việc phòng chống cháy rừng thời gian qua luôn được xã chú trọng quan tâm. Mùa khô năm 2020 - 2021, xã đã củng cố và kiện toàn lại Ban Chỉ đạo Phát triển lâm nghiệp bền vững xã và 7 tổ chuyên trách ở cơ sở để xây dựng phương án phòng cháy chữa cháy rừng.
Nhờ tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng người dân có thêm nguồn thu nhập mỗi năm gần 10 triệu đồng/hộ gia đình, góp phần nâng cao ý thức bảo vệ rừng. Từ đầu năm 2020 đến nay, trên địa bàn xã Bum Tở không xảy ra vụ cháy rừng nào, công tác lâm nghiệp được xã tập trung chủ yếu vào chăm sóc, bảo vệ gần 7.300 ha diện tích rừng hiện có; trong đó rừng tự nhiên 7.263 ha, tỷ lệ che phủ rừng đạt 54%.
“Đặc biệt, đợt diễn tập phòng chống cháy rừng vừa qua được huyện Mường Tè tổ chức tại xã Bum Tở là cơ hội để chính quyền xã rút ra kinh nghiệm, bài học trong phòng chống cháy rừng. Mặt khác, người dân nâng cao hiểu biết, có kiến thức sâu về kinh nghiệm chữa cháy”, ông Chờ cho biết thêm.
Ông Vàng Văn Giới, Trưởng bản Nà Hẻ, xã Bum Nưa, một trong những người tham gia trực tiếp diễn tập chia sẻ, việc bảo vệ rừng là trách nhiệm chung của mỗi người dân, bản thân là trưởng bản, ông thường xuyên tuyên truyền người dân nâng cao cảnh giác khi đốt nương, rẫy. Nếu có vụ cháy bất ngờ xảy ra, phải báo cáo ngay để các đơn vị kịp thời dập tắt, không để vụ cháy lan rộng.
Có thể thấy, nhờ chủ động triển khai các biện pháp chăm sóc, bảo vệ rừng, đặc biệt là phòng chống cháy rừng, huyện biên giới Mường Tè đã giảm cả số vụ cháy và diện tích, góp phần giữ màu xanh cho những cách rừng và nâng tỷ lệ che phủ rừng đạt 65%.
Thời gian tới, huyện Mường Tè tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền bảo vệ, phát triển rừng đến với người dân, huy động nhân dân tham gia bảo vệ rừng. Cùng đó, huyện tăng cường, giám sát các chủ rừng, hộ dân được giao khoán trong việc bảo vệ rừng, phòng chống cháy rừng; tiếp tục chỉ đạo cán bộ kiểm lâm bám địa bàn, nâng cao cảnh giác, thường xuyên kiểm tra hoạt động đốt nương làm rẫy của người dân.